Τρίτη 12 Οκτωβρίου 2010

Ο ΚΥΚΛΟΣ ΚΑΙ Η ΓΡΑΜΜΗ..

Είχα ήδη ελέγξει όλα τα βιβλία στον διάδρομο Δ, όπου υπάρχει η Γλωσσολογία, αλλά δεν βρήκα τίποτε που να ταιριάζει με τις ανάγκες μου. Πήγα από την άλλη πλευρά της Βιβλιοθήκης, όπου στοιβάζονται τα βιβλία Κοινωνιολογίας, με την ελπίδα πως σε κάποιο από αυτά θα έβρισκα κάτι σχετικό με τη γλώσσα και τις κοινωνικές παραμέτρους που διαμορφώνουν την ποικιλότητά της...

Τίποτε και εκεί. Αμιγώς κοινωνικά όλα... Ξεκάθαρα πράγματα.
Ο χρόνος στο μεταξύ τελείωνε. Έριξα μια κλεφτή ματιά στο ρολόι μου, ενώ το  χέρι μου άγγιζε  τα βιβλία ένα ένα, κι εγώ διάβαζα στα πεταχτά τον τίτλο στη ράχη. Σε λίγο θα χτυπούσε το κουδούνι και  έπρεπε να γυρίσω πάλι στην τάξη. Πριν εγκαταλείψω την ατελέσφορη  αναζήτηση κοινωνιογλωσσολογικών συγγραμμάτων, κι ενώ άγγιζα  ένα τελευταίο βιβλίο, διάβασα στη ράχη του:
"Ο ΚΥΚΛΟΣ ΚΑΙ Η ΓΡΑΜΜΗ. Όψεις του κοινωνικού χρόνου",Ιωάννα Καυταντζόγλου. Άσχετο με το θέμα που έψαχνα για την εργασία μου, αλλά πολύ σχετικό με μια πρόσφατη κουβέντα περί χρόνου που είχαμε στο Γραφείο, δυο μέρες πριν, που καθώς σημείωνα στο "ημερολόγιο πορείας", το προσωπικό μου δηλαδή τετράδιο στο οποίο καταγράφω καταλεπτώς τι είπα στο μάθημα, σε ποιους το είπα, τι έκανα και τι ζήτησα  να κάνουν, διαπίστωσα πως πέρυσι την ίδια ακριβώς μέρα είχα κάνει τις ίδιες ακριβώς ασκήσεις και τότε είπα μεγαλοφώνως:
 "Τελικά για τους καθηγητές ο χρόνος είναι όντως κυκλικός!"
Ο φυσικός που καθόταν παραπέρα έσπευσε να μου απαντήσει: "Και για ποιους δεν είναι κυκλικός ο χρόνος, παρακαλώ;". "Για πολλούς!", του είπα, "όπως π.χ για την Ιστορία...". Αλλά τότε χτύπησε το κουδούνι και έπρεπε πάλι να μπούμε στην τάξη, αφήνοντας την κουβέντα στη μέση. Δεν πρόλαβα  να πω ότι ένα κλασικό παράδειγμα χρονικής γραμμικότητας είναι η αναμονή της δευτέρας παρουσίας...
Αλλά, έτσι γίνεται με το κουδούνι. Χτυπάει πάντα σε λάθος χρόνο! 
Ευτυχώς όμως που αυτό χτυπάει για όλους σε αντίθεση με την...καμπάνα, που όταν χτυπάει αναρωτιόμαστε όλοι για ποιον...! :)
Πήρα, λοιπόν το βιβλιαράκι της Ιωάννας Καυταντζόγλου, φώναξα βιαστικά στην υπεύθυνη της Βιβλιοθήκης, "Χρέωσέ μου το 304...." κι έτρεξα ακολουθώντας το ντριιιιιιιιιιιιν που στο μεταξύ είχε αρχίσει να ακούγεται. Και μετά από λίγο ένα άλλο ντριιιιιιιιιιιιν και μετά ένα ακόμη, ώσπου ακούστηκε και το τελευταίο της ημέρας και χαιρετήσαμε μέχρι την επομένη, που πρωί πρωί θα το πιάσουμε από την αρχή... Έτσι ζούμε.
"Ζούμε αντιφατικά μέσα σε πολλούς χρόνους και η ανεύρεση των κατάλληλων όρων, των απαραίτητων εννοιών ή και λέξεων για να εκφράσουμε και να εξηγήσουμε τη δεδομένη αυτή συμβίωσή μας, αποτελεί συνεχή και ενίοτε ανυπέρβλητη δυσκολία. Όπως και εμείς, η κοινωνία δεν μπορεί να αγνοήσει το χρόνο και μεταξύ τους εκτυλίσσεται ένας ιδιόρρυθμος διάλογος. Κάθε κοινωνία έχει το χρόνο της και δημιουργεί αναπαραστάσεις και ερμηνείες του.
Τα αινίγματα και τα παράδοξα του χρόνου αποτελούν πρόκληση για την έρευνα. Την πολλαπλότητα και την ετερογένεια του χρόνου, τις οποίες δύσκολα εξηγεί η κοινωνική θεωρία-και που σχετικά πρόσφατα υιοθέτησε η ίδια η φυσική-, μπορεί να τις αποδώσει το μυθιστόρημα.
Ο C.Carcia Marquez στα Εκατό χρόνια μοναξιάς, κινούμενος μεταξύ της πραγματικής ζωής και των μορφών της φανταστικής δημιουργίας, αποκαλύπτει τις μορφές του κοινωνικού χρόνου, την κυκλική και τη γραμμική, τη συνύπαρξη του αναστρέψιμου με τον μη αναστρέψιμο χρόνο και τη δυνατότητα της σύνθεσής τους. Μέσα σε ένα παιχνίδι με τους χρόνους, αποφεύγει τις δυϊστικές αντιπαραθέσεις δύο μορφών και αντιλήψεων του κοινωνικού χρόνου - του κυκλικού και του γραμμικού - οι οποίες συνοδεύουν συνήθως την ανάλυσή τους.
Μέσα από αυτή τη σύνθεση που επιτυγχάνεται στο μυθιστόρημα, οδηγούμαστε στις πρόσφατες αναζητήσεις για το χρόνο, τόσο στην κοινωνική θεωρία, όσο και στη φυσική."

όπως γράφει στο οπισθόφυλλο του βιβλίου της Καυταντζόγλου.


http://tsavalos.wordpress.com/2009/07/18/venezia2009-saraceno/

Κι εγώ από την πλευρά μου έγραψα όσα έγραψα ως εδώ, επειδή θα ήθελα κυρίως να απαντήσω στον φίλο μου ΓΒ, ο οποίος την ώρα που εγώ ήμουν στη Βιβλιοθήκη του σχολείου και αναζητούσα κάποιο  κοινωνιογλωσσολογικό σύγγραμμα,  την ώρα που ο χρόνος, κυκλικός ή γραμμικός,  με κυνηγούσε κουδουνίζοντας, εκείνος μου έστειλε ένα μήνυμα/σχόλιο για την προηγούμενή μου ανάρτηση: "ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ", όπου μεταξύ των άλλων, για να σχολιάσει το " Η προσωρινή ύπαρξη... Η προσωρινή ύπαρξη είναι η πηγή όλων των αλληλεπιδράσεων; Δηλαδή, αν η ύπαρξη ήταν αιώνια, θα έμεναν τα πάντα αμετάβλητα και αναλλοίωτα; ", που είχα γράψει εγώ, μου έγραψε:

"Κατά τη γνώμη μου, οι λέξεις "προσωρινή" και "αιώνια" δεν έχουν νόημα στις προτάσεις αυτές. Ξαναδιαβάζω λοιπόν λίγο διαφορ(ετ)ικά την πρώτη πρόταση:
Η ύπαρξη είναι η πηγή όλων των αλληλεπιδράσεων!
Οι έννοιες του χρόνου έχουν νόημα γεωγραφικό, όπως και εκείνες του χώρου... "
 
Μπορεί, φίλε μου..Μπορεί οι έννοιες του χρόνου να έχουν πράγματι νόημα γεωγραφικό!
 Ίσως όμως και η ίδια η γεωγραφία να αποκτά το νόημά της όταν  ένα σύνολο σημείων 
[ή ένα σύνολο ανθρώπων, αν το προτιμάς έτσι] δημιουργεί κύκλους και γραμμές στο χρόνο...
Ίσως μάλιστα να το μάθουμε κάποτε. Να το μάθουμε διαβάζοντας ένα μυθιστόρημα...
Μου φαίνεται πως  η λύση είναι καθαρά θέμα ...χρόνου :):)

13 σχόλια:

  1. Για μένα , δειλά δειλά, ο κύκλος είναι η ασφάλεια, την οποία αποζητάμε, τη διαφορά την κάνει αυτός ή αυτή που ξεφεύγει εστω για λίγο από την ασφάλεια και ταξιδεύει στην ευθεία ακροβατώντας.
    Σ ευχαριστω για αυτο το Μ+Λ διαμάντι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. εγώ σ' ευχαριστώ elenib και ειδικά για το σχόλιο και γενικά για το πολύ ωραίο σου blog :)

    Να είσαι καλά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μια συζήτηση για το χρόνο, πιστεύω, δυσκολεύει αν όχι αποπροσανατολίζει κι αυτό γιατί έχει να κάνει με την υποκειμενικότητά του όπως αναφέρεται και στο απόσπασμα του βιβλίου που μεταφέρεις.
    Αυτό που με ενδιαφέρει (λόγω των δικών μου αναζητήσεων) είναι η ύπαρξη -το "είναι" και όχι το "τίποτα"- και (κατά την άποψή μου) αυτή είναι διαχρονική ή άχρονη αν προτιμάς με την έννοια πως εμπεριέχει και δεν εμπεριέχεται. Δεν υποτιμώ το χρόνο λέγοντας πως είναι γεωγραφικός, απλά δεν στέκομαι περισσότερο σ' αυτόν απ' ότι στις άλλες τρεις διαστάσεις...
    Καταλαβαίνω φυσικά πως είναι πολύ δύσκολο -αν όχι αδύνατο- να φανταστούμε μια κατάσταση χωρίς τη ροή του χρόνου... όπως εξάλλου είναι πολύ δύσκολο να φανταστούμε ένα τετραδιάστατο χώρο...
    Αν τώρα θα το μάθουμε κάποτε, όπως λες, δεν είμαι και πολύ σίγουρος πια γιατί υπάρχει και η τρίτη οδός για μια πρόταση. Αληθής, Ψευδής και Μη αποκρίσιμη...
    Όπως και να έχει θα δείξει...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. για τις μη αποκρίσιμες προτάσεις,μμμμ...
    ναι σαφώς υπάρχουν, στην επιστήμη.
    στη λογοτεχνία όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά...:)
    εκεί νομίζω πως για όλα μπορεί να δοθεί μια "απόκριση"...
    [κι αν πρόσεξες για λογοτεχνία μίλησα]
    μια από τις αγαπημένες μου αναρτήσεις, δηλαδή ένα από τα αγαπημένα μου βιβλία για τα οποία έχω κάνει ανάρτηση, για να μην παρεξηγηθώ κιόλας...:) είναι εδώ
    http://mathandliterature.blogspot.com/2009/07/blog-post_17.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Γιώργο,

    ξέχασα να σου πω "ευχαριστώ για τα σχόλια!"

    [ελπίζω να τα πούμε στη Λέσχη το Σάββατο]

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. κυρία θα ήθελα να μας εξηγείσετε αύριο για το γεωμετρικό τόπο.Δυσκολεύομαι στην πράξη όταν παίρνω να λύσω μια άσκηση!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. εννοείται πως θα το συζητήσουμε Γιώργο!
    Σε ευχαριστώ που με ενημερώνεις...

    [μμμμ, λες να κάνω μια ανάρτηση με θέμα τους Γεωμετρικούς Τόπους;]

    Θα το συζητήσουμε από κοντά...μέχρι το τέλος της βδομάδας έχουμε άλλες τρεις ώρες μάθημα...
    Όλα θα τα πούμε αναλυτικά :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Γεια σας Κυρία !Ενημερωθήκαμε πριν λίγη ώρα ότι αύριο αντι των 2 ωρών μαθηματικών (άλγεβρα-γεωμετρία ) έχουμε μόνο μια και αυτή είναι γεωμετρία .Θα κάνουμε γεωμετρία ή θα γράψουμε το "διαγνωστικό τεστ" στην ΑΛΓΕΒΡΆ?


    ΜΙΛΤΟΣ ΔΑΜ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Γεια σου Μίλτο.

    Λυπάμαι για την αλλαγή του προγράμματος, την οποία εγώ δεν την έμαθα καν...

    Αν ενημερωθούν όλοι, τότε αύριο θα κάνουμε Άλγεβρα και θα γράψετε το τεστ που δεν είναι πλέον "διαγνωστικό", αφού σας έχω γνωρίσει...:)
    Τα διαγνωστικά γράφονται στην αρχή της χρονιάς, αλλά με τόσες αναβολές από τις αλλαγές του προγράμματος, έχει χάσει πλέον τον ρόλο της...διάγνωσης!!

    Θα αποφασίσουμε αύριο από κοινού...
    Η πλειοψηφία κερδίζει...

    Καλό απόγευμα και καλό διάβασμα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Κατερίνα, μην ξεχνάς, άλλο το προφορικό, άλλο το γραπτό... Πολλά φαίνονται στο γραπτό, που δεν τα περιμένουμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. γεια σου Χριστίνα!

    δεν το ξεχνώ...
    έχω πάρει γραπτά των παιδιών, απλά δεν τα είχαμε ονομάσει "διαγνωστικά"... :)
    ένα για παράδειγμα το ονομάσαμε
    "άσκηση ετοιμότητας"...

    έχεις απόλυτο δίκαιο σ' αυτό που λες...
    συχνά συμβαίνει παιδιά που έχουν άριστη, ή σχεδόν άριστη, παρουσία στην (προφορική) συμμετοχή τους στο μάθημα, να δίνουν γραπτό που στερείται παντελώς στοιχειώδους νοήματος...
    Το βλέπω αρκετά συχνά τελευταία και μάλιστα έχω σκεφτεί και τα πιθανά αίτια για αυτό το πρόβλημα..
    Η "αποσπασματικότητα" της εποχής μας καλλιεργεί και αναπτύσσει διαφορετικούς τρόπους έκφρασης..
    Καλόν είναι να τα πούμε από κοντά... :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Κυρία επειδή δεν έχω μελάνι στον εκτυπωτή μου και οι πληροφορίες που βρήκα ήταν ελάχιστες αλλά εξίσου σημαντικές,βάζω ένα σύνδεσμο εδώ και εάν θέλετε τον ρίχνετε καμία ματιά:http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%85%CE%BC%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B1

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Γιώργο, το βλέπω αμέσως τώρα και το συζητάμε αύριο στο μάθημα..

    Καλό απόγευμα και καλό διάβασμα

    ΑπάντησηΔιαγραφή