ΜΗΝ ΠΥΡΟΒΟΛΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ...

ΜΗΝ ΠΥΡΟΒΟΛΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ!
Δεν φταίνε μόνο αυτοί!! Κι όπως φαίνεται ολοένα και  περισσότεροι είναι οι πολίτες αυτής τη χώρας που αντιλαμβάνονται το πραγραματικό πρόβλημα στο χώρο της Παιδείας, [το οποίο σημειωτέον δεν είναι αποκλειστικότητα της χώρας μας...], όπως, π.χ., η Eλενη Mπιστικα που γράφει:

Καλά ήταν τα στερημένα χρόνια τότε, στα δημόσια και στα ιδιωτικά σχολεία. Συμμαζεμένα ήταν τα παιδιά κι έμεναν κοντά στις οικογένειές τους. Δεν φταίει το σύστημα, αλλά η όλη νοοτροπία της κοινωνίας που άλλαξε στόχους, δάσκαλοι και γονείς που ενέταξαν τη μόρφωση στα... ράφια του καταναλωτικού συστήματος. Μεγαλύτερες αποδοχές και εργασιακή ασφάλεια απαιτούν οι διδάσκοντες, περισσότερη ελευθερία απολαμβάνουν τα παιδιά, λόγω του ότι στα περισσότερα σπίτια εργάζονται πλέον και οι δύο γονείς, ενώ οι γιαγιάδες απομακρύνθηκαν από την εστία, όπου έπαιζαν ενεργό ρόλο. Με υπολογιστή και ξένη γλώσσα στην Πρώτη Δημοτικού, με έμφαση στην ελληνική γλώσσα στο Λύκειο, με στροφή στις έρευνες και στις διατριβές αντί για την «παπαγαλία» δεν εξισώνονται στον αιώνα τον άπαντα τα δημόσια με τα ιδιωτικά σχολεία. Το ξέρει η υπουργός εξ ιδίας πείρας, που έχει το παιδί της, καλό μαθητή, σε καλό ιδιωτικό σχολείο. Τα δημόσια σχολεία θέλουν καλύτερα κτίρια, θέρμανση τον χειμώνα, χώρους για άθληση, ευσυνείδητους δασκάλους με συναίσθηση της αποστολής τους. Ολα τα άλλα, τα τεχνικά εφόδια, η χρήση των υπολογιστών, είναι λεπτομέρειες. Ολη μέρα στα facebook είναι οι μαθητές και στα παιχνίδια. Η απομάκρυνση από το σχολικό βιβλίο είναι μέγα λάθος. Μαθαίνουμε ανάγνωση, δεν πατάμε πλήκτρα, όταν είμαστε έξι χρόνων. Το βιβλίο περιέχει στις σελίδες του την αίσθηση του καθήκοντος. Ο υπολογιστής γίνεται παιχνίδι στα νεαρά μυαλά, χωρίς την πρέπουσα επίβλεψη. Ας αφήσουμε τις προτάσεις και τις ιδέες, που έρχονται από την Ε.Ε. μαζί με κονδύλια ευπρόσδεκτα, και ας σκύψουμε στο πρόβλημα, που είναι: ευχαριστημένοι δάσκαλοι, αντάξιοι της αποστολής τους, και παιδιά που μπαίνουν στην τάξη όχι για να βαρεθούν ομαδικά, αλλά για να μάθουν. Καλές και άγιες οι νέες προτάσεις, αλλά ανήκουν στη σφαίρα του μη πραγματικού...

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ: http://www.alfavita.gr/artro.php?id=3174

Pedro Mairal: Η ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ

Γενικά αποφεύγω να διαβάζω κριτικές για ένα μυθιστόρημα πριν διαβάσω το ίδιο το μυθιστόρημα, πολύ δε περισσότερο κριτικές του τύπου που κάνει ο ΦΦ, όπου, εν πολλοίς,  περιγράφει καταλεπτώς το στόρυ, τους ήρωες, ακόμη ακόμη και τις προθέσεις του συγγραφέα και, στην τελευταία παράγραφο, γράφει  αν του άρεσε του ιδίου ή όχι! Σε μια τέτοια περίπτωση, αφού δηλαδή έχεις διαβάσει μια εκτενή "τύπου κριτικής" περίληψη, τι απομένει σε σένα, τον κοινό αναγνώστη, να κάνεις διαβάζοντας το μυθιστόρημα; Να ελέγξεις, ας πούμε, αν ο κριτικός απέδωσε σωστά όσα έγραψε ο συγγραφέας ή  αν του έχει ξεφύγει κάποιο γεγονός που, ενώ έλαβε χώρα σε δεύτερο πλάνο, ήταν πρωτεύουσας σημασίας στην πλοκή της ιστορίας; Ή μήπως αν προσδιόρισε σωστά την κεντρική ιδέα του κειμένου, όπως λέγαμε κάποτε στο σχολείο; Δεν απομένει τίποτε και το όποιο ενδιαφέρον εξανεμίζεται..Γι' αυτό δε διαβάζω κριτικές για ένα μυθιστόρημα, πριν διαβάσω το ίδιο το μυθιστόρημα. Αντιθέτως όμως, πολύ συχνά, όταν ολοκληρώνω την ανάγνωση ενός μυθιστορήματος, το οποίο κατάφερε να ασκήσει πάνω μου εκείνου του είδους την καθολική γοητεία που μπορούν να ασκήσουν τα καλογραμμένα μυθιστορήματα, τότε αναζητώ στο διαδίκτυο κριτικές και σχόλια άλλων, για να ξαναδώ το βιβλίο κάτω από τις διαφορετικές προσεγγίσεις και τις ποικίλες οπτικές που μπορούν να παρουσιάζονται  στον τύπο και στα πολυάριθμα σχετικά blog..

Άλλοτε πριν, άλλοτε μετά από την ανάγνωση κριτικών, γράφω κι εγώ δυο λόγια για τη σχέση που αναπτύχθηκε ανάμεσα σε μένα και στο βιβλίο και την επιρροή που άσκησε πάνω μου..

Αυτή τη φορά όμως, ο Pedro Mairal με το βιβλίο του "η χρονιά της ερήμου", από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ, με άφησε άλλαλη και στη συνέχεια η ανάγνωση των άρθρων που έχουν γραφεί σχετικά με τον ίδιο ή με το μυθιστόρημά του με κατέστησαν ανίκανη να γράψω οτιδήποτε...

Γι' αυτό  σας παραπέμπω στα άρθρα που δημοσιεύτηκαν ήδη στον Τύπο και υπάρχουν συγκεντρωμένα στο blog του Mairal, http://pedromairal.blogspot.com/.

Θεωρώ ωστόσο προτιμότερο, ειδικά για όσους έχουν στο παρελθόν γοητευθεί από βιβλία όπως, ας πούμε, το εκατό χρόνια μοναξιά, να μην αρκεσθούν στην ανάγνωση των άρθρων αυτών ή-ακόμη χειρότερα- να μην ανταλλάξουν την πολύωρη ιεροτελεστία της ανάγνωσης του βιβλίου με τη στιγμιαία, στεγνή,  πληροφόρηση που παρέχει η ανάγνωση ενός σχετικού άρθρου..

Θα πρότεινα ανεπιφύλακτα να διαβάσετε προσεκτικά την αφήγηση της εικοσιτριάχρονης Μαρίας Βαλντές Νέιλαν, της ηρωίδας του Mairal.

 Η Μαρία αφηγείται την απόλυτη εξαθλίωση,  περιφέροντας την όμορφη πυρόξανθη κόμη της, κληροδότημα της Ιρλανδέζας προγόνου της,  μέσα  σε έναν ασαφή  μη γνώριμο  χώρο και χρόνο! 

353 σελίδες  έγραψε ο Mairal, για να περιγράψει αυτό που ευφυώς ονόμασε "κοσμοχαλασιά", αφήνοντας ωστόσο στον  αναγνώστη  την υποχρέωση να ορίσει τι μπορεί ο όρος να σημαίνει... Και με τον τρόπο αυτό καταφέρνει να παρασύρει τον αναγνώστη να ορίσει βιωματικά την "κοσμοχαλασιά", τοποθετώντας την  οπουδήποτε.. Οσοδήποτε κοντά του, στη χώρα του, στις μέρες του, στη ζωή του. Το μυθιστόρημα είναι μια αλληγορία, και συνάμα  ένας μαγικός - μαρκεσιανός -ρεαλισμός, μια ακολουθία γεγονότων ιστορικών που λαμβάνουν χώρα στην Αργεντινή, άλλοτε μέσα κι άλλοτε έξω από το μυαλό του συγγραφέα και της ηρωίδας του και μας εγκλωβίζουν από την πρώτη μέχρι και την τελευταία σελίδα στον παραλογισμό της ανθρώπινης υπόστασης και στην ανακολουθία των ανθρώπινων πράξεων.. Οι εθνοσωτήρες που εμφανίζονται ως από μηχανής θεοί, διαδοχικά: με γαλάζια πουκάμισα, με άσπρα πουκάμισα, δίχως πουκάμισα, σαν ... ξυπόλητα σύννεφα ή σαν παπουτσωμένοι γάτοι, καταστρέφουν ό,τι βρίσκουν για να "χτίσουν" άλλα, που θα τα ριμάξουν οι επόμενοι και μετά... Και πάλι... Και μετά και...ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ!

Η Μαρία, άλλοτε στο Μπουένος Άιρες που καταρρέει, άλλοτε σε πυκνά δάση, κι άλλοτε σε λασπωμένα λειβάδια, άλλοτε μόνη κι άλλοτε ανάμεσα στο μπουλούκι, γίνεται η φωνή του Pedro Mairal, και ταυτόχρονα η φωνή του καθένα μας:  

σελίδα 155:  Ήταν δύσκολο να βρω δουλειά. Κάθε μέρα γίνονταν απολύσεις και περικοπές. Οι άνδρες τα βράδια παραπονιόντουσαν γιατί οι εργοδότες τους είχαν διευρύνει το ωράριο από τις οχτώ ώρες στις έντεκα κι ήθελαν να καταργήσουν και την αργία της Κυριακής. Έγιναν απεργίες με τεράστια συμμετοχή απ' τους κλάδους των μεταλλουργών και των ναυτεργατών. Ένα πρωί ακούσαμε το κροτάλισμα μιας μηχανής, ήταν σαν ήχος από πιστόλι πεπιεσμένου αέρα. Κάποιος μπήκε τρέχοντας στο "Ελ Πανάλ", να μας πει ότι έριχναν με τα πολυβόλα στους απεργούς. Η καταστολή κράτησε κάμποσες μέρες. Στο νεκροταφείο πυροβόλησαν τους εργάτες που έθαβαν τους νεκρούς. Νεκροί έπεφταν πάνω σε νεκρούς.  Εγώ αυτό δεν το είδα με τα μάτια μου, αλλά είδα στην οδό Σαν Τέλμο τα τσίγκινα φέρετρα, που είχαν φτιαχτεί βιαστικά από ξεκολλημένες ταμπέλες. Είδα πως τα στοίβαζαν, καλύπτοντας όλο το μήκος του πεζοδρομίου. Ήταν λες και διάφορες εταιρείες-χορηγοί είχαν κάνει προσφορά τα φέρετρα' πάνω τους διάβαζες μάρκες γλυκών, τσιγάρων, λαδιού. Είδα ένα πολυβόλο με τρίποδο στημένο στη μέση του πλακόστρωτου, είδα ομάδες αστυνομικών και πυροσβέστες στις γωνιές...

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΓΝΩΣΤΩΝ, γνωστές, συναρπαστικές, ιστορίες..

" Με λίγα λόγια…

…είχα την τύχη και τη χαρά να συναντήσω, όλως τυχαίως, τον Απόστολο Δοξιάδη, κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου, τον Μάιο του 2006, εδώ στην πόλη μας, τη Θεσσαλονίκη. Εκεί πληροφορήθηκα για τις δραστηριότητες της ομάδας «Θαλής και Φίλοι», από την πλέον έγκυρη πηγή. (Είχα διαβάσει στον τύπο για το συνέδριο της Μυκόνου, που έγινε το 2005 με τίτλο "Μαθηματικά και Αφήγηση"  και γνώριζα ήδη την ύπαρξη και τη δράση αυτής της ομάδας). Οι δύο διοργανώσεις του «Θαλής και Φίλοι» που ήταν προγραμματισμένες για Ιούνιο ( «Παράλληλοι δρόμοι», στην Αθήνα) και Ιούλιο («Ιστορίες Αγνώστων»,στην Πάρο), μου φάνηκαν πολύ ενδιαφέρουσες και αποφάσισα να τις παρακολουθήσω, πράγμα που έγινε.

Είναι πολύ δύσκολο, όμως, να μεταφέρει κανείς το κλίμα και τα όσα διαδραματίστηκαν εκεί. Ήταν μαγευτικά τόσο ως προς τη διοργάνωση, όσο και ως προς τα θέματα που διαπραγματεύτηκαν, αλλά και ως προς τον τρόπο παρουσίασης και διαπραγμάτευσης…Επειδή είναι αδύνατον με λίγα λόγια να περιγράψει κανείς το μεγαλείο, θα προχωρήσω κατευθείαν στον σκοπό των διοργανώσεων ή σε έναν από τους σκοπούς, σε αυτόν που μπορώ τόσο εγώ, όσο και εσείς να συμμετάσχουμε: στις λέσχες ανάγνωσης μαθηματικής λογοτεχνίας.."

Έτσι ξεκινούσε ένα εκτενές κείμενο δεκαέξι σελίδων που έγραψα, αμέσως μόλις επέστρεψα από το πενθήμερο ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΓΝΩΣΤΩΝ, που έγινε στην Πάρο, τον Ιούλη του 2006. Ήταν τέτοιος ο ενθουσιασμός μου με όσα είχα ζήσει εκεί, που ήθελα να τον μεταφέρω σε όσο των δυνατών περισσότερους - φίλους, γνωστούς και άγνωστους - εκπαιδευτικούς και να τους μυήσω σ' αυτό που η ομάδα Θαλής και Φίλοι πρότεινε και είχε ήδη πραγματοποιήσει, πειραματικά, κατά την σχολική χρονιά 2005-2006 στην Αθήνα, στις Λέσχες Ανάγνωσης Μαθηματικής Λογοτεχνίας.

Στην αξιοποίηση, δηλαδή, των αφηγηματικών διαδικασιών για μια εναλλακτική προσέγγιση των Μαθηματικών μέσα από τα βιβλία "Μαθηματικής Λογοτεχνίας", τα οποία πρότεινε η ομάδα και για τα οποία πρόσφερε πλούσιο υλικό και ενδιαφέρουσες προτάσεις για δραστηριότητες.

Το 2006 ήταν η πρώτη χρονιά που διοργανώθηκε το εργαστήρι Λεσχών Ανάγνωσης και η επιτυχία που είχε σημειώσει ήταν κατά κοινή ομολογία μοναδική. Περισσότεροι από εκατό συμμετέχοντες, κατά το πλείστον εκπαιδευτικοί, αλλά όχι μόνο, είχαμε την τύχη να παρακολουθήσουμε τις καθημερινές ομιλίες του Απόστολου Δοξιάδη, με τον γενικό  τίτλο: "Ευκλείδεια Ποιητική", του Τεύκρου Μιχαηλίδη, με τον γενικό τίτλο: "Η αφήγηση ως εργαλείο" και άλλες πολλές και ενδιαφέρουσες ομιλίες από αξιόλογους επιστήμονες μεταξύ των οποίων και ο Barry Mazur, ο οποίος μας γοήτευσε όλους στη διάρκεια της δίωρης εισήγησής του, την τελευταία μέρα του πενθημέρου.

Θα πρέπει, πιστεύω, να τονιστεί πως η παρακολούθηση των ομιλιών δεν απαιτούσε, τουλάχιστον όχι πάντα, κάποια ιδιαίτερη γνώση Μαθηματικών και έμεναν το ίδιο γοητευμένοι με τους παρεβρισκόμενους μαθηματικούς και οι..φιλόλογοι, οι οποίοι δεν αποτελούσαν καθόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό των συμμετεχόντων!! 

Σε περίπτωση που κάποιος αμφισβητεί τα γραφόμενά μου, πως οι εισηγήσεις δηλαδή, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στις ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΓΝΩΣΤΩΝ, απευθύνονταν όχι κατ' αποκλειστικότητα σε μαθηματικούς, αλλά στο ευρύτερο κοινό, μπορεί να το διαπιστώσει και μόνος του με μια απλή επίσκεψη εδώ, όπου υπάρχουν τα video των περισσότερων ομιλιών.

Το 2006, όμως έγινε μόνο η αρχή, για ένα πενθήμερο που θα επαναλαμβανόταν στο εξής κάθε χρόνο.

Το 2007, από τις 2 μέχρι και τις 7 Ιουλίου, πραγματοποιήθηκε και πάλι στην Πάρο η ίδια γνωστή, συναρπαστική ιστορία, με πολλούς νέους φίλους, από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Είχα τη μεγάλη χαρά και την ιδιαίτερη τιμή, τη χρονιά αυτή να μην παρακολουθώ απλά το πενθήμερο, αλλά να συμβάλω ενεργά με τον συντονισμό δύο απογευματινών βιωματικών εργαστηρίων. Τα βιβλία που είχα "επεξεργαστεί" και για τα οποία έκανα προτάσεις στις ομάδες των φίλων που κάθε απόγευμα συμμετείχαν ενεργά σε Λέσχη Ανάγνωσης, ήταν το "Από την Παράνοια στους Αλγορίθμους, η 17η Νύχτα και άλλες διαδρομές" του Απόστολου Δοξιάδη, καθώς και "Η ακολουθία της Οξφόρδης" του Γκιγέρμο Μαρτίνες. Η εμπειρία μου αυτή τη χρονιά ήταν ακόμη πιο συναρπαστική από την προηγούμενη και οι γνωριμίες μου μέσα από αυτή τη δραστηριότητα κατέληξαν σε φιλίες, αλλά και σε...κουμπαριές!! :) 

[Τόσο μεγάλο ήταν το δέσιμο μεταξύ μας, που αποφασίσαμε να το ... επισημοποιήσουμε :):)]

Το 2008, η όμορφη ιστορία του πενθήμερου ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΓΝΩΣΤΩΝ, σημείωσε δυο σημαντικές αλλαγές. Αρχικά άλλαξε ...νησί! Από την Πάρο οι ιστορίες μεταφέρθηκαν στη Σκιάθο. Αυτή ήταν η χωρική-γεωγραφική αλλαγή που επιτελέσθηκε. Η δεύτερη και ουσιαστικότερη αλλαγή ήταν επίσης χωρική, αλλά αφορούσε στη θεματική του πενθημέρου, η οποία διευρύνθηκε με αστυνομική λογοτεχνία και λογοτεχνία γενικότερα! Ο Πέτρος Μάρκαρης, η Ισμήνη Καπάνταη, ο Αβραάμ Κάουα συμπεριλήφθηκαν στη λίστα των ομιλητών, δίπλα στους μαθηματικούς, λογοτέχνες και μη, και  εμπλούτισαν το ήδη ενδιαφέρον και πλούσιο πρόγραμμα του πενθημέρου  με αποτέλεσμα  να επεκτείνουν τον λογοτεχνικό χώρο στον οποίον κινούνταν μέχρι τώρα η θεματική των προτεινόμενων βιβλίων. Η διεύρυνση αυτή αρχικά έγινε δεκτή με ιδιαίτερο ενθουσιασμό και στη συνέχεια αποδείχτηκε αναγκαία, αφού στο μεταξύ η ομάδα Θαλής και Φίλοι είχε αποκτήσει πολλούς μη μαθηματικούς νέους φίλους, οι οποίοι ασφαλώς δε θα έπρεπε να παραμένουν απλοί θεατές, αλλά να συμμετέχουν ενεργά σε κάθε μορφή δραστηριότητας.

Έτσι, ακολουθώντας την "εξελικτική διαδικασία" οι ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΓΝΩΣΤΩΝ, γνωστές πλέον στο ευρύ κοινό, επαναλήφθηκαν το 2009, στον Άγιο Νικόλαο της Νάουσας με τη συμμετοχή πολλών ομιλητών, όπως και πολλών συμμετεχόντων από κάθε γνωστική περιοχή, αλλά με κοινή συνισταμένη την αγάπη προς την ανάγνωση, την αναζήτηση, τον στοχασμό γενικότερα.
Σ' αυτό το τελευταίο πενθήμερο είχα - και πάλι - τη χαρά και την τιμή να συντονίζω τη Λέσχη Ανάγνωσης που διάβαζε το Logicomix, του Απόστολου Δοξιάδη. Το βιωματικό εργαστήρι παρακολούθησαν μεταξύ των συμμετεχόντων και ο κος Παύλος Καλιγάς, η κα Αθηνά Κακούρη κι άλλοι διαπρεπείς ομιλητές του πενθημέρου που ήθελαν να δουν και να γνωρίσουν από κοντά τι μπορεί να κάνει κανείς σε μια Λέσχη Ανάγνωσης. Ήταν ίσως η συναρπαστικότερη όλων των προηγούμενων ιστοριών, αυτή η ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΓΝΩΣΤΩΝ, στον Άγιο Νικόλαο, πέρυσι.

Φέτος, ακολουθώντας πια πιστά την πετυχημένη συνταγή, η ομάδα διοργανώνει και πάλι στον Άγιο Νικόλαο της Νάουσας, το πενθήμερο εργαστήρι, το αναλυτικό πρόγραμμα του οποίου μπορείτε να δείτε εδώ, και,  αν σας το επιτρέπουν οι επαγγελματικές σας υποχρεώσεις, να συμπληρώσετε τη αίτηση για τη συμμετοχή σας! :)

Οι  δύο ομάδες που παρακολούθησαν πέρυσι το απογευματινό εργαστήρι με θέμα το Logicomix.

1.089! ΕΝΑ ΠΟΛΥ ΙΣΧΥΡΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ..

Θυμόσαστε τα προβλήματα της πρακτικής αριθμητικής που λύναμε στο Δημοτικό; Τον τρόπο που τα λύναμε; Σκέψη, κατάστρωση, λύση, απάντηση.. Εγώ δεν τα θυμάμαι! Αδυνατώ, γενικά, να λύσω ένα πρόβλημα χρησιμοποιώντας απλά και μόνο τις τέσσερις στοιχειώδεις αριθμητικές πράξεις, αυτές δηλαδή που μαθαίνουμε στην απαρχή της μαθητικής μας καριέρας! Η πρώτη μου σκέψη, όταν μου ζητάνε να υπολογίσω "πόσοι", "πόσα", "σε πόσο"..,αντί να χρησιμοποιήσω το παραπάνω μοντέλο, είναι να πω:" Έστω Χ.. "!  Η αλήθεια είναι πως οι ενασχολήσεις μου δεν με φέρνουν συχνά αντιμέτωπη με προβλήματα, όπου για κάποιον λόγο επιβάλλεται η μη χρήση Άλγεβρας, τουτέστιν η μη χρήση των σωτήριων μεταβλητών Χ, Υ, για τη λύση τους. Αυτό ομολογώ πως με διευκολύνει πολύ. Από την άλλη πλευρά όμως, δεν υπάρχει περίπτωση να πέσω πάνω σε ένα πρόβλημα πρακτικής αριθμητικής και να μην επιδοθώ άμεσα και για όσο χρειάζεται στη λύση του. Ακόμη κι όταν μου δίνουν τον αριθμό που αποτελεί την απάντηση στο ""πόσοι" ή στο "πόσα", ακόμη και τότε.. :)

Αυτό ακριβώς συνέβη σήμερα, όταν διαβάζοντας το βιβλίο 1.089, του David Acheson, που κυκλοφόρησε λίγες μέρες πριν από τις εκδόσεις οκτώ, σε μετάφραση του Νικόλα Πρωτονοτάριου, έπεσα πάνω στο παρακάτω πρόβλημα. 

"Ο Α και ο Β γεμίζουν τη στέρνα σε 4 ώρες. Ο Α και ο Γ γεμίζουν τη στέρνα σε 5 ώρες. Ο Β γεμίζει τη στέρνα δυο φορές πιο γρήγορα από τον Γ. Να βρεθεί πόσες ώρες χρειάζεται ο Γ, για να γεμίσει μόνος του τη στέρνα". 

 Ένα αστεράκι  (*) στο τέλος του προβλήματος παρέπεμπε στο κάτω μέρος της σελίδας, όπου έγραφε:  "Παρεμπιπτόντως ο καημένος ο Γ θα χρειαζόταν 20 ώρες για να γεμίσει τη στέρνα."

Παρόλο που ο  Acheson, ανέφερε το παραπάνω πρόβλημα ως κοινότοπο και καθόλου γοητευτικό σε σχέση με το μαγικό τρικ του 1.089 και παρόλο που είχε γίνει ήδη γνωστό πως ο καημένος ο Γ χρειάζεται 20 ώρες για να γεμίσει μόνος του τη στέρνα, ακολουθώντας τη συνήθειά μου-έξις δευτέρα φύσις-πήρα μολύβι και χαρτί και άρχισα...Πρώτα "ζωγράφισα" το πρόβλημα, όπως ακριβώς φαίνεται στη διπλανή εικόνα, κυρίως για να... κερδίσω χρόνο και φυσικά για να ... καταλάβω τα δεδομένα. Στο μεταξύ καθώς ζωγράφιζα είδα στη γεωμετρική αναπαράσταση  του προβλήματος ότι το "κεντρικό πρόσωπο"  είναι ο Α κι έτσι τα πράγματα ξεκαθάρισαν..

[Παραθέτω τη λύση μου, για όποιον ενδιαφέρεται.

Έστω χ το μέρος της στέρνας που γεμίζει ο Α σε 4 ώρες. Τότε σε μια ώρα γεμίζει χ/4 κι άρα σε 5 ώρες γεμίζει 5χ/4. Οπότε ο Β σε μια ώρα γεμίζει (1-χ)/4, ενώ ο Γ σε μια ώρα γεμίζει (1/5)(1-5χ/4)=(4-5χ)/20. Κι επειδή η παροχή του Β είναι διπλάσια από την παροχή του Γ, θα ισχύει:

(1-χ)/4=[2(4-5χ)]/20, από όπου προκύπτει ότι χ = 6/10, δηλαδή ο Α σε 4 ώρες γεμίζει τα 6/10 της στέρνας, άρα σε μια ώρα τα 6/40(=3/20), άρα σε 5 ώρες τα 15/20! Οπότε ο Γ στις 5 ώρες που μαζί με τον Α γεμίζει τη στέρνα καταφέρνει να γεμίσει μόνο τα 5/20, δηλαδή σε μιά ώρα το 1/20, οπότε πράγματι θα καταφέρει, ο καημένος, να γεμίσει μόνος του τη στέρνα σε 20 ολόκληρες ώρες!]

Το ό,τι κατέληξα στο "20", που ήδη ως αποτέλεσμα γνώριζα, ήταν για μένα το ζητούμενο.

Αν η λύση μου επιδέχονταν βελτιώσεων δε με ένοιαζε καθόλου, όχι γιατί συνήθως δε με νοιάζει κάτι τέτοιο, τουναντίον.  Τώρα όμως ήθελα όσο το δυνατόν γρηγορότερα να συνεχίσω την ανάγνωση του βιβλίου 1.089 ΕΝΑ ΜΑΓΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ και να απολαύσω τον φαιδρό και παιχνιδιάρικο τρόπο που με ταξίδευε ο  David Acheson, ομότιμος καθηγητής Μαθηματικών στο Jesus College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Το βιβλίο του ξεκινάει με το κόλπο του 1.089!

Σκεφτείτε έναν τριψήφιο αριθμό, στον οποίον το πρώτο ψηφίο και το τελευταίο να διαφέρουν κατά τουλάχιστον δύο μονάδες. Αντιστρέψτε τον και αφαιρέστε τον μικρότερο από τον μεγαλύτερο, Μετά αντιστρέψτε τον νέο τριψήφιο αριθμό και προσθέστε..

το αποτέλεσμα είναι πάντα, μα πάντα λέμε, το 1.089!(*)

Ο David Acheson διάβασε το παραπάνω κολπάκι σε ηλικία 10 χρόνων και γοητεύτηκε τόσο πολύ που, ξεπερνώντας την πλήξη που του προκαλούσαν τα προβλήματα σαν αυτό με τη στέρνα που αναφέρει για παράδειγμα στο βιβλίο του, [το οποίο εγώ έλυσα στο χαρτί μου μόνο και μόνο, για να επαληθεύσω πως η απάντηση είναι το 20!!],αποφάσισε να γίνει μαθηματικός!  Βέβαια στον ελεύθερο χρόνο του, όπως οι περισσότεροι μαθηματικοί παίζουν ένα όργανο, έτσι κι αυτός παίζει ηλεκτρική κιθάρα.. Γι' αυτό στο 10ο κεφάλαιο  με τίτλο Θετικές δονήσεις, αφενός μας εκμυστηρεύεται πως ο Τζάνγκο Ράινχαρντ, Βέλγος τσιγγάνος που απέκτησε τη φήμη του μεγαλοφυούς κιθαρίστα της τζαζ είναι ο ήρωάς του, αφετέρου δίνει τα μυστικά των αρμονικών με στοιχειώδη Μαθηματικά..

Για το βιβλίο όμως αυτό καθαυτό και για τους τρόπους που παρουσιάζει/αναδεικνύει βασικές μαθηματικές έννοιες, καθώς και για τον τρόπο που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στην τυπική διδασκαλία των Μαθηματικών, μέσα στη σχολική τάξη ή σε μια σχολική λέσχη ανάγνωσης, και για το πόσο ισχυρό εργαλείο στη Διδακτική των Μαθηματικών μπορεί να αποδειχθεί, θα κάνω σύντομα μιαν άλλη ανάρτηση.

Σήμερα θα ήθελα απλά να ευχαριστήσω, δημοσίως, τον Νικόλα Πρωτονοτάριο, που το έχει μεταφράσει και μου το σύστησε..Σε ευχαριστώ, Νικόλα!

Αν, στο μεταξύ, εσείς θέλετε να μάθετε περισσότερα για το 1.089 ΕΝΑ ΜΑΓΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ έχετε τη δυνατότητα να το κάνετε άμεσα εδώ: http://www.facebook.com/1089greek

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

(*) Για το "1.089", το αποτέλεσμα που δίνει πάντα, μα πάντα λέμε, ο παραπάνω αλγόριθμος, ο οποίος ενθουσίασε τον τότε δεκάχρονο David Acheson, υπάρχει μια πανέμορφη μαθηματική απόδειξη, όπως και για κάθε τι άλλο για το οποίο οι μαθηματικοί ισχυρίζονται ότι ισχύει ΠΑΝΤΑ(!!), αλλά την αφήνω να την ανακαλύψετε μόνοι σας, εκτός κι αν... προτιμάτε να την πάρει το ποτάμι... :) :)

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΔΥΝΑΤΟ..

      "Η κατασκευή του Εμπάιρ Στέιτ Μπίλντινγκ άρχισε τον Μάρτιο  του 1930, στην τοποθεσία του παλιού Ξενοδοχείου Γουόλτντορφ-Αστόρια, στο 350 της Πέμπτης Λεωφόρου στην Τριακοστή τέταρτη Οδό. Ολοκληρώθηκε σε ένα χρόνο και σαράντα πέντε μέρες αργότερα - εφτά εκατομμύρια εργατοώρες, μαζί με τις Κυρικές και τις αργίες. Τα πάντα στο κτίριο ήταν σχεδιασμένα ώστε να επισπεύσουν την κατακασκευή του - προκατασκευασμένα υλικά χρησιμοποιήθηκαν όπου ήταν δυνατόν- και σαν αποτέλεσμα, η κατασκευή προχώρησε με ένα ρυθμό περίπου τεσσεράμισι ορόφων την βδομάδα. Ολόκληρος ο σκελετός φτιάχτηκε σε λιγότερο από μισό χρόνο..."

"Το αρχικό σχέδιο, που εκπονήθηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο των Σριβ, Λαμ και Χάρμον, περιλάμβανε ογδόντα έξι ορόφους..."

Ο εννιάχρονος Όσκαρ Σελ, παρακολουθεί προσεκτικά την ξεναγό ή μάλλον προσπαθεί να την παρακολουθήσει προσεκτικά, επειδή, όπως ο ίδιος μας λέει, χρειάζεται όλη του την αυτοσυγκέντρωση για να φανεί γενναίος κι αυτό εντέλει του αποσπά την προσοχή. Ο μικρός έχει ξεπεράσει τον εαυτό του, κι έχει ανέβει στο Εμπάιρ Στέιτ Μπιλντινγκ σε μια απόπειρα να ανακαλύψει τι μπορεί να κρύβει το κλειδί που βρήκε στο μπλε βάζο, μέσα στην ντουλάπα του πατέρα του, αμέσως μετά τη Χειρότερη Μέρα. Οι φόβοι του είναι πολλοί και δικαιολογημένοι, παρόλα αυτά η επιθυμία του να συνεχίσει την αναζήτηση, για όσο περισσότερο αυτή κρατήσει, τον ωθούν να σκαρφαλώσει, μαζί με τον εκατόχρονο κο Μπλακ, στο ψηλότερο σημείο του ουρανοξύστη, από όπου ο ίδιος μας λέει:

Όταν άνοιξαν οι πόρτες  του ασανσέρ, βγήκαμε στο παρατηρητήριο. Δεν ξέραμε σε ποιον να απευθυνθούμε κι έτσι απλώς κοιτάξαμε γύρω μας για πολλή ώρα. Παρόλο που ήξερα ότι η θέα ήταν απίστευτα όμορφη,, το μυαλό μου άρχισε τις αταξίες κι όλη την ώρα φανταζόμουν ένα αεροπλάνο να συντρίβεται στο κτίριο, ακριβώς από κάτω μας. Δεν το ήθελα, αλλά δεν μπορούσα να σταματήσω. Φαντάστηκα το τελευταίο δευτερόλεπτο, όταν θα έβλεπα το πρόσωπο του πιλότου, που θα ήταν τρομοκράτης. Μας φαντάστηκα να κοιταζόμαστε στα μάτια όταν το ρύγχος του αεροπλάνου θα απείχε ένα χιλιοστό από το κτίριο.

Σε μισώ, θα του έλεγαν τα μάτια μου.

Σε μισώ, θα μου έλεγαν τα μάτια του.

Μετά θα γινόταν μια πελώρια έκρηξη και το κτίριο θα ταλαντευόταν, σαν να κόντευε να πέσει, το ήξερα γιατί το είχα διαβάσει. Μετά θα υπήρχε καπνός και άνθρωποι που θα ούρλιαζαν γύρω μου.

Διάβασα την περιγραφή κάποιου που είχε κατεβεί ογδόντα πέντε ορόφους με τα πόδια, δηλαδή περίπου δυό χιλιάδες σκαλιά, κι έλεγε ότι οι άνθρωποι ούρλιαζαν "Βοήθεια!" και "Δεν θέλω να πεθάνω!". Θα είχε τόση κάψα το δέρμα μου που θα άρχιζε να γεμίζει φουσκάλες. Θα ήταν τόσο ανακουφιστικό να ξεφύγεις απ' την κάψα, αλλά απ' την άλλη, αν χτυπούσα στο πεζοδρόμιο θα πέθαινα προφανώς. Τι θα διάλεγα; Θα πηδούσα ή θα καιγόμουν; Φαντάζομαι ότι θα πηδούσα, επειδή έτσι δεν θα ένιωθα πόνο. ...

Θυμήθηκα το κινητό μου.

Είχα ακόμη μερικά δευτερόλεπτα.

Ποιον θα έπαιρνα;

Τι θα έλεγα;

Σκέφτηκα όλα τα πράγματα που λέμε ο ένας στον άλλο και πως όλοι θα πεθάνουμε, είτε σε ένα κλάσμα του δευτερολέπτου, είτε σε μερικές μέρες ή μήνες, είτε σε 76,5 χρόνια, άν έχεις μόλις γεννηθεί. Ό,τι γεννιέται πρέπει να πεθάνει, πράγμα που σημαίνει ότι οι ζωές μας είναι σαν ουρανοξύστες. Ο καπνός ανεβαίνει με διαφορετική ταχύτητα, μα έχουν όλοι τους πιάσει φωτιά κι είμαστε όλοι παγιδευμένοι.

Δυο πολύ μικρά αποσπάσματα από το απίστευτα δυνατό βιβλίο του  τριανταδυάχρονου, εβραϊκής καταγωγής, νεοϋορκέζου, Τζόναθαν Σάφραν Φόερ, ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΔΥΝΑΤΑ & ΑΠΙΣΤΕΥΤΑ ΚΟΝΤΑ, το οποίο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μελάνι μισό χρόνο πριν κι έχει, κατά πως φαίνεται από ένα γρήγορα σερφάρισμα στο διαδίκτυο, συγκλονίσει πολλούς αναγνώστες.

Ο  Οσκαρ Σελ, εννέα μόλις χρόνων, είναι η μια συνιστώσα του δράματος. Ο μικρός την 11η του Σεπτέμβρη επιστρέφει από το σχολείο στο σπίτι, για να ακούσει στον τηλεφωνητή τα μηνύματα που αφήνει ο πατέρας του, προκειμένου να τους εφησυχάσει.

Η άλλη συνιστώσα είναι ο Τόμας Σελ, ο παππούς του Οσκαρ, ο οποίος αποτελεί ένα από τα πολλά φαντάσματα της "Επιχείρησης Αστραπόβροντο", όπως αποκαλείται ο βομβαρδισμός της Δρέσδης από τους συμμάχους, στις 13 και 14 Φλεβάρη του 1945. Ο πρόγονος του Όσκαρ, έχοντας χάσει σε μια νύχτα όλα του τα αγαπημένα πρόσωπα βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, χωρίς φωνή, ένα αποκαΐδι ζωής που παλεύει ανεπιτυχώς να ξεχάσει εκείνες τις ίδιες μνήμες, τα πρόσωπα, τα συναισθήματα, τα όνειρα,  που τον κράτησαν στη ζωή, τη νύχτα του αφανισμού. Εγκαταλείπει τη Νέα Υόρκη, λίγο πριν γεννηθεί ο πατέρας του Όσκαρ κι επιστρέφει τη μέρα που το Παγκόσμιο Εμπορικό Κέντρο γίνεται ο τάφος χιλιάδων νεοϋορκέζων, μεταξύ των οποίων είναι κι ο γιός του, ο πατέρας του Όσκαρ.

Το βιβλίο υποτίθεται πως είναι το ημερολόγιο που κρατάει ο μικρός Όσκαρ κατά την αναζήτηση της κλειδαριάς, η οποία ανοίγει με το μικρό κλειδί που βρήκε στη ντουλάπα του πατέρα του, μέσα σε ένα φάκελλο με το όνομα Μπλακ. Το κλειδί, ο φάκελλος, η αναζήτηση είναι το πρόσχημα για να κρατήσει τον πατέρα του όσο το δυνατόν περισσότερο κοντά του, εξαιρετικά κοντά του.. Είναι μια εναγώνια κι απέλπιδα συνάμα προσπάθεια να κρατήσει δυνατά όλα τα συναισθήματα. Θέλει να μάθει αν ο πατέρας του κάηκε, αν πήδηξε ή αν καταπλακώθηκε στα συντρίμια του ουρανοξύστη, πιστεύοντας πως αν μάθει θα μπορέσει να εξιλεωθεί.

Εμβόλημα στο ημερολόγιο του μικρού Όσκαρ, είναι  τα γράμματα που ο παππούς Τόμας Σελ, γράφει όλα αυτά τα χρόνια της απουσίας του προσπαθώντας να εξηγήσει στον γιο του τι και γιατί,  χωρίς όμως να τα στέλνει ποτέ στον γιο που δε γνώρισε. Τον εγκατέλειψε λίγο πριν γεννηθεί από φόβο μήπως ζήσει ξανά την απώλεια κάποιου που αγαπά. Αυτός ο φόβος, που εμφυτεύτηκε μέσα του εκείνη τη μακρινή χειμωνιάτικη νύχτα στη Δρέσδη, είναι ο καθοριστικός παράγοντας της ύπαρξής του ή μάλλον της ανυπαρξίας του. Την ίδια ανυπαρξία με τον παππού του επιδιώκει και ο μικρός εγγονός με τον δικό του διαφορετικό τρόπο,  τους δικούς του φόβους, αλλά με κοινή βάση  το ΓΙΑΤΙ. 

Γιατί; 

Υπάρχει απάντηση; Τόσα εγκλήματα, εγκλήματα πολέμου, οικονομικά εγκλήματα, εγκλήματα σε βάρος του ανθρώπου.

ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΤΚΕΣ. Γιατί;

Θα ήταν, ίσως, αφελείς οι ερωτήσεις αν γίνονταν από ενήλικα.

Μάλλον γι' αυτό ο Φόερ αναθέτει σε ένα - ιδιόρρυθμο - παιδί, στον Όσκαρ Σελ, να περιγράψει, να φανταστεί, να αναζητήσει απαντήσεις γι' αυτά τα οποία εμείς οι μεγάλοι, τόσο φριχτά,  έχουμε μάθει να αποδεχόμαστε.

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ 2010 και στη Θεσσαλονίκη!

Η ομάδα ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ

σας προσκαλεί στο ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ

το Σάββατο 19 Ιουνίου, στο 3ο Γυμνάσιο Θέρμης

Για τέταρτη συνεχή χρονιά η ομάδα ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ διοργανώνει στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη το ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ, μια συνάντηση των σχολικών λεσχών ανάγνωσης όπου θα θέλαμε να προσκαλέσουμε εσάς και τους μαθητές σας.

Η συνάντηση αυτή είναι μια ευκαιρία να γνωριστούν τα μέλη των λεσχών μεταξύ τους και να παρουσιαστεί η δουλειά που έγινε κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς από τους ίδιους τους μαθητές. Επιπλέον οι μαθητές, είτε συμμετέχουν σε λέσχη είτε απλά παρακολουθούν την ημερίδα, μπορούν να πάρουν μέρος σε παιχνίδι "παραμαθηματικού" χαρακτήρα.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

10.30 - 11.00 Κατερίνα Καλφοπούλου: Καλωσόρισμα - Χαιρετισμοί

11.00 - 11.30 3ο Γυμνάσιο Θέρμης

11.30 -12.45 Ομιλία Τ. Μιχαηλίδη: “Λαίμαργες γάτες και ανύπαντρα κορίτσια"

12.45 - 13.45 Προκριματικός Αγώνας ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ

13.45 -14.30 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΦΑΓΗΤΟΥ

14.30 - 15.15 Προβολή της ταινίας του 2ου Γυμνασίου Μουδανιών

15.15 - 15.45 Γυμνάσιο Καλλιθέας

15.45 - 16.15 Προβολή της ταινίας του Πειραματικού Λυκείου ΠΑΜΑΚ

16.15 -16.45 1ο ΓΕΛ Κομοτηνής

16.45 - 17.15 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΚΑΦΕ

17.15 - 17.45 Γυμνάσιο Καλλιθέας

17.45 - 18.15 2ο ΓΕΛ Νεάπολης

18.30 - 20.00 ΤΕΛΙΚΟΣ και βράβευση μαθητών

Για περισσότερες πληροφορίες: Κατερίνα Καλφοπούλου  kalfokat@gmail.com

Για το ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ που θα γίνει στην Αθήνα, 25 και 26 Ιουνίου, διαβάστε εδώ

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΕΘΑΙΝΕΙ..

Εγώ, το σχολείο, πεθαίνω
Του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗ*

Τέσσερις σχολικοί τοίχοι που περικλείουν το τρυφερότερο των γήινων εκείνων όντων που έχουν ήδη μετακομίσει σ' ένα νέο πλανήτη, αυτόν του καταναλωτισμού, του ατομικισμού, της γενικευμένης αδιαφορίας, της τιποτένιας καθημερινότητας.

Ο άνθρωπος δεν θέλει πια τα δένδρα, τα βουνά, την ελευθερία, την ηρεμία... Προτιμά τη σχιζοφρένεια του χρήματος, που έγινε αυτοσκοπός. Το σχολείο, όπως όλα, παραδόθηκε σ' αυτή τη λογική. Τα διπλώματα απονέμονται με μοναδικό σκοπό να γίνει το άτομο πιο κερδοφόρο. Η παρεχόμενη γνώση περιορίζεται στο ελάχιστο που χρειάζεται για την άσκηση επαγγέλματος. Οι παιδαγωγικές δραστηριότες επαναλαμβάνονται μηχανικά και ανέκφραστα. Ενα σχολείο χωρίς βάθος, πάθος και όραμα. Η εικόνα της ίδιας της κοινωνίας. Μέσα σε όλα αυτά πού είναι «η παιδεία» όπως την όρισαν οι αρχαίοι; Χάθηκε. Πού είναι ο άνθρωπος; Χάθηκε. Ο σκοταδισμός επανήλθε δριμύτερος με νέο πρόσωπο. Αυτό της σύγχρονης ημιμάθειας. Προκλητικός και ύπουλος. Σωκράτης, Αριστοτέλης, Ευκλείδης, Θαλής... Τα πνευματικά τους ιμάτια διαμελίστηκαν και παίχτηκαν στα χρηματιστήρια του κόσμου. Τέσσερις αιώνες Τουρκοκρατίας δεν μπόρεσαν να σβήσουν το κερί του Κρυφού Σχολειού. Μερικά χρόνια διεφθαρμένης ελληνοκρατίας ήταν αρκετά να γυρίσουν ανάποδα τις πιο καλοκρεμασμένες λάμπες. Να φτάσουν μια ένδοξη χώρα να έχει τον ήλιο χωρίς το φως.

Ομως δεν είναι μονάχα η λογική των αγορών που ροκανίζει τα σωθικά της παιδείας. Οι παιδαγωγικές μέθοδοι, επιφανειακές και απάνθρωπες, θυμίζουν τον Pavlov στα πειράματα με τα σκυλιά. Ζάχαρη για τη σωστή απάντηση, ηλεκτροσόκ για την κακή. Προσθέστε την αποπροβάτωση της πολιτείας, τα κακογραμμένα βιβλία, τους βαριεστημένους καθηγητές. Και το μείγμα γίνεται εκρηκτικό. Υπάρχουν και τα υπόλοιπα. Θέλετε να διαπιστώσετε πώς ο νέος μαθαίνει να σέβεται τη δημόσια περουσία; Δείτε τα πεταμένα βιβλία στους δρόμους όταν κλείνουν τα σχολεία. Γιατί αυτά τα βιβλία δεν επιστρέφονται, όπως γίνεται στην υπόλοιπη Ευρώπη; Ρωτήστε τα κυκλώματα που τα εμπορεύονται. Πώς οι μαθητές ευαισθητοποιούνται στην οικολογία; Μετρήστε τα δένδρα στα σχολικά προαύλια. Γιατί δεν σέβονται τα σχολικά κτίρια; Πρόκειται για κακόγουστες κατασκευές που προκαλούν. Γιατί οι νέοι είναι βίαιοι, χρειάζονται ψυχολόγο; Ανία και πίεση μέσα σ' ένα παιδαγωγικό τούνελ, που βγάζει σε μια κοινωνία που κανείς δεν ανέχεται πια.

Συμπληρώστε το όλο θλιβερό θέαμα με τα φαρμακερά βέλη της σχολικής αυλής: επιμελής, αμελής, ανίκανος, έξυπνος, καθυστερημένος, αλήτης, βίαιος... Χαρακτηρισμοί που κολλάνε, σαν τσίχλα στο παπούτσι, στο κάθε παιδί, πριν καν μάθει να γράφει τ' όνομά του. Δημιουργώντας κόμπλεξ, αντιζηλίες, ενοχές. Παρ' όλο που είναι δουλειά του παιδαγωγού να απελευθερώσει τις κρυφές δυνάμεις του νέου. Να τον μετατρέψει από αμελή σε επιμελή, από χαζό σε έξυπνο, από αλήτη σε καλό.
- Κλάψε, μικρέ Ορέστη, κλάψε, κλάψε. Το μαγικό ραβδί του σχολείου δεν μεταμόρφωσε τον δράκο της παιδικής σου άγνοιας στον πρίγκιπα της γνώσης, της επιστημονικής περιέργειας, της δημιουργικής φαντασίας. Δεν απάντησε στα χιλιάδες ερωτήματα του αθώου μυαλού σου: Γιατί δεν μπορείς να μετρήσεις τ' άστρα; Γιατί παίρνει η αδελφή σου τα παιχνίδια σου; Δεν σου έδωσε το φιλί που θα σε ορθώσει σε ζωντανό, προβληματισμένο πολίτη. Αλλά σε εξαπάτησε με το δηλητηριασμένο μήλο, που σε μετέτρεψε σε θύμα των αγορών, του καταναλωτισμού. Μην εμπιστεύσαι λοιπόν κι εσύ τους μεγάλους. Επιβιώνουν μέσα σε μια ατμόσφαιρα όλο συμβατικότητες, προλήψεις και πλάνες. Οι ασχολίες τους είναι κακομοίρικες, τα επαγγέλματά τους κοκαλωμένα. Προφυλάξου ιδιαίτερα από τους δήθεν σωτήρες και φωστήρες. Τους αδιάφορους πολιτικούς, που μέλημά τους είναι η δική τους κλονίζουσα θέση. Εκείνους τους πανεπιστημιακούς που μοναδική ασχολία τους είναι πώς να μαζέψουν μερικά άθλια χρήματα από εξωπανεπιστημιακές δραστηριότητες. Τους καθηγητές αυτούς που είναι χείριστοι παιδαγωγοί το πρωί και άριστοι φροντιστές το απόγευμα. Τα διάφορα άλλα παράσιτα του χώρου, που παριστάνοντας τους σπουδαίους, τους αδαείς, προσπαθούν να κρύψουν την τιποτένια ύπαρξή τους πίσω από τα ραδιόφωνα, τις τηλεοράσεις.

Δηλαδή δεν υπάρχει πια ελπίδα; Οχι, Ορέστη, τίποτε δεν χάθηκε. Γιατί υπάρχει και ο πανεπιστημιακός, που μέσα από το σπουδαίο του έργο προετοιμάζει το μέλλον. Ο καθηγητής, ο δάσκαλος, ο πνευματικός άνδρας που ψάχνει με αγωνία να βρει το χέρι σου μέσα στο σκοτάδι. Σ' όλους αυτούς ανήκει η ευθύνη να αποδώσουν το σχολείο στη γενναιοδωρία των ανθρώπων. Αυτοί κρατάνε το κλειδί του ονείρου σ' έναν κόσμο γεμάτο εφιάλτες. Εξω από συντεχνίες, συμφέροντα, ιδεολογίες. Μαζί θα θεμελιώσετε τη νέα κοινωνία. Που ανατέλλει εκεί ακριβώς που αρχίζει η μάθηση μιας ζωής όλο παρουσία. Μια ζωή στηριγμένη στη δημιουργία και όχι στην υπερπαραγωγή. Στο αυθεντικό και όχι στη βιτρίνα. Στον σεβασμό των επιθυμιών του καθένα και όχι στους μηχανισμούς της ψευτο-ικανοποίησης. Μια ζωή χωρίς τον φόβο, τον περιορισμό, τις τύψεις, τη συναλλαγή, την εξάρτηση. Μην κλαις, αλλά να είσαι χαρούμενος, υπομονετικός και μακρόθυμος. Οι όποιες αντιστάσεις υπάρχουν, δεν είναι περισσότερες από όσες προβάλλει η φύση στην άνοιξη που έρχεται.

*Καθηγητής πανεπιστημίου στο Παρίσι, ymanous@gmail.com
http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=01/06/2010&id=168258
----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Τολμώ να πω πως:  το σχολείο ποτέ δεν πεθαίνει, δεν το σκιάζει φοβέρα καμιά..
Το σχολείο ακολουθεί κατά γράμμα την εξέλιξη της κοινωνίας που το περιθάλπτει και το διαμορφώνει, για να παράγει ό,τι αυτή θεωρεί πως χρειάζεται.. Ο κανόνας δεν είναι σημερινός.
Είναι ο κανόνας που ίσχυε και ισχύει και θα ισχύει όσο υπάρχουν κοινωνίες ανθρώπων!
Και είναι ο κανόνας που επιβεβαιώνεται μέσα από τα δοκίμια ή τα λογοτεχνικά κείμενα αξιοσέβαστων προγενέστερων πνευματικών ανθρώπων.. Το σχολείο δεν υπήρξε ποτέ καθαγιασμένο, με την έννοια την αντίθετη  από αυτήν που σήμερα θέλουμε να του προσάψουμε ως "εκκολαπτήριο ανομίας", όπως το αποκάλεσε συνάδελφος εκπαιδευτικός σε άρθρο του που αναδημοσίευσα κι εγώ εδώ.
Το σχολείο ήταν πάντα το καθρέφτισμα της κοινωνίας που το συντηρεί. Κι ενώ θέλουμε να πιστεύουμε πως οι αλληλεπιδράσεις κοινωνίας-σχολείου είναι ισότιμες και αμφίπλευρα καθοριστικές, φαίνεται πως σήμερα υπάρχει μια αναντιστοιχία και μια μονόδρομη επιρροή..
Μιλώ για την ελληνική πραγματικότητα, πάντα, και εννοώ πως έχει απομείνει η αρνητική επιρροή με κατεύθυνση από την κοινωνία στο σχολείο. Η αντίστροφη πορεία, η θετική, δηλαδή, επιρροή του σχολείου στη διαμόρφωση προσωπικοτήτων ικανών να απαρτίσουν μελλοντικά μιαν έννομη, ανθρωπόμορφη και ορθά οργανωμένη κοινωνία, έχει εκφυλλιστεί, καθώς φαίνεται να επαφίεται αποκλειστικά και μόνο στην ψυχική δύναμη του εκπαιδευτικού και στις ικανότητές που αυτός έχει, ώστε να μπορεί  να μην... κλαίει, να είναι χαρούμενος, υπομονετικός και μακρόθυμος, για να δίνει το παράδειγμα στον μικρό Ορέστη !! Αυτό, το να προσποιείται ο δάσκαλος πως αντέχει και πως όλα είναι υπό έλεγχο, μου θυμίζει χριστιανική ηθική,  ένα είδος -μικρού-φαρισαϊσμού, αλλά μπορεί  να κάνω και λάθος.. Μπορεί, εν τέλει, να είναι εφικτό και, επίσης,  μπορεί να μην υποκρύπτει καμιά ιδιοτέλεια, απλά μπορεί η πραγμάτωσή του να απαιτεί εκείνο τον, απολεσθέντα, δονκιχωτισμό που κάνει τους μοναχικούς να τα βάζουν με ανεμόμυλους..
Αλλά, ίσως ακόμη κι αυτό, η αέναη, δηλαδή,  μάχη με τους ίσκιους, να είναι τελικά προτιμότερη από την αδιαφορία, Obsidian..
Άλλωστε κανείς δεν είναι ποτέ πραγματικά μόνος. 
Υπάρχει κάπου για όλους ένας πιστός Σάντζο Πάντζα..
Κι ούτε πραγματικά απελπισμένος είναι. Υπάρχει πάντα μια στερνή ελπίδα..
Καλό μήνα!