Ο ΑΡΓΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ ΛΟΥΣΙΑΝΑ ΜΠ.

Κατάφερα τελικά, αργά χθες το βράδυ, να ολοκληρώσω την ανάγνωση του μυθιστορήματος Ο ΑΡΓΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ ΛΟΥΣΙΑΝΑ ΜΠ., του Γκιγέρμο Μαρτίνες, που κυκλοφόρησε το Νοέμβρη του 2009, από τις εκδόσεις Πατάκη, αλλά δεν το είχα ανακαλύψει πριν από το προηγούμενο Σάββατο! Πολύ μεγάλη καθυστέρηση, αν λάβει κανείς υπόψη πως ο Μαρτίνες είναι από τους αγαπημένους μου. Για να είμαι όμως απόλυτα ειλικρινής οφείλω να πως πως δε θα κατάφερνα να διαβάσω το βιβλίο μέχρι την τελευταία του σελίδα, αν δεν είχα τρόπον τινά δεσμευτεί από την αμέσως προηγούμενη ανάρτηση που έκανα σε τούτο το blog!

Καθώς διάβαζα την ιστορία της Λουσιάνα Μπ., που-αρχικά-φαινόταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα κι αρκετά πρωτότυπη, εκεί γύρω στη σελίδα 124, έχασα κάθε επαφή μαζί της και το μυαλό μου βρέθηκε να περιπλανιέται στο λιβάδι που έβλεπε από το παράθυρό του ο Σίλας Φλάνερυ, ενώ αυτός προσπαθούσε απεγνωσμένα να γράψει το βιβλίο του. Ο Φλάνερυ είναι ένας ιδιότυπος συγγραφέας στο βιβλίο του Καλβίνο, 'αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης...', όπως ήδη έγραψα, στην προηγούμενη ανάρτηση, στην οποία ο τίτλος "η ανάγνωση των διασταυρωμένων...βιβλίων", παραπέμπει στον τίτλο ενός άλλου βιβλίου του Καλβίνο, 'το κάστρο των διασταυρωμένων πεπρωμένων', με αφορμή το οποίο έκανα την πρώτη ανάρτηση του 2010, "ας είναι μια φωτεινή ιστορία". Δε θα επανερχόμουν στο θέμα, κάνοντας κύκλους ξανά και ξανά, γιατί είναι ήδη κουραστικό, πόσο μάλλον που παραπέμπω συνεχώς σε προηγούμενες αναρτήσεις μου.:) Αλλά, αναγκάζομαι να το πιάσω από κει που το άφησα :)... Αναγκάζομαι πράγματι να το κάνω. Γιατί μέχρι και σε κείνο  το σημείο, στη σελίδα 124, όλα έβαιναν περίπου ομαλά κι εγώ  ξαφνικά βρέθηκα, εντελώς  αναίτια... εκτός βιβλίου. Αφού περιπλανήθηκα, λοιπόν, αρκετά στο λιβάδι που απλώνονταν μπροστά στα μάτια του Φλάνερυ, ενώ αυτός προσπαθούσε εις μάτην να συλλάβει το θέμα του βιβλίου που ήθελε να γράψει,  κι αφού πέρασα από διάφορα άλλα κεφάλαια αυτού του ίδιου βιβλίου του Καλβίνο, με μεγάλη και φιλότιμη προσπάθεια επανήλθα στην ιστορία της Λουσιάνα, η οποία στο μεταξύ έμοιαζε να χάνει αφενός τη συνοχή της, να γίνεται, αφετέρου, προβλέψιμη και, κατά συνέπεια, να μειώνεται σταδιακά το ενδιαφέρον της...Είχα αρχίσει να  θεωρώ την ανάγνωση …χάσιμο χρόνου, και σκεφτόμουν στα σοβαρά να εγκαταλείψω οριστικά την προσπάθεια να  φτάσω μέχρι το τέλος, όταν ξαφνικά ακούω τον Κλόστερ, τον οποίον αναφέρω ως 'ασ' στην προηγούμενή μου  ανάρτηση, απευθυνόμενο στον αφηγητή συγγραφέα, τον οποίον αναφέρω ως 'βσ' στην προηγούμενη μου ανάρτηση, να λέει:

"...Αν στρίψετε ένα κέρμα δέκα φορές συνεχόμενες, το πιθανότερο είναι ότι θα έχετε μια τριπλή ή τετραπλή επανάληψη στη σειρά κορόνας ή γραμμάτων. Η Λουσιάνα ίσως είχε επανάληψη γραμμάτων όλα αυτά τα χρόνια. Η διανομή των θανάτων όπως και των χαρισμάτων, δεν είναι λογική. Και μπορεί ακόμα και στην τύχη να υπάρχει μακροπρόθεσμα κάποια ανώτερη φόρμα διαχείρισης της τιμωρίας. Ο Κόνραντ, τουλάχιστον, πίστευε το εξής: Δεν είναι η Δικαιοσύνη καλύτερος υπηρέτης των ανθρώπων, αλλά η σύμπτωση, η τύχη, το απρόσμενο, σύμμαχοι του υπομονετικού χρόνου, οι οποίοι φέρνουν ακρίβεια και ισορροπία στη ζυγαριά. Δεν είναι όμως παράδοξο να πρέπει να θυμίζω εγώ σε σας την ύπαρξη της τύχης; Εσείς δεν είστε μήπως που γράψατε ένα μυθιστόρημα που λέγεται Οι τυχαίοι, εσείς δεν είστε που υποστηρίζετε με ζέση τις κατασκευές του Περέκ και τις τράπουλες του Καλβίνο..."

…"και τις τράπουλες του Καλβίνο"!!! Έτσι δεν είπε; Είπε ή δεν είπε "Καλβίνο"!? Το ξαναδιάβασα για να σιγουρευτώ και ένιωσα μια βαθιά δικαίωση! Σα να εκδικαζόταν δική μου υπόθεση και αίφνης μου ανακοινώθηκε ότι κέρδισα τη δίκη. [Δεν έχω προσωπική εμπειρία από δίκες, αλλά υποθέτω πως αν κέρδιζα ποτέ μια δίκη κάπως έτσι θα ένιωθα :)]. Από τη σελίδα 124 λοιπόν, όπου ένιωσα χωρίς λόγο να μπαίνω στο βιβλίο του Καλβίνο μέχρι και τη σελίδα 176 μέσα στην οποία επιτέλους οι μάσκες έπεσαν κι αποκαλύφθηκε ότι πράγματι κάπου εκεί γύρω περιφερόταν ο ίδιος ο Καλβίνο, όλο αυτό το διάστημα, ο συγγραφέας Μαρτίνες, ο συγγραφέας αφηγητής, 'σβ', η Λουσιάνα, ο Κλόστερ κι εγώ, η αναγνώστρια kk, παίζαμε, όλοι μαζί, το "ψέματα και μυστικά",  έχοντας ο καθένας στο μυαλό του κάτι άλλο από αυτό που υποτίθεται πως έκανε... Εγώ, ας πούμε, υποκρινόμουν ότι διάβαζα το μυθιστόρημα του Μαρτίνες. Ο Μαρτίνες, πιθανόν -κι όχι κατ’ ανάγκη στον ίδιο χρόνο με μένα- να υποκρινόταν πως έγραφε μυθιστόρημα με τίτλο Ο ΑΡΓΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ ΛΟΥΣΙΑΝΑ ΜΠ.
Η Λουσιάνα Μπ., για το χατίρι όλων μας, υποκρινόταν πως πέθαινε αργά αργά, μα κάθε άλλο παρά αυτό έκανε. Ο Κλόστερ έγραφε βιβλία γεμάτα θανάτους, κι έκρυβε στο συρτάρι το βιβλίο που... σκότωνε!Υποτίθεται! Και τέλος ο αφηγητής, ο συνδετικός μας κρίκος, υποκρινόταν με τη σειρά του πως αφηγούνταν μια ιστορία η οποία εξελισσόταν εκεί μπροστά στα μάτια του και έδειχνε να ξαφνιάζεται με όλα αυτά τα απρόσμενα που συνέβαιναν! Ακόμα και με μένα έδειχνε ξαφνιασμένος ώρες ώρες! Εγώ όμως απρόσμενα δεν μπορώ να πω ότι τα έβρισκα όλα αυτά και δεν ξαφνιάστηκα καθόλου με την τροπή που πήραν τα πράγματα. Ήταν προβλέψιμο το τέλος του βιβλίου το οποίο, επιπλέον, τίποτε κοινό δεν είχε με εκείνο το τέλος, το πολύ ευφάνταστο,  που εγώ είχα επινοήσει την Κυριακή το βράδυ, για την περίπτωση που δεν θα κατάφερνα να διαβάσω το βιβλίο μέχρι την τελευταία του σελίδα. Ατυχώς όμως  και το διάβασα όλο και ικανοποιημένη δεν έμεινα, αφού δεν ανταποκρίθηκε καθόλου στις προσδοκίες που είχα λόγω του ονόματος του συγγραφέα, καθώς  και της πρότερης σχέσης μου μαζί του. Με ξεγέλασε.
Ειδικά δε μετά την ανάγνωση του μότο που υπήρχε στην αρχή:

Στη φυσική οτιδήποτε συγκρούεται δέχεται αντίδραση ανάλογη της κρούσης' στην ηθική, όμως, η αντίδραση είναι ισχυρότερη της δράσης. Η αντίδραση στην εξαπάτηση είνα η περιφρόνηση' στην περιφρόνηση, το μίσος' στο μίσος, ο φόνος.

ΤΖΙΑΚΟΜΟ ΚΑΖΑΝΟΒΑ

Η ιστορία της ζωής μου

θαρρώ πως δικαίως πίστεψα ότι διαβάζοντας το μυθιστόρημα του αγαπημένου μου Μαρτίνες θα προβληματιστώ πολύ πάνω στην αναζήτηση της σωστής αναλογίας μεταξύ εγκλήματος και τιμωρίας, και μην πάει το μυαλό σας στον Ρασκόλνικωφ! Κάθε άλλο παρά αυτό συνέβη.
Είχα πολύ καιρό να διαβάσω βιβλίο, το οποίο διέπεται σε τέτοιο βαθμό από ασάφεια θεματικού προσανατολισμού! Πού ακριβώς εστίαζε; Τι τον βασάνιζε τον άνθρωπο; Όλοι αυτοί οι φόνοι! Σε εξίσωση ενός άλλου φόνου! Η τιμωρία δυσανάλογη. Η θεία δίκη χειραγωγίσιμη! Το υπερφυσικό κακό ανεξέλεγκτος υποκινητής και μεταφορέας της μυθιστορίας στη ζωή. Ούτε τύχη, ούτε ατυχία! Όλα στημένα, χωρίς στην ουσία να ξεπληρώνεται τίποτε! Απάτη; Για ποιο λόγο μπήκε σ' αυτήν την περιπέτεια;  Στη συγγραφή ενός τέτοιου μυθιστορήματος; Ίσως κάποτε παραπέσει καμια συνέντευξή του στα χέρια μου και μάθω. Ή ίσως έχω  για μια δεύτερη φορά την τύχη να δειπνήσω μαζί του! :)
Αν συμβεί τούτο το απίθανο, τότε θα τον ρωτήσω! Γιατί το έγραψες; Και ποιο είναι τελικά το συμπέρασμα για τη σωστή αναλογία; Πόσο δίκαιο πιστεύεις πως είχε ο Καζανόβα; 
Υπάρχει τάχα μια φόρμουλα γενικής ισχύος ως προς το μέτρο και τον τρόπο "ανταπόδωσης" ενός εγκλήματος;  
Προς το παρόν μένω με την εντύπωση πως σε όλο το βιβλίο ο Μαρτίνες κινείται σα να μην είχε αποφασίσει εξ αρχής περί τίνος πρόκειται. Σα να ήθελα απλά να πειραματιστεί παραθέτοντας βιβλία και τσιτάτα άλλων συγγραφέων, που τα αναμίγνυε, χωρίς καν μια σχετική...αναλογία, με τα λόγια των δικών του ηρώων, για παράδειγμα: 
"Η μυθοπλασία συναγωνίζεται τη ζωή, έλεγε ο Τζέιμς,  κι είναι σίγουρο. Αλλά αν η μυθοπλασία είναι ζωή, αν η μυθοπλασία δημιουργεί ζωή, τότε μπορεί να δημιουργεί και θάνατο.",
που λέει σε κάποια στιγμή ο Κλόστερ...

Αν πράγματι αυτός ήταν ο στόχος του, να μας ταξιδέψει δηλαδή στον Καλβίνο, στον Κόνραντ, στον Τζέιμς, στον Πέρεκ, τότε πρέπει να παραδεχτώ πως τον πέτυχε απόλυτα!
Δε διάβασα σχεδόν ούτε ένα κεφάλαιο από τον αργό θάνατο της Λουσιάνα Μπ., χωρίς να αποδράσω σε κάποιο άλλο Βιβλίο, είτε από αυτά που είχα ήδη διαβάσει είτε από αυτά που αναφέρονταν κι εγώ τα κατέγραφα στη λίστα των μελλοντικών μου αναγνωσμάτων ...:)
Ίσως πάλι, μέσα από τον Αργό Θάνατο, ο Μαρτίνες να απέβλεπε απλώς στο να μας οδηγήσει σε μια απελπιστικά...Αργή Ανάγνωση :)