Πέμπτη 5 Μαρτίου 2009

ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΜΙΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΦΥΛΗ...

Με κάποια καθυστέρηση, ομολογώ, επισκέφτηκα το blog της συναδέλφου μαθηματικού ΧΖ και ενθουσιάστηκα κυριολεκτικά με αυτά που βρήκα εκεί, κυρίως δε με τα αποσπάσματα από τις ερωτήσεις που διατυπώθηκαν από το κοινό και τις απαντήσεις που δόθηκαν από τον Ντενί Γκετζ κατά την παρουσίαση του βιβλίου του "Η έπαυλη των αντρών", την 1η του Νοέμβρη του προηγούμενου χρόνου, όταν ήρθε στη Θεσσαλονίκη και μετά την παρουσίαση συνομίλησε με τους αναγνώστες του. Παραθέτω την ανάρτηση της συναδέλφου αυτούσια και δίνω τη διεύθυνση του blog της, ώστε να μπορεί κανείς να τη διαβάσει και στο...αρχικό της περιβάλλον, μαζί με τα σχόλια που ακολουθούν. Γράφει λοιπόν η συνάδελφος:


Με αφορμή την παρουσίαση του νέου του βιβλίου "Η έπαυλη των ανδρών" διατυπώθηκαν από το ακροατήριο ερωτήσεις:

-Γιατί το έτος 1917 επελέγη ως η ημερομηνία που διαδραματίζονται τα γεγονότα του βιβλίου σας;

- Είναι μία χρονιά πριν από την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Καταλάβετε, σας παρακαλώ, την ειρωνεία και τραγωδία του πράγματος: δύο άνδρες έγκλειστοι σε τρελοκομείο τη στιγμή που έξω από αυτό αρχίζουν οι λαοί της Ευρώπης να αλληλοσκοτώνονται. Ποιοι είναι τελικά οι τρελοί; Οι μέσα ή οι έξω;


-Υπάρχουν σήμερα ήρωες;

- Ήρωας είναι ο καθένας από εμάς. Μην περιμένετε σωτήρες ή μεσσίες με την έννοια των στρατηλατών του παρελθόντος. Καθένας από εμάς, τα απλά x του συνόλου των ανθρώπων, μπορεί να μεταμορφωθεί σε ήρωα. Είναι εν δυνάμει ήρωας, όταν έχει μπροστά του ένα έργο σημαντικό από το οποίο δεν μπορεί να απέχει (να απεργήσει): να χτίσει τον κόσμο μέσα στον οποίο θα ζήσει. Δεν μπορεί κανείς να αγαπά τον πλησίον του, αν πρώτα δεν αγαπά τον εαυτό του. Και αυτό που λέω δεν είναι θέμα εγωισμού ή εγωκεντρισμού. Και φαίνεται μέσα από τα βίβλία μου.


-Γιατί θαυμάζετε τους αρχαίους Έλληνες μαθηματικούς;

-Η ευφυΐα των αρχαίων Ελλήνων μαθηματικών έγκειται στο γεγονός ότι εργάζονταν και σκέφτονταν με ιδεατότητες και όχι με αριθμούς. Η απόδειξη γι' αυτούς δε βασίζεται στους αριθμούς, σε συγκεκριμένα νούμερα, αλλά στη γενικότητα. Αν κάτι αποδειχθεί γενικά, τότε θα ισχύει και για τα συγκεκριμένα.

-Γιατί ονομάζετε τους μαθηματικούς "αναρχικά" άτομα;

- Ένας οποιοσδήποτε σύγχρονος μαθηματικός αρχικά προσπαθεί να πείσει τον εαυτό του για την αλήθεια μιας πρότασης και στη συνέχεια, να πείσει τους άλλους ότι έχει δίκιο. Ένας μαθηματικός είναι κατά βάθος αναρχικός, με την έννοια του αντιδραστικού, εφόσον η πρώτη του αντίδραση σε οτιδήποτε καινούργιο είναι: '"δεν το πιστεύω! Να μου το αποδείξεις!"

-Ποια είναι η αντίληψή σας για το σημερινό άνθρωπο;

-Υπάρχουν τρία πράγματα: η ατομικότητα, η διαφορετικότητα και η αριθμησιμότητα. Καθένας από εμάς είναι ένα ον, ίδιο και ίσο με οποιοδήποτε άλλο άνθρωπο, κάτι που μπορεί να μας αρέσει ή να μη μας αρέσει. Στα μαθηματικά, το ένα είναι ίδιο με οποιοδήποτε άλλο ένα. Στην πολιτική όμως, δουλεύει το θεσιακό σύστημα: το ένα αλλάζει αξία ανάλογα με τη θέση στην οποία βρίσκεται, π.χ. όπως άλλη αξία έχει το ψηφίο 1 στους αριθμούς 132 και 321. Παίζει μεγάλο ρόλο η θέση του.

-Πώς πορεύεται ο άνθρωπος στη ζωή;

-Καθένας πρέπει να κοιτάξει βαθιά μέσα του και να ανακαλύψει τα αξιώματά του. Δηλαδή τις πεποιθήσεις του, τις οποίες δεν μπορεί να αποδείξει, μόνο να επιλέξει, και σύμφωνα με αυτές να πορευθεί στη ζωή του. Επιλέγω να θέλω να μην υπάρχει π.χ. καταπίεση στον κόσμο, δεν μπορώ να αποδείξω γιατί το θέλω, όμως είναι το αξίωμά μου: το επιλέγω και σύμφωνα με αυτό ενεργώ.

-Τι έχετε να πείτε για το ρατσισμό;

-Πιστεύω ότι υπάρχει μία ανθρώπινη φυλή. Όσοι υποστηρίζουν ότι ανήκουν σε ανώτερη ανθρώπινη φυλή από άλλους ανθρώπους, με βρίσκουν αντίθετο. Δυστυχώς όμως με το να επιλέξω ότι υπάρχει μία ανθρώπινη φυλή μόνο, τελικά καταλήγω να ανήκω στην ίδια ράτσα ανθρώπων με αυτούς που υποστηρίζουν το αντίθετο. Δε μου αρέσει, αλλά έτσι είναι.

http://math4uandme.blogspot.com/2008/11/11108.html


Πίστευα πως, επειδή έχω διαβάσει επισταμένως τα βιβλία του Ντενί Γκετζ κι έχω συζητήσει μια δυο φορές για αρκετές ώρες μαζί του, έχω καταλάβει πόσο διαχρονικός, νεανικός, λιτός, ανατρεπτικός και φιλοσοφημένος συνάμα είναι.
Όμως διαβάζοντας προσεκτικά τις απαντήσεις του, (που στην παρουσίαση τις είχα ακούσει βέβαια με τη δέουσα προσοχή, πλην όμως είμαι καθαρά οπτικοκινητικός κι όχι ακουστικός τύπος), διαπίστωσα πως ο Ντενί Γκετζ ξεπερνάει κάθε βεβαιότητά μου γύρω από την απλότητά του, μιαν απλότητα από την οποία μπορεί να χαρακτηρίζεται μόνο ένας άνθρωπος, που έχει πλήρως αντιληφθεί ότι δεν υπάρχει παρά μόνο μια ανθρώπινη φυλή και σ'αυτήν ανήκουμε όλοι!

Θέλω να ευχαριστήσω τη συνάδελφο ΧΖ για την ανάρτηση, καθώς και τον μαθητή ΧΤ που βιντεοσκόπησε την ομιλία, επειδή μου δίνουν έτσι τη δυνατότητα να συζητήσω τις απαντήσεις του Ντενί Γκετζ στην αυριανή συνάντηση της Λέσχης Ανάγνωσης Μαθηματικής Λογοτεχνίας του Λυκείου Ν. Μουδανιών, όπου το βιβλίο που διαβάζουμε είναι το Μηδέν και είναι επίσης του Γκετζ.

9 σχόλια:

  1. Καλά έκανες και τα ανάρτησες Κατερίνα, διότι τότε που τα είχα ακούσει (μεταφρασμένα), ελάχιστα μου είχαν μείνει. Ο λόγος του Γκετζ λιτός και περιεκτικός. Χωρίς εντυπωσιασμούς, όπως ταιριάζει σε ένα λογοτεχνη-μαθηματικο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σε ευχαριστώ Αλέξανδρε.

    Πράγματι αυτός ο λιτός και περιεκτικός λόγος ταιριάζει πολύ σε ένα λογοτέχνη-μαθηματικό και-γενικά- αποτελεί γνώρισμα της πνευματικής ωριμότητας, στην οποία έχουν την τύχη να οδηγηθούν κάποιοι λίγοι άνθρωποι.
    Κρίμα που δε φτάνουμε σε αυτό το σημείο όλοι μας και ειδικά εμείς οι δάσκαλοι...

    καλό ΠΣΚ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Είναι παρήγορο, αλλά και ενθαρρυντικό, σε μια εποχή όπου κυκλοφορεί η άποψη για την εδραίωση μιας "αριστοκρατίας" σε διάφορους τομείς της κοινωνίας, να ακούγονται τέτοια λόγια, που δείχνουν πνευματική ωριμότητα αλλά και το συναίσθημα ευθύνης που διακρίνει έναν άνθρωπο, ο οποίος χρησιμοποιεί το λόγο για να μοιραστεί τις ιδέες του με άλλους με ειλικρίνεια και αυθεντικότητα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Καλή μου Κατερίνα, σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε συνεργασία σε πολλούς τομείς. Είμαστε πολλοί που περιμένουμε με ανυπομονησία την πραγματοποίηση του Μαθηματικού Πανηγυριού στη Θεσσαλονίκη μας, όπου θα μπορούσαμε να παρουσιάσουμε κάποια από τη δουλειά μας σχετικά με το δίπτυχο Μαθηματικά και Λογοτεχνία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Εφόσον ενδιαφέρεσαι για τις ομιλίες του Γκετζ, έχω μία εργασία σχετικά με την ομιλία του το 2008 που έκαναν δύο μαθητές μου και παρουσιάσαμε στο σχολείο. Στείλε μου mail και θα σου στείλω το αρχείο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. @Ξανθιά

    Σε ευχαριστώ για την εργασία των παιδιών. Εξαιρετική.
    Με το πανηγύρι των μαθηματικών φαίνεται πως υπάρχουν κάποιες δυσκολίες, αλλά ακόμη έχουμε μια μικρή ελπίδα, αν κι ο χρόνος που απομένει είναι λίγος...

    Καλή συνέχεια στην προσπάθειά σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. @armenistria

    έχεις δίκαιο σ'αυτό που λες. Αλλά υπάρχουν, ευτυχώς για μας, αρκετοί πια σήμερα με την ίδια στάση και εξ αιτίας αυτών δημιουργούνται κι ευρύτερες ομάδες με στόχο έχουν το... σπάσιμο των στεγανών που υψώνονται γύρω από την "αριστοκρατία της γνώσης"...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Γεια σας,
    Βρήκα το blog σας έχοντας μόλις δημοσιεύσει στο δικό μου ένα σχόλιο για την περσινή διάλεξη του Guedj στο Megaron Plus και πολύ χάρηκα.
    Αν και κάποιος άλλος την παρακολούθησε, θα με ενδιέφεραν τα σχόλιά του. Βασικά θα με ενδιέφεραν ακόμη κι αν δεν την παρακολουθήσατε, κρίνοντας από τις αναρτήσεις σας. :)
    Η ανάρτησή μου είναι στο
    http://torakadiko.blogspot.com/2009/03/t.html
    Με συναδελφικούς (αν και δεν είμαι μαθηματικός) χαιρετισμούς,
    Δημήτρης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Αγαπητέ συνέδελφε Δημήτρη
    σωστά κρίνατε από τις αναρτήσεις μου πως δεν παρακολούθησα την περσινή διάλεξη του Guedj στο Megaron Plus, όπως και καμιά άλλη διάλεξη του στην Αθήνα. Είχα όμως την τύχη και τη χαρά να παρακολουθήσω (και να προλογίσω) τις δύο διαλέξεις που έδωσε πέρσι στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης.
    Όπως είχα και την ιδιαίτερη τύχη να ακούσω τον Guedj να μας διηγείται μαθηματικούς μύθους στο τραπέζι που ακολουθεί, συνήθως, τις εκδηλώσεις. Και είναι πραγματικά ιδιαίτερες οι ιστορίες του. Προσπάθησα μάλιστα να μεταφέρω κάποια στο blog ή μάλλον στο φόρουμ Flatland, δε θυμάμαι που ακριβώς.
    Έτσι δεν έχω στη διάθεση μου σχόλια από τις ομιλίες στην Αθήνα, όμως -πέρα από την προσωπική εμπειρία- έχω εργασία μαθητών που μου έδωσε συνάδελφος από αντίστοιχη ομιλία του στη Θεσσαλονίκη.

    Αν τη θέλετε στη διάθεσή σας
    Κατερίνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή