Συντάραξε το Πανελλήνιο η πρωτιά του Ιρανού πρόσφυγα, Κουρός Ντουρμοχαμαντί Μπαγκί, στις Πανελλαδικές...

 Σήμερα τα αποτελέσματα των Πανελλαδικών Εξετάσεων έκαναν πολλά νέα παιδιά να κλάψουν είτε από χαρά είτε από λύπη, μπροστά στους αναρτημένους πίνακες με τις βαθμολογίες που πέτυχαν. Όταν στις 12.00 περίπου το μεσημέρι έφτασα στο Πρότυπο ΓΕΛ Μυτιλήνης, υπήρχαν αρκετά πηγαδάκια μαθητών και μαθητριών, που άλλοι έκλαιγαν κι άλλοι γελούσαν. Υπήρχε και μια φωνή, άλλοτε αγοριού, άλλοτε κοριτσιού, άλλοτε εκπαιδευτικού που έλεγε "Ο Κουρός αρίστευσε!". 

Για τον Κουρός, μαθητή της Γ' Λυκείου, είχα ακούσει καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς τα καλύτερα από τους συναδέλφους του Πρότυπου Λυκείου, του οποίου έχω την παιδαγωγική ευθύνη, ως Συντονίστρια Μαθηματικών, αλλά το παιδί δεν είχε τύχει να το γνωρίσω. 

Άφησα πίσω μου τα πηγαδάκια των παιδιών κι ανέβηκα στην αίθουσα τελετών να παρακολουθήσω την ημερίδα "Ξένος-Άλλος-Διαφορετικός. Ταυτότητα και Ετερότητα στη Λογοτεχνία". Είχε αρχίσει ήδη η τρίτη εισηγήτρια, όταν μπήκε στην αίθουσα ένας πολύ ψηλός και λεπτός νεαρός, με ένα t shirt, που είχε πάνω το ... Πυθαγόρεια Θεώρημα! Έγινε ένα σούσουρο στην αίθουσα: Ο Κουρός, ο Κουρός... Επιτέλους, συναντούσα τον Ιρανό μαθητή που επαινούσαν οι καθηγητές του και δεν είχε τύχει μέχρι εκείνη τη στιγμή να γνωρίσω. Αν και είναι αγένεια όταν κάποιος βρίσκεται στη μέση της εισήγησής του να σηκώνεσαι και να φεύγεις, υπέπεσα στην καθόλα ανάρμοστη συμπεριφορά, για να πάω δίπλα του και να τον συγχαρώ. 

Ένα παιδί γλυκό, ευγενικό, με άψογα ελληνικά, που θα περνούσε άνετα για ημεδαπός, δέχτηκε ταπεινά τα συγχαρητήρια μου. "Θα ήθελα να σου κάνω κάποιες ερωτήσεις. Να σου πάρω συνέντευξη", του είπα. "Όποτε θέλετε", απάντησε ευγενικά. Μετά το ξανασκέφτηκα. "Θα σε ζαλίσουν τα κανάλια σήμερα, ας το αφήσουμε". "Με ψάχνουν ήδη" είπε και το χαμόγελο δεν έφυγε στιγμή από τα χείλη του. "Θα σε αναζητήσω κάποια άλλη στιγμή", του είπα και επέστρεψα στη θέση μου, για να παρακολουθήσω επισταμένως τις πολύ ενδιαφέρουσες εισηγήσεις, χωρίς όμως να έχω πρότερη γνώση για το περιεχόμενο τους, οπότε, όταν ήρθε η σειρά του ΣΕΠ (Συντονιστή Εκπαίδευσης Προσφύγων), Διονύση Παύλου, να κάνει τη δική του εισήγηση, καταλήφθηκα από κύματα συγκίνησης, μαθαίνοντας για το βιβλίο "Μονόλογοι σε καραντίνα. Έφηβοι πρόσφυγες γράφουν στον καιρό της πανδημίας", του Πανελλήνιου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση (2020), το οποίο υπάρχει ελεύθερο στο διαδίκτυο και μπορείτε να το διαβάσετε πατώντας εδώ  . Ανάμεσα στα κείμενα είναι και το κείμενο του δεκαεπτάχρονου Κουρός, με το ψευδώνυμο Δαρείος και τίτλο "Μου αρέσει να βλέπω τη θάλασσα", το οποίο αξίζει να διαβαστεί, ειδικά σήμερα που οι πηχυαίοι τίτλοι στα ΜΜΕ κάνουν λόγο για τον Ιρανό πρόσφυγα, Ντουρμοχαμαντί Μπαγκί, που αρίστευσε στις Πανελλαδικές! Ούτε τρία χρόνια καλά καλά δεν είχε στην Ελλάδα κι όμως κατάφερε το ακατόρθωτο. Πέτυχε το στόχο του.Έμαθε τη γλώσσα σε τέτοιο βαθμό, που κατάφερε να αριστεύσει στη Φυσική, στη Χημεία και στα Μαθηματικά, κουβαλώντας μέσα του εμπειρίες που πολλούς από εμάς θα τους είχαν, αναμφιβόλως,  θέσει εκτός τροχιάς...

Υπάρχει ελπίδα, τελικά!

Σε ευχαριστούμε πολύ Κουρός και σου ευχόμαστε από καρδιάς να πετυχαίνεις πάντα όσα είναι ... ακατόρθωτα για  εμάς!

https://www.facebook.com/watch?v=368095522091980

Κανονικότητες σε απουσία κανονικότητας...

Ενώ οι μάχες στο Κιέβο, στο Χάρκοβο, στη Μαριούπολη και ένας θεός ξέρει πού αλλού, μαίνονται και οι συνέπειες του πολέμου -αυτές που ζούμε κι αυτές που θα ζήσουμε- βαραίνουν πάνω μας, εμείς, οι εκπαιδευτικοί που εμπλεκόμαστε στην πιλοτική εφαρμογή των νέων προγραμμάτων σπουδών, συνεχίζουμε τους πειραματισμούς σύμφωνα με τις υποδείξεις του ΙΕΠ και της Διοικούσας Επιτροπής Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων (ΔΕΠΠΣ) ανά την Ελλάδα. 

Βέβαια, ο πόλεμος στην Ουκρανία άρχισε πριν από έξι μέρες, ενώ ο άλλος "πόλεμος", αυτός της πανδημίας, που διαταράσσει το κλίμα στα σχολεία και  παρεμποδίζει την ομαλή ροή και την κανονικότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας, συμπληρώνει ήδη τρίτη χρονιά. Ωστόσο, το ΥΠΑΙΘ επιμένει πως όλα βαίνουν ομαλά, αφού τα σχολεία παραμένουν ανοιχτά!

Στο πλαίσιο της πιλοτικής εφαρμογής, ως Συντονίστρια Εκπαιδευτικού Έργου, συνεργάζομαι με την συνάδελφο του Πρότυπου Γυμνασίου Μυτιλήνης και δοκιμάζουμε στην τάξη τα σενάρια που ετοιμάζουμε σύμφωνα με τη νέα φιλοσοφία των προγραμμάτων σπουδών, που δίνουν έμφαση στα Στοχαστικά Μαθηματικά, στις Κανονικότητες, στις Μεγάλες Ιδέες των Μαθηματικών και σε άλλα πολλά. Μας ανατίθεται η ενότητα με την οποία θα ασχοληθούμε κι εμείς ... ασχολούμαστε. Έτσι απλά. 

Σήμερα μπήκα σε ένα τμήμα της Α' Γυμνασίου με είκοσι δύο παιδιά. Συστήθηκα, εξήγησα τι πρόκειται να κάνουμε και ρώτησα αν τους αρέσουν τα Μαθηματικά. Ακούστηκαν διάφορα σχόλια, τα περισσότερα θετικά, αλλά στα αυτιά μου κυριάρχησε μια λεπτή παιδική φωνή που έλεγε:

"Κυρία, είστε τυχερή! Σήμερα, μετά από πολύ καιρό, είναι η πρώτη φορά που είμαστε όλοι εδώ!" Έριξα μια ματιά στο απουσιολόγιο. Πράγματι, δεν έλειπε κανείς. Είναι θέμα τύχης, λοιπόν, να μπεις στην τάξη και να είναι όλοι εκεί. Και να μη λείπουν οι μισοί... Ας όψεται ο κορονοϊός!

Μετά, επαναδιατύπωσα την ερώτηση. "Σε ποιον δεν αρέσουν τα Μαθηματικά;". Σηκώθηκαν πέντε έξι χέρια ψηλά. Ρώτησα τον καθένα ξεχωριστά, αν και η απάντηση ήταν πάνω κάτω η ίδια. "Έχουν αριθμούς και δύσκολες πράξεις...". Οι υπόλοιποι εξέφρασαν τις ενστάσεις τους. "Δεν είναι μόνο αριθμοί, είναι και γράμματα", είπε ένας. "Δεν είναι μόνο πράξεις είναι και σκέψη", είπε άλλος. Θα είχε ενδιαφέρον να αφήσω τη συζήτηση να εξελιχθεί, αλλά η ώρα είναι μικρή.

Έδωσα το ακόλουθο φύλλο εργασίας, αφενός επειδή -παρόλο που δεν φαίνεται- μπήκαμε στην άνοιξη, αφετέρου, επειδή ήθελα να κάνω μια παιγνιώδη μεν, διερευνητική δε εισαγωγή στην ικανότητα των παιδιών να αναγνωρίζουν μοτίβα.

   Δούλεψαν ανά θρανίο, πρώτα τα λουλούδια της Φλώρας. Εκτός από εφτά παιδιά, τα υπόλοιπα κατάφεραν να βρουν και να εξηγήσουν το μοτίβο, χωρίς βέβαια να έχουν ιδέα από Fibonacci. Μετά συζητήσαμε πώς το σκέφτηκαν. Ενδιαφέρον παρουσίασε ο τρόπος που σκέφτηκαν δύο αγόρια, ανεξάρτητα το ένα από το άλλο. Μπορεί ο συλλογισμός τους να μην τους οδήγησε στο "σωστό" αποτέλεσμα, αλλά επιβεβαίωσε ότι ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τα μοτίβα είναι υποκειμενικός. Παραθέτω τη σκέψη των παιδιών, επειδή είχε ενδιαφέρον.

1ο παιδί: Παρατηρώ ότι 3-2=1, 5-3=2, 8-5=3, 13-8=5, δηλαδή οι διαφορές είναι πρώτοι αριθμοί κι επειδή ο επόμενος πρώτος είναι ο 7, το επόμενο λουλούδι θα έχει 13+7=20 πέταλα. Όμως, κυρία, μου το χαλάει το πρώτο λουλούδι, που έχει ένα πέταλο!

(Βέβαια, αν άρχιζε από το πρώτο λουλούδι, το οποίο παρέλειψε για να "δουλέψει" το μοτίβο του θα είχε: 2-1=1, 3-2=1, 5-3=2 κλπ και καθόλου δεν θα χαλούσε το μοτίβο που ανακάλυψε. Θα είχε ενδιαφέρον να έθετα στην τάξη κάποιες ερωτήσεις γύρω από το μοτίβο του παιδιού, όπως "πόσα πέταλα θα έχει το δέκατο λουλούδι;", αλλά, το είπαμε, ο χρόνος κάνει τα πράγματα ασφυκτικά.)

2ο παιδί: Παρατηρώ ότι 3+3=6, 6-1=5, 5+5=10, 10-2=8 και 8+8=16, 16-3=13, άρα θα είναι 13+13=26, 26-4=22.

(Ετούτος παρέλειψε τα δύο πρώτα λουλούδια προκειμένου να καταλήξει κάπου.)

Όπως και να το κάνεις, έχει ενδιαφέρον ο τρόπος που σκέφτηκαν και κυρίως επειδή, όπως είπα και πριν, αποδεικνύει ότι ο τρόπος που επεξεργαζόμαστε μια πληροφορία είναι υποκειμενικός. Τα δεδομένα που χρησιμοποιούμε κι αυτά που αφήνουμε απ' έξω, συχνά έχουν στενή σχέση με την επιθυμία μας να φτάσουμε σε ένα συμπέρασμα (που ενίοτε, εμείς οι μεγάλοι το έχουμε ήδη κατασκευασμένο στο κεφάλι μας...).

Πριν περάσουμε στο δεύτερο πρόβλημα, με τα τετράγωνα του Μάρκου, ακούστηκε ένα υπερηχητικό αεροπλάνο να σχίζει τον αιθέρα.

"Ήρθαν οι Ρώσοι μέχρι εδώ!" πετάχτηκε κάποιος, αλλά οι υπόλοιποι μάλλον το διακωμώδησαν, ενώ εγώ ένιωσα την τρίχα μου να ορθώνεται... Και να σκεφτείτε ότι ήρθε εγκύκλιος από το Υπουργείο, που ζητά να συζητηθεί στις τάξεις ο πόλεμος στην Ουκρανία. (βλέπε εδώ). 

Περάσαμε στο δεύτερο πρόβλημα, όπου σχετικά γρήγορα, υποψιασμένοι πλέον από το πρώτο, βρήκαν την απάντηση, ανακαλύπτοντας το μοτίβο. Εδώ υπήρξε σύγκλιση και δεν ακούστηκε κάποιος διαφορετικός τρόπος σκέψης. Πώς θα μπορούσε άλλωστε; Τα σχήματα φαίνεται πως ... ξεκαθαρίζουν το τοπίο! 

Στην ερώτηση αν παρατηρούν κάτι περίεργο στον τρόπο που σχετίζονται τα λουλούδια της Φλώρας με τα τετράγωνα του Μάρκου δόθηκαν ενδιαφέρουσες απαντήσεις. Παραθέτω αυτολεξεί μερικές:

"Είναι οι ίδιο αριθμοί", 

"Είναι το ίδιο μοτίβο", 

"Κάθε τετράγωνο αντιστοιχεί σε ένα λουλούδι της Φλώρας",

"Το άθροισμα των δύο προηγούμενων είναι το επόμενο",

"Και οι δύο έχουν σκεφτεί με τον ίδιο τρόπο"

------------------------------------------------------------

Και οι δύο έχουν σκεφτεί με τον ίδιο τρόπο!

-----------------------------------------------------------

Τρόποι σκέψης υπάρχουν πολλοί κι ο καθένας ακολουθεί τον δικό του, αλλά την κρίσιμη στιγμή, σαν αυτή που ζούμε, θα έπρεπε το ΙΕΠ και το Υπουργείο Παιδείας να σκεφτούν με τον ίδιο τρόπο που σκέφτονται οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι καλούνται να διδάξουν -μεταξύ άλλων-  κανονικότητες εν μέσω μιας κατάστασης από την οποία απουσιάζει παντελώς κάθε μορφή κανονικότητας!

Κι ενώ οι Τράπεζες ανά τον κόσμο και το SWIFT είναι θέμα στα πρωτοσέλιδα, η Τράπεζα Θεμάτων για το Λύκειο ... καλά κρατεί!

Πόσο κακό κάνουμε στα παιδιά;

 Έχει περάσει πια ένας ολόκληρος χρόνος που από τη μία οι επαγγελματικές μου υποχρεώσεις με κρατούν έξω από τη σχολική τάξη και από την άλλη οι συνεχείς και επιβεβλημένες "επιμορφώσεις" με αναγκάζουν να διαβάζω ολοένα και λιγότερο βιβλία της επιλογής μου, με αποτέλεσμα να μην νιώθω την ανάγκη να γράψω εδώ και να μοιραστώ σκέψεις και εμπειρίες με τους πολλούς παλιούς φίλους και αναγνώστες. Ελπίζω κι εύχομαι να είναι όλοι καλά.

Η σημερινή μου εμπειρία όμως αξίζει να καταγραφεί, αξίζει να διαβαστεί, αξίζει να γίνει θέμα συζήτησης και προβληματισμού για όλους εμάς που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο εμπλεκόμαστε στην εκπαιδευτική διαδικασία και αγωνιούμε για την εξέλιξη της δημόσιας παιδείας που βάλλεται πανταχόθεν και έχει καταντήσει ...αρένα! Μια συνεχής διαμάχη ανάμεσα στο Υπουργείο Παιδείας και στους εκπαιδευτικούς, με δικαστικές προσφυγές, με "εντέλλεσθε", με ολιγωρίες και παλινωδίες, μέσα σε ένα κλίμα γενικότερης αβεβαιότητας, που από μόνο του προκαλεί διάρρηξη της (όποιας) κοινωνικής συνοχής. 

Πάνω σ' αυτήν την αρένα, λοιπόν, όσο και αν δεν σας περνά από το μυαλό, βρίσκονται και τα παιδιά! Μικρά, μεγάλα, μεγαλύτερα παιδιά που βιώνουν μια δύσκολη και πρωτόγνωρη κατάσταση, με θυμό, με φόβο, με άγχος, με αγωνία. Με αγωνία όχι μόνο για τα τεστ, τις εξετάσεις, τους βαθμούς, αλλά γενικά για το τι μέλλει γενέσθαι με τον ιό, με την ανεργία, με την ενδοοικογενειακή βία... Κυρίως, με τη βία, που έχει κατακλύσει την κοινωνία. Και τα παιδιά - όλοι το ξέρουμε - ακολουθούν τα κοινωνικά πρότυπα, όχι πάντοτε συνειδητά, επειδή αυτό  κάνουν τα παιδιά: λειτουργούν μιμητικά. Το αποτέλεσμα είναι να σημειώνονται στα σχολεία περιστατικά παραβατικών συμπεριφορών ποικίλων εντάσεων, από ήπιων έως ακραίων. Μάλιστα είναι τόσο ευφάνταστα που επινοούν διάφορα βίαια παιχνίδια, όπως για παράδειγμα το "ντου", όχι το "θα κάνω ντου βρε πονηρή", το γνωστό άσμα του αείμνηστου Βασίλη Τσιτσάνη, αλλά το "ντου", όπου κατά τη διάρκεια του διαλείμματος καμιά δεκαριά μαθητούδια επιλέγουν ένα συμμαθητή που περπατάει παραπέρα ανέμελος και του ορμούν όλοι μαζί και... ό,τι βρέξει ας κατεβάσει. Αυτό είναι το παιχνίδι! Το αξιοπερίεργο είναι πως δεν πρόκειται για το "bulling" που γνωρίζαμε ως εκπαιδευτικοί μέχρι τώρα, αφού ο ρόλος των θυτών και του θύματος συχνά αλλάζει και μάλιστα, εάν "συλληφθούν" οι ένοχοι τρέχει το θύμα, δαρμένο, γδαρμένο, με σπασμένα γιαλιά και ό,τι άλλο, και υπερασπίζεται τους θύτες ορυόμενο πως είναι φίλοι και πως δεν είναι παρά μόνο ένα παιχνίδι! Μάλιστα! Είναι απλώς ένα παιχνίδι!

Εν πάση περιπτώσει, ένα τέτοιο περιστατικό συνέβη σε ένα από τα σχολεία παιδαγωγικής μου ευθύνης και με αφορμή αυτό το γεγονός σήμερα υλοποιήθηκαν παρεμβάσεις από την ψυχολόγο και την κοινωνική λειτουργό, που μόνο μια φορά την εβδομάδα διαθέτει το συγκεκριμένο σχολείο. Εξέφρασα την επιθυμία να παρακολουθήσω την ωριαία δράση σε ένα τμήμα της Γ' Γυμνασίου και φυσικά την παρακολούθησα. Έγιναν τρία "ψυχολογικά" παιχνίδια στα οποία τα παιδιά συμμετείχαν με ενδιαφέρον. Δειλά στην αρχή, πιο θαρρετά όσο περνούσε η ώρα, έλεγαν την άποψη τους, τον προβληματισμό τους, τις σκέψεις τους. Όταν τελείωσαν οι δύο συνάδελφοι, ευχαρίστησα που με δέχτηκαν στην τάξη και, κατά την προσφιλή μου συνήθεια, ζήτησα από τα παιδιά, εφόσον επιθυμούν, να σημειώσουν ανώνυμα σε ένα χαρτί με δυο τρεις λέξεις τι αποκόμισαν από τη δράση. Τα ευχαρίστησα εκ των προτέρων και αποχώρησα, για να μην αισθανθούν ότι πιέζονται να γράψουν κάτι. Πήγα, λοιπόν, στο γραφείο και περίμενα. Υπέθεσα ότι δεν θα θελήσουν να γράψουν, αφού δεν με γνωρίζουν, αφού πιθανόν δεν θα με ξαναδούν, αφού, αφού, αφού... Σε λιγότερο από δέκα λεπτά ήρθε η συνάδελφος με ένα πάκο χαρτάκια στα χέρια της! "Έγραψαν όλοι!", μου είπε. "Και έγραψαν πολύ ωραία πράγματα!"

Πήρα τον πάκο και τον έβαλα στην τσάντα, για να διαβάσω τα σημειώματα των παιδιών το απόγευμα στο σπίτι με τη δέουσα προσοχή. Και τα διάβασα... 

Φόβος, μοναξιά, αγωνία, ανησυχία, ανάγκη για υποστήριξη, επιθυμία για προσέγγιση κι άλλα πολλά, προκύπτουν από όσα γράφουν τα παιδιά. Με δυο τρεις λέξεις, με δυο τρεις φράσεις. Μόνο ένα παιδί έγραψε μια ολόκληρη παράγραφο και την παραθέτω αυτούσια:

"Οι σημερινές δράσεις ήταν πολύ ενδιαφέρουσες. Είδαμε πόσα πράγματα κρατάμε κρυφά από τους άλλους ίσως γιατί φοβόμαστε την κριτική των άλλων ατόμων πιστεύω. Επίσης, καταλάβαμε μέσα από ένα πολύ απλό παράδειγμα την κοινωνική ανισότητα και τις ευκαιρίες που δίνονται στον καθένα. Τέλος, κάναμε μια δράση όπου μας έλεγαν δυσάρεστες καταστάσεις που ίσως είχαμε αντιμετωπίσει στη ζωή μας και εμείς προχωρούσαμε. Μου άρεσαν αλλά ένιωθα κάποιους ενδοιασμούς για να δηλώσω τη γνώμη μου. Όμως θα ήθελα να ξαναέρθουν αυτές οι κυρίες για να αποβάλω αυτό που φοβάμαι να μιλήσω."

"Φοβάμαι να μιλήσω!", έγραψε το παιδί!

Κι εγώ αναρωτιέμαι: Πόσα παιδιά φοβούνται να μιλήσουν; 

Φοβούνται να μας μιλήσουν! Κι ενώ αυτά φοβούνται εμείς επιμορφωνόμαστε (για μιαν ακόμη φορά) στα νέα προγράμματα σπουδών, που έχουν νέα φιλοσοφία, νέο περιεχόμενο, καινούρια ορολογία, που κατά κοινή ομολογία αρκετοί από τους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς δυσκολεύονται να κατανοήσουν, τουλάχιστον στα Μαθηματικά, όπου τα συγκείμενα και τα περικείμενα κρατούν καλά... Εν ολίγοις, στο Γυμνάσιο, που παρακολουθώ εγώ, το περιεχόμενο σπουδών σου δίνει την εντύπωση πως απευθύνεται σε ανθρώπους με πλούτο γλωσσικό και, κυρίως, με ένα συναισθηματικό υπόβαθρο καλλιεργημένο και υψηλό! Αλλά τα παιδιά μας, σε μεγάλο βαθμό, δεν το διαθέτουν αυτό, αφού φοβούνται να μας μιλήσουν!

Μήπως θα πρέπει να σκεφτεί το Υπουργείο σοβαρά να δώσει έμφαση στην κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών; Μήπως πρέπει στο νέο πρόγραμμα σπουδών να συμπεριλάβουν εβδομαδιαία βιωματικά εργαστήρια ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών;

Ένα παιδί που φοβάται γενικά, δεν μπορεί να αγαπήσει και να αφιερώσει χρόνο σε ένα μάθημα απαιτητικό! Πριν τα βοηθήσουμε να αναπτυχθούν συναισθηματικά, επιμένουμε, μέσα σε όλους τους άλλους φόβους να προσθέτουμε ... και τα Μαθηματικά! Εντάξει, μπορούμε να τα κάνουμε συνδυαστικά, αλλά, δυστυχώς, χρόνια τώρα εστιάζουμε μόνο στη νόηση και στα διαδικαστικά...

Πόσο κακό κάνουμε στα παιδιά μας τελικά;

-----------------------------------

Κάποια από τα σημειώματα των παιδιών. 

Περίπου τα ίδια ήταν όλα, με έμφαση στη μοναξιά, στο φόβο, στην έλλειψη αυτοεκτίμησης, στις κοινωνικές ανισότητες... Λίγες λεξούλες στο χαρτί, που φανέρωναν πολλά!

Δεν είναι καιρός να το δούμε σοβαρά;