Πέμπτη 4 Αυγούστου 2011

ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΣΤΟ 5ο ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΗΜΑΘΙΑΣ

   Μεταξύ των πολλών και ποικίλων δραστηριοτήτων που πραγματοποιούνται στο απογευματινό πρόγραμμα του Καλοκαιρινού Μαθηματικού Σχολείου, που διοργανώνει το παράρτημα ΕΜΕ Ημαθίας, είναι και η Λέσχη Ανάγνωσης Μαθηματικής Λογοτεχνίας.
   Το 2007, όταν πήγα για πρώτη φορά, σε μια πειραματική προσπάθεια για το συντονισμό λέσχης με μαθητές, οι οποίοι είχαν προτιμήσει να  περάσουν την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου  σε ένα καλοκαιρινό μαθηματικό camp κι όχι σε μια παραλία, είχα επιλέξει -με αρκετές επιφυλάξεις ως προς την..ευκολία για το επίπεδο του συγκεκριμένου  target group - το βιβλίο του Κάρλο Φραμπέτι, "Καταραμένα Μαθηματικά", απευθυνόμενη αποκλειστικά σε μαθητές Γυμνασίου. Βλέποντας όμως το κλίμα και τις δυνατότητες των παιδιών, δεν δίστασα την επόμενη χρονιά να επιλέξω το Logicomix του Απόστολου Δοξιάδη και τη μεθεπόμενη το "Αχμές ο γιος του φεγγαριού" του Τεύκρου Μιχαηλίδη.
Φέτος όμως έκανα, νομίζω, μερικά  βήματα πίσω ως προς το  βαθμό δυσκολίας του αναγνώσματος, επιλέγοντας το βιβλίο του Ντενί Γκετζ, "εξηγώντας τα μαθηματικά στις κόρες μου"!!
Από τα  πρώτα σχόλια που έκαναν οι συμμετέχοντες στη λέσχη μαθητές σχετικά με το βιβλίο, το οποίο  είχαν διαβάσει  πριν έρθουν στο σχολείο, ήταν ότι ήταν ένα "εύκολο" και ενδιαφέρον βιβλίο, που εξηγούσε πώς επινοήθηκαν κάποια από όσα μαθαίνουν στο σχολείο τους..
Δεν διαφώνησα καθόλου μαζί τους, γιατί ήξερα εξαρχής πως το συγκεκριμένο βιβλίο απευθύνεται  σε παιδιά που 'απωθούνται' από τα Μαθηματικά, όπως η Λόλα, η κόρη του Ρέι, στην οποία ο Ρέι (και όχι ο Γκετζ!) εξηγεί γιατί είναι τα Μαθηματικά...ό,τι τέλος πάντων διαβάζουμε ότι είναι στις σελίδες του "εξηγώντας τα Μαθηματικά στις κόρες μου". Όμως  είχα από την αρχή κάτι στο μυαλό μου γι' αυτό επέλεξα το συγκεκριμένο βιβλίο, παρόλο που τα παιδιά, τα οποία συμμετείχαν στη συγκεκριμένη λέσχη, κάθε άλλο παρά από τη Λόλα (της διπλανής φωτογραφίας) θα μπορούσαν να εκπροσωπηθούν! Παιδιά που αγαπούν τα μαθηματικά και επιπλέον δεν αρκούνται στις μαθηματικές γνώσεις του τυπικού εκπαιδευτικού προγράμματος, και παρακολουθούν επιπλέον μαθήματα άλγεβρας, γεωμετρίας, θεωρίας αριθμών, ανάλυσης κλπ σε μαθηματικά camp, σίγουρα δεν μπορούν να ταυτιστούν με τη Λόλα, που βρίσκει τα μαθηματικά 'βίαια' και αποκρουστικά!! Κι αφού ο ρόλος της Λόλας εκ των πραγμάτων ακυρώθηκε, δεν μας έμεινε παρά ο ρόλος του Ρέι, του πατέρα της  που της εξηγεί τι είναι τι, στο δικό της  'σκοτεινό'  μαθηματικό  κόσμο και  καταφέρνει, στο τέλος του βιβλίου, να την κάνει παραδεχτεί πως ακόμη και αν δεν συμπαθεί κάποιος τα Μαθηματικά οφείλει να τα μελετάει για κάποιους συγκεκριμένους λόγους...(τους οποίους δεν  αναλύω τώρα εδώ, αλλά παραπέμπω  κάθε ενδιαφερόμενο στο βιβλίο του Γκετζ, για να καταλήξει στα δικά του συμπεράσματα..). Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, θέλοντας να αναλάβουν οι μαθητές ένα ρόλο ανάλογο με αυτόν του Ρέι, του 'συνηγόρου' των Μαθηματικών, μοίρασα στα παιδιά που χωρίστηκαν σε ομάδες το ακόλουθο κειμενάκι:

Ας υποθέσουμε ότι ένα απόγευμα, ενώ καθόσαστε στο δωμάτιό σας και λύνετε με μεγάλη ευχαρίστηση κάποιες ασκήσεις Μαθηματικών, σας επισκέπτεται ένα μικρότερο ξαδελφάκι σας, ο Δημητράκης. Ο Δημητράκης, μόλις βλέπει τις σημειώσεις σας, εκφράζει τη δυσφορία που του προκαλούν τα Μαθηματικά, αλλά παράλληλα προσπαθεί να διατυπώσει τις πλείστες απορίες του για διάφορες μαθηματικές έννοιες που είχε ακούσει και δεν είχε κατανοήσει. Εσείς, θέλοντας να του εξηγήσετε πως θα πρέπει να  δει τα Μαθηματικά με άλλο μάτι, απαντάτε στις ερωτήσεις του με υπομονή κι επιμονή, φέρνοντας παραδείγματα από το σχολικό σας εγχειρίδιο, καθώς επίσης και από το βιβλίο του Ντενί Γκετζ «Εξηγώντας τα μαθηματικά στις κόρες μου», που έτυχε να διαβάσετε πρόσφατα και  βρίσκεται πάνω στο γραφείο σας!



Αν υποθέσουμε ότι κάποιες από τις ερωτήσεις του Δημητράκη είναι οι ακόλουθες, τι θα του απαντήσετε;

Και ακολουθούσαν είκοσι ερωτήσεις, των οποίων οι απαντήσεις υπήρχαν μέσα στο βιβλίο του Γκετζ..
Τα παιδιά έπρεπε να επιλέξουν 'τουλάχιστον' έξι και να τις απαντήσουν αναλυτικά με υπομονή κι επιμονή, ώστε να τις καταλάβει ο μικρός και καχύποπτος Δημητράκης!!
Περιφερόμουν ανάμεσα στα παιδιά, δίπλα στα νερά της Αραπίτσας, κάτω από τα θεόρατα καταπράσινα πλατάνια, ακούγοντας τις κουβέντες που έκαναν τα μέλη της κάθε ομάδας μεταξύ τους, προκειμένου να δώσουν τις ορθότερες απαντήσεις.. :)
Κάποια στιγμή άκουσα μια μαθήτρια να λέει στα υπόλοιπα μέλη της ομάδας της: "μα, αν το πούμε έτσι πώς θα το καταλάβει ο Δημητράκης, μικρό παιδί!" κι αμέσως μετά γύρισε σε μένα και ρώτησε: "πόσο χρονών είναι τελικά ο Δημητράκης;". Μου ήρθε στο μυαλό η φράση του Ουμπέρτο Έκο που προσφάτως διάβασα: "Πιστεύω πως για ν' αφηγηθείς πρέπει πρώτ' απ' όλα να κατασκευάσεις έναν κόσμο, όσο το δυνατόν πιο εμπλουτισμένο ως τις έσχατες λεπτομέρειες."
"Φανταστείτε πρώτα τον Δημητράκη όπως τον θέλετε εσείς και μετά προσπαθήστε να απαντήσετε τις ερωτήσεις του", είπα αφήνοντας εξολοκλήρου την 'ευθύνη' της επιλογής στα  παιδιά..
Έτσι κι  έγινε..Τους πήρε βέβαια κάποια ώρα να 'διαμορφώσουν' τη μορφή του Δημητράκη, αλλά στη συνέχεια ήξεραν πλέον σε ποιον απευθύνονται, πράγμα άκρως σημαντικό..Αν δεν γνωρίζεις ποιος είναι αυτός που σε ακούει (ή σε διαβάζει..) τότε πώς θα του περάσεις το μήνυμα που θέλεις να του περάσεις;
Φύλαξα όλες τις γραπτές απαντήσεις των παιδιών, οι οποίες θεωρώ ότι είναι πράγματι άξιες περαιτέρω μελέτης από την πλευρά μου, προκειμένου να μάθω μέσα από αυτές πώς  εξηγεί κανείς στον Δημητράκη "τι είναι εξίσωση" ή "για ποιο πράγμα μιλούν τα Μαθηματικά" ή "γιατί το 12 είναι πιο ισχυρό από το 10;" κι άλλα πολλά κι όμορφα, όχι  όμως κατ' ανάγκη πρωτότυπα! Έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχει τίποτε πρωτότυπο και καμιά καινούρια ιστορία να διηγηθούμε...Όλοι όσοι ασχολούνται γνωρίζουν πως κάθε ιστορία - που σέβεται τον εαυτό της - διηγείται μια άλλη, γνωστή ήδη, ιστορία!
Αλλά αυτό είναι ένα μεγάλο θέμα που αφενός ξεφεύγει από το 5ο Καλοκαιρινό Μαθηματικό Σχολείο, στο οποίο είχα τη χαρά να συμμετέχω φέτος, για μια ακόμη χρονιά και αφετέρου ο χρόνος μου εξαντλείται εδώ!!  :))
Πιθανότατα να αναρτήσω στο μέλλον κάποιες ενδιαφέρουσες απαντήσεις των παιδιών που συμμετείχαν στη Λέσχη, στα οποία εύχομαι να είναι καλά και στο επόμενο Καλοκαιρινό Σχολείο
να τα πούμε με καινούρια βιβλία ξανά από κοντά!!

2 σχόλια:

  1. Κατερίνα όντως ενδιαφέρων ακούγεται! Θα ήθελα να ήμουν παρών, ιδίως ως παιδάκι που θα προσπαθούσα με την ομάδα, αγαπημένο παιχνίδι όταν ήμουν μικρός, να βρούμε τρόπους να εξηγήσουμε κάποιες έννοιες Μαθηματικών στο Δημητράκη (Καΐλα).

    Νομίζω ότι αυτή η μέθοδος διδασκαλίας κάπως λέγεται, σωστά;

    Συνηθισμένη για παιδιά Δημοτικού (κυρίως)...

    Καλό καλοκαίρι Κατερίνα

    Υ.Γ: Γράψε μας μια λίστα βιβλίων που προτείνεις (Μαθηματικού περιεχομένου πάντα) για το καλοκαίρι. Θέλω να τα ομαδοποιήσεις ανάλογα τις ηλικίες!!! Αν κάνεις καλή δουλειά θα την παρουσιάσω στο blog μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Μάκη,βρίσκομαι εκτός διαδικτύου...
    Θα σου κάνω λίστα μόλις επιστρέψω

    ευχαριστώ για το σχόλιο :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή