ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ 'ΑΔΥΝΑΜΙΑ' Η ΣΥΜΜΕΤΡΙΚΗ ΛΟΓΙΚΗ!

"Σύμφωνα με τον Γιουνγκ, ο κύκλος και το εξάγωνο συνιστούν καθολικούς συμβολισμούς που απηχούν την ανθρώπινη κατάσταση, ανεξάρτητα από το πολιτιστικό υπόβαθρο.
Οι ψυχολόγοι έχουν αναπτύξει μια ακόμα δοκιμασία η οποία αναδεικνύει την ασυνείδητη έλξη που ασκεί η συμμετρία. Δείτε την παρακάτω άσκηση. Αφού σας δείξουν τις τέσσερις κάρτες του Σχήματος 74, σας λένε ότι κάθε κάρτα με φωνήεν στη μία όψη έχει άρτιο αριθμό από πίσω. Ποια κάρτα ή κάρτες πρέπει να γυρίσετε για να δείτε αν ισχύει η πρόταση αυτή;

Σχήμα 74

Οι ψυχολόγοι κάνουν λόγο για δύο επίπεδα συλλογιστικής και μνήμης: το αρχαϊκό και το νέο επίπεδο. Το αρχαϊκό επίπεδο αντιστοιχεί στον βασικό και πρωτόγονο ζωικό εγκέφαλο και , απ' ό,τι φαίνεται, πρόκειται για το τμήμα εκείνο του εγκεφάλου μας που έχει την τάση να ανιχνεύει παντού συμμετρία. Συνήθως χρησιμοποιούμε αυτό το επίπεδο όταν αντιδρούμε διαισθητικά σε προβλήματα. Από πειράματα που διενεργήθηκαν, προκύπτει ότι μόλις το 40% των υποκείμενων μπόρεσαν να παρακάμψουν τις πρωτόγονες εγκεφαλικές οδούς, εκδηλώνοντας μια πιο αναλυτική απόκριση για την επιτυχή λύση του γρίφου."

-------------------------------------------------------------------------------------------------

Πριν συνεχίσω την αντιγραφή από τη σελίδα 407 του βιβλίου του Marcus du Sautoy, Θεωρία Ομάδων, από τις εκδόσεις Τραυλός, κάνω ένα μικρό διάλειμμα για να σας δώσω χρόνο να σκεφτείτε ποια ή ποιες κάρτες θα διαλέγατε! Βεβαιωθείτε ότι καταλάβατε τι ακριβώς θέλετε να κάνετε. Να επιβεβαιώσετε ή να διαψεύσετε την πρόταση: "κάθε κάρτα με φωνήεν στη μία όψη έχει άρτιο αριθμό από πίσω". Εντάξει, νομίζω πως βοηθάω λίγο, αλλά δε μου επιτρέπει να πράξω διαφορετικά η εκπαιδευτική μου ιδιότητα :). Αυτή μου η ιδιότητα, αφενός  βέβαια με ωθεί στο να διαμορφώνω κατάλληλα το "περιβάλλον" στο οποίο θα πρέπει να αναζητήσει τη λύση του προβλήματος αυτός που καλείται να το λύσει, αφετέρου όμως μου δημιουργεί την αδήριτη επιθυμία να μοιράζομαι όλην αυτήν την εκπληκτική, τη μαγευτική θα έλεγα ανεπιφύλακτα, ομορφιά που ανακαλύπτω μέσα από την ανάγνωση ενός βιβλίου, και το συγκεκριμένο, πιστέψτε με, έχει περίσσεια τέτοια ομορφιά!

Καθώς προχωράει η ανάγνωση απρόσμενα εμφανίζονται μουσικοί, όπως ο Μπαχ κι ο Μότσαρτ, συγγραφείς όπως ο Μπόρχες, λογοτεχνικά και ποιητικά πρότυπα και υφολογικές δομές, όπως του Ομάρ Καγιάμ, αλλά επίσης και ιοί, καθώς και εργαστηριακοί ερευνητές, ψυχολόγοι και ψυχοθεραπευτές(?)  κι άλλα πολλά, φαινομενικά ετερόκλητα, πρόσωπα και πράγματα που συνυφαίνονται όμως με μαεστρία στο περίτεχνο γαϊτανάκι της Συμμετρίας! 

Λοιπόν, τέλος χρόνου! Αφήστε τα μολύβια κάτω και δώστε τις κόλλες!! :)

Τι απαντήσατε; Ποια ή ποιες κάρτες θα γυρίσετε; Αν απαντήσατε την Α και την C,  τότε είσαστε στην πλειοψηφία του 60% που απαντά λάθος! Η σωστή απάντηση είναι η Α και η D, όπως μας λέει  du Sautoy:

"Γιατί; Θυμηθείτε: μας ζητάνε να δούμε αν κάθε κάρτα με φωνήεν στη μία πλευρά κρύβει άρτιο αριθμό από πίσω. Οι εγκέφαλοί μας αποζητούν τόσο απεγνωσμένα τη συμμετρία, ώστε ελέγχουν επίσης και την αντίστροφη πρόταση, δηλαδή αν κάθε κάρτα με άρτιο αριθμό στη μία όψη έχει φωνήεν από πίσω. Ο εγκέφαλός μας, λοιπόν, μας οδηγεί να επιλέξουμε την κάρτα C. Όμως, ακόμη κι αν αυτή η κάρτα κρύβει σύμφωνο στην πίσω όψη της, τίποτε δεν αλλάζει ως προς το αρχικό ερώτημα. Μόνο η κάρτα D μπορεί να διαψεύσει τη θεωρία. Αν η κάρτα D έχει φωνήεν από πίσω της η θεωρία είναι εσφαλμένη.

Φαίνεται ότι το ασυνείδητό μας υπακούει σε ένα είδος συμμετρικής λογικής. Σκέφτεται ότι αν η πρόταση "Αν Α τότε Β" αληθεύει, τότε το ίδιο πρέπει να ισχύει και για την αντίστροφή της, την κατοπτρική εικόνα "Αν Β τότε Α". Σε γενικές γραμμές, δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Η λογική παραγωγή επιδεικνύει συνήθως ιδιαίτερη ασυμμετρία. Υπάρχει ολόκληρη σχολή στην ψυχολογία η οποία προσπαθεί να εξηγήσει τον μηχανισμό του ασυνειδήτου με όρους του πόθου μας για συμμετρική λογική. Ο πατέρας του κινήματος είναι ένας Χιλιανός ψυχολόγος, ο Ιγκνάσιο Μάτε Μπλάνκο. Το δικό του μοντέλο περί ασυνειδήτου μοιάζει κάπως με το οικοδόμημα που περιγράφει ο Μπόρχες στο μικρό  διήγημά του "Βιβλιοθήκη της Βαβέλ". Σύμφωνα με τον αφηγητή, υποτίθεται ότι κάθε πιθανό βιβλίο είναι χωμένο κάπου στη βιβλιοθήκη. Υπάρχουν λοιπόν βιβλία γεωγραφίας στα οποία το Παρίσι είναι η πρωτεύουσα της Γαλλίας, αλλά και ένα βιβλίο στο οποίο η Γαλλία είναι πρωτεύουσα του Παρισιού. Ο Μπόρχες περιγράφει τη βιβλιοθήκη σαν ένα πλέγμα διασυνδεδεμένων εξαγωνικών κελιών, φέρνοντάς μας στον νου κάπως την περιγραφή ενός πελώριου εγκεφάλου. Ο Μάτε Μπλάνκο πιστεύει ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος, όπως η συγκεκριμένη βιβλιοθήκη, πραγματοποιεί παράξενες ταυτίσεις εξαιτίας μιας επιθυμίας εξισορρόπησης των πραγμάτων."

Όταν ξεκίνησα να διαβάζω τούτο το  βιβλίο, με συνεπήραν αρχικά οι περιγραφές των συμμετρικών μοτίβων από το παλάτι της Αλάμπρα στη Γρανάδα, τη Μέκκα της συμμετρίας, όπως το αποκαλούν. Επειδή, αρκετά χρόνια πριν, είχα βρεθεί στην Ανδαλουσία κι επισκέφθηκα την Αλάμπρα, χωρίς όμως να έχω κάποια ιδιαίτερη γνώση για τη σπουδαιότητα του μνημείου από μαθηματικής πλευράς [ :(  ], διαβάζοντας τώρα την αναλυτική περιγραφή του du Sautoy, ένιωσα να βρίσκομαι ξανά στις αυλές του παλατιού, έχοντας όμως...οξυμένη την όραση κι ευαισθητοποιημένη την αισθητική μου σε θέματα συμμετρίας. Στη συνέχεια, καθώς η ανάγνωση προχωρούσε, ενθουσιάστηκα με την αναφορά στο Συμπόσιο του Πλάτωνα και στη θεωρία του Αριστοφάνη σχετικά με την προέλευση του έρωτα. Φαίνεται πως το γεγονός ότι ο έρωτας μας καθιστά τόσο ανίσχυρους καταλύοντας τη Λογική μας κι ολόκληρο το αξιωματικό, και ενίοτε και το ηθικό-αξιακό,  σύστημά της έχει να κάνει με δυνάμεις που κρύβονται στη ...συμμετρία και μόνο οι μύθοι, περί προελεύσεως του έρωτα δίνουν ικανοποιητικές απαντήσεις σ' αυτό! :) 
Πώς να τα βάλει λοιπόν, ο περιορισμένος ανθρώπινος εγκέφαλος με την ανωτερότητα των θεών και των δαιμόνων! Καθώς όμως προχωράει η ανάγνωση (και δυστυχώς μου μένουν μόνο 100 σελίδες ακόμη!!) διαπιστώνω πως και ο ίδιος ο εγκέφαλος, άρα και η Λογική, που θαρρώ ότι κατοικοεδρεύει μέσα σ' αυτόν, δεν μένει αλώβητος από τη συμμετρία και τη μανιώδη αναζήτησή της, στα πλαίσια της οποίας, ο εγκέφαλος, αυτενεργεί και ακολουθεί υποσυνείδητες, πρωτόγονες διαδρομές, αποβλέποντας στη διαισθητική εξισορρόπηση των πραγμάτων και παραβλέποντας τη συνήθη ασυμμετρία της λογικής παραγωγής! 
Συμπερασματικά, λοιπόν, σας λέω τούτο: Μέρες που είναι, αφήστε τον εγκέφαλο να ακουλουθήσει τις πρωτόγονες οδούς και να πέσει στην παγίδα που στήνει η - υποσυνείδητη- αναζήτηση της συμμετρίας!!
Κι αν δεν απαντήσατε σωστά στην παραπάνω δοκιμασία με τις τέσσερις κάρτες, μην είσαστε απαρηγόρητοι!! :) Σε λίγο θα βγει ο Επιτάφιος!
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ!! ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ!! Πάσχα της Αγάπης Πάσχα!!
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
  Άμπρα...Κατάμπρα... Αλάμπρα !!