ΑΠΟ ΤΟ ΕΝΑ ΑΚΡΟ ΣΤΟ ΑΛΛΟ!

Στο άρθρο του Γ. Μαρίνου, "εκκολαπτήρια ανομίας", που δημοσιεύτηκε στο Βήμα την Κυριακή, 11 Απριλίου 2010, και αναδημοσίευσα εγώ εδώ στο blog, υπάρχει η επιστολή του συναδέλφου Δ. Χορόσκελη, καθηγητή Κοινωνιολογίας στο 2ο Γυμνάσιο Λαγκαδά, η οποία επιστολή, όπως διαπίστωσα, έγινε αφορμή έντονων αντιρρήσεων και διαμαρτυριών. Διάβασα το άρθρο σε συναδέλφους στο σχολείο μου και αντιμετώπισα δυο ειδών αντιδράσεις. Η μια κατηγορία συμφώνησε με όσα γράφονται στο άρθρο, έστω και με κάποιες μικρές αποκλίσεις ή διορθώσεις, ως προς την έκφραση κυρίως και λιγότερο ως προς την ουσία, ενώ η άλλη κατηγορία  διαφώνησε εντόνως και έσπευσε να διατυπώσει ισάριθμα αντεπιχειρήματα στις έξι βασικές αιτίες, όπως τις καταγράφει ο κος Χορόσκελης, για την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί στα σχολεία.
Μια από τις πιο έντονες αντιδράσεις είναι η γραπτή διαμαρτυρία του εξαίρετου συναδέλφου που μου άφησε  εκτενές σχόλιο στην εν λόγω ανάρτηση. Επειδή θέλω  να ακούγονται όλες οι θέσεις, οι αντιθέσεις και οι αντιπαραθέσεις, κι επειδή η "αναδημοσίευση" τείνει να μου γίνει συνήθεια, αναδημοσιεύω το σχόλιο, όπως ακριβώς το έγραψε ο συνάδελφος:

ntinos είπε...
Γράφω αυτό το σχόλιο γιατί θεωρώ ότι πρέπει να υπάρξει αντίλογος σε αυτά που γράφονται εδώ. Εξάλλου η Χεγκελιανή διαλεκτική απαιτεί σε κάθε θέση να υπάρχει μια αντίθεση, ώστε να προκύψει τελικά η σύνθεση. Αντερωτώ στις 6 + 1 θέσεις του κειμένου που προηγήθηκε.

1)Μήπως προτιμάτε την ανελευθερία της επταετίας 1967 – 1974; Πείτε μας για να ξέρουμε.

2)Φταίνε οι μαθητές για τη “μετάθεση της εκπαιδευτικής διαδικασίας στα φροντιστήρια”; Μήπως η ίδια η πολιτεία δεν ευθύνεται για τη μετάθεση αυτή, μετακυλώντας κατ' αυτόν τον τρόπο σημαντικό μερίδιο του κόστους της εκπαίδευσης στην ελληνική οικογένεια και απασχολώντας τον υπερπληθυσμό καθηγητών που τα πανεπιστήμιά της παράγουν; Σας φαίνεται τόσο παράλογο οι μαθητές να μην έχουν τη διάθεση να ασχολούνται με μαθήματα 10 ώρες το εικοσιτετράωρο; Αν σας δίνονταν η δυνατότητα να παρακολουθήσετε το μάθημα σε ένα μικρό τμήμα που ο καθηγητής μοιραία έχει το χρόνο να απαντήσει στις απορίες σας και το ίδιο μάθημα σε ένα τμήμα 30 μαθητών, εσείς σε ποιο από τα δύο θα δίνατε βάρος;

3) Η εισαγωγή στο συνδικαλισμό είναι εισαγωγή στη δημοκρατία, εκτός εάν και αυτό σας ενοχλεί. Λέτε ότι στα πενταμελή ή δεκαπενταμελή συμβούλια εκλέγονται πάντα οι “χειρότεροι μαθητές”, μήπως εννοείτε αυτοί με τις χειρότερες σχολικές επιδόσεις; Είστε σίγουρος ότι δεν προσδίδετε κάποια ηθική υφή στους μαθητές ανάλογα με τις επιδόσεις τους; Για να κοιτάξουμε όμως λιγάκι και το ρόλο των καθηγητών στην όλη διαδικασία. Εγώ ως μαθητής (παρόλο που δεν ήμουν “κακός” συμμετείχα στα πενταμελή και δεκαπενταμελή συμβούλια του σχολείου μου) δε θυμάμαι ποτέ κανένα δάσκαλο να μου εξηγήσει τις αρμοδιότητες αυτού του συμβουλίου, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις μου ως μέλος του (εδώ που τα λέμε, μου θυμίζει λιγάκι και την ελληνική δημοκρατία στην οποία ζω και εργάζομαι – κανένας ποτέ δε μου χει μιλήσει για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις μου, ζω υπό τη σκιά ενός γραφειοκρατικού τέρατος και από το σχολείο μου έχω μάθει να μην παλεύω για τα δικαιώματά μου γιατί δεν έμαθα ποτέ από κανένα δάσκαλο της κοινωνιολογίας πώς δουλεύει η κοινωνία στην οποία ζω). Η “καταστροφική εκτόνωση” στην οποία αρέσκονται να επιδίδονται αυτοί οι μαθητές που λέτε, άραγε εκδηλώνουν αυτή τη βίαιη συμπεριφορά επειδή είναι εγκληματικά στοιχεία, αλήτες, τεντυ-μπόιδες και γόνοι ελεεινών οικογενειών; Αυτά τα πράγματα γιατί δεν παρατηρούνται στο εξωτερικό; Οι Έλληνες τεντυ-μπόιδες έχουν αυτό το γνώρισμα μονάχα; Πώς εξηγείτε αυτήν την ελληνική πρωτοτυπία; Για άλλη μια φορά σας καλώ να αναλογιστείτε: μήπως η πολιτεία και εμείς οι εκπαιδευτικοί φταίμε γι' αυτήν την κατάσταση;

1)Έχετε κάτι με το σεξ; Το θάνατο; Αν νομίζετε ότι οι μαθητές περιμένουν την τηλεόραση για να δουν και να νιώσουν την καθημερινή βία, περιμένετε να δείτε τι θα γίνεται στις γειτονιές της πατρίδας μας όταν η ανεργία θα συνεχίσει να σκαρφαλώνει. Εξάλλου, το σχολείο τι έχει κάνει για να αποτραβήξει τους μαθητές από την ομολογουμένως κακή ελληνική τηλεόραση; Πώς λειτουργούν οι βιβλιοθήκες στο ελληνικό σχολείο; Πώς το ελληνικό σχολείο έχει βοηθήσει τους μαθητές να αποκτήσουν μια κριτική στάση απέναντι στο ίντερνετ και τις νέες τεχνολογίες και να εργάζονται με αυτό;
2)Κατηγορείτε τους γονείς που διαπαιδαγωγήθηκαν με το βούρδουλα να μη θέλουν το ίδιο και για τα παιδιά τους; Θεωρείτε ότι οι σημερινοί γονείς επιθυμούν το χάος στο σχολείο που φοιτούν τα παιδιά τους; Είστε σίγουρος;

3)Ως Έλληνας – γονέας σας λέω ότι θεωρώ ότι το δικό μου παιδί είναι το κέντρο του κόσμου μου. Εσείς έχετε παιδιά; Αν ναι, δε θεωρείτε ότι τα παιδιά σας είναι το κέντρο του δικού σας κόσμου; Αν όχι, αγαπάτε τα παιδιά; Αν όχι, γιατί δεν αλλάζετε επάγγελμα;

4)Αν οι καθηγητές καπνίζουν μέσα στο χώρο του σχολείου, έχουν το παραμικρό δικαίωμα να απαγορεύσουν τους μαθητές να καπνίζουν; Ποιο; Γιατί το έχουν; Ποιος τους το έδωσε;

Το κείμενό σας εκφράζει μια πολεμική που κανέναν δεν εξυπηρετεί στις μέρες μας. Πρέπει να καταλάβετε ότι ούτε οι μαθητές, ούτε οι γονείς τους είναι εχθροί των εκπαιδευτικών. Είναι άνθρωποι που απαιτούν το καλύτερο για τα παιδιά τους (και πολύ καλά κάνουν). Πολλές φορές και οι γονείς μπορεί να χρειάζονται συμπαράσταση και υποστήριξη στο έργο τους, όπως και οι εκπαιδευτικοί στο δικό τους. Πριν ξεκινήσει ο καθένας να εξαπολύει κατηγόριες σε κάθε μεριά, ας κοιτάξει πρώτα μέσα του. Ας προσπαθήσει να καταλάβει το πλαίσιο στο οποίο βρίσκεται, βγαίνοντας έξω από τα όρια της ιδιότητάς του. Κατανόηση, καλή διάθεση και εκσυγχρονισμός του δεινόσαυρου που λέγεται ελληνικό σχολειό είναι τα κλειδιά για ένα καλύτερο αύριο στην ελληνική εκπαίδευση.

Αν και η κύρια εκφραστική μου επιλογή είναι η κατάφαση με όλες τις δυνατές εκφορές της, υποθετικές, ευκτικές, δυνητικές, και όχι η ερώτηση, πολύ δε περισσότερο η άρνηση, για να ακολουθώσω ωστόσο υφολογικά τον συνάδελφο ntino, διατυπώνω με τη σειρά μου έναν μικρό αριθμό ερωτημάτων, πολύ μικρό σε σχέση με τις απορίες που μου προέκυψαν.
Πού φαίνεται στο κείμενο του Δ. Χορόσκελη ότι επιρρίπτεται ευθύνη και φταίξιμο στους μαθητές;
Η ύπαρξη και η τήρηση νόμων και κανόνων (κάτι που, κατά κοινή ομολογία, καθηγητών και μαθητών,  έχει εκλείψει σε μεγάλο βαθμό από τις σχολικές τάξεις) προϋποθέτει την ύπαρξη ανελεύθερων πολιτικών συνθηκών; Μήπως συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο; Μήπως η έννομη λειτουργία είναι αυτή που αποσωβεί τους κινδύνους του ολοκληρωτισμού;
Η άρνηση του χαρακτηρισμού των μαθητών/τριών σε μαθητές/τριες με άριστη ή  καλή ή μέτρια ή κακή επίδοση, ο οποίος χαρακτηρισμός φαίνεται πως ενοχλεί πολύ μεγάλη μερίδα συναδέλφων, [ειδικά αν τα δικά τους παιδιά είναι σε σχολική και προσχολική ηλικία], μήπως ισοπεδώνει τελείως την αξιοκρατία που επιθυμούμε για την κοινωνία μας; Πότε θεωρείτε πως πρέπει να αντιμετωπίζουν οι νέοι την "αξιολόγησή" τους, πριν ή μετά από την ενασχόλοσή τους με τον συνδικαλισμό;
Πριν συνδικαλιστεί κάποιος και αγωνιστεί για τα δικαιώματα τα δικά του και των υπολοίπων, δε θα πρέπει να αναρωτηθεί ποιες υποχρεώσεις θα έχει συνδικαλιζόμενος;
Και ένα τελευταίο ερώτημα που απευθύνεται προσωπικά στον Ντίνο:
Πρόσεξες πως ο κος Χορέσκελης, τον οποίον δε γνωρίζω προσωπικά, όπως κι εσένα άλλωστε, λέει:
"Η αίσθηση του Ελληνα-γονέα ότι το παιδί του είναι το κέντρο του κόσμου." και όχι "κέντρο του κόσμου ΤΟΥ", όπως το μεταφέρεις; Υπάρχει μεγάλη διαφορά σ' αυτό το "ΤΟΥ"! Στο κέντρο του δικού του κόσμου ο καθένας βάζει αυτό που θέλει και το σύνηθες για τους γονείς είναι να βάζουν τα παιδιά τους. Είναι νόμος της φύσης που μας επιτρέπει να επιβιώνουμε :) Αλίμονο όμως αν μεγαλώνουμε τις κόρες και τους γιους μας με τη σαθρή εντύπωση πως, ως κέντρο του κόσμου,  είναι οι καλύτεροι όλων και κανένας δεν τους παραβγαίνει σε τίποτε! Θα καταλήξουν, μάλλον δυστυχισμένοι, όταν διαπιστώσουν πως δεν είναι!  [Εκτός κι αν τους προορίζουμε για πολιτικούς ή συνδικαλιστές! Τότε θα πρέπει να αναγνωρίζουν στον εαυτό τους αυτή τη μοναδικότητα που έχει το ένα και μοναδικό κέντρο του κόσμου όλου...] Και σ' αυτό το σημείο, για το "κέντρο του κόσμου" θα επανέλθω σε άλλη ανάρτηση με πολλά σχόλια που κάνουν οι ίδιοι οι μαθητές για τους συμμαθητές τους με όλες τις εμπάθειες και τις μικρότητες που αντιγράφουν από τον κόσμο των μεγάλων. Γιατί τα παιδιά μας στην προσπάθειά τους να αντιδράσουν σε μας, υποσυνείδητα μας αντιγράφουν και αναπαράγουν τη δική μας αθλιότητα. 
Στο μόνο που θα συμφωνήσω,απόλυτα μαζί σου ntinos, είναι αυτή η τελευταία σου παράγραφος:

Πριν ξεκινήσει ο καθένας να εξαπολύει κατηγόριες σε κάθε μεριά, ας κοιτάξει πρώτα μέσα του. Ας προσπαθήσει να καταλάβει το πλαίσιο στο οποίο βρίσκεται, βγαίνοντας έξω από τα όρια της ιδιότητάς του. Κατανόηση, καλή διάθεση και εκσυγχρονισμός του δεινόσαυρου που λέγεται ελληνικό σχολειό είναι τα κλειδιά για ένα καλύτερο αύριο στην ελληνική εκπαίδευση.

Ναι, θα συμφωνήσω, τονίζοντας, ωστόσο, πως δεν αρκούν μόνον οι παραινέσεις, για να βελτιώσουμε τα πράγματα...
Πολύ δε περισσότερο θα ήθελα να τονίσω πως δεν λύνονται τα προβλήματα όταν πηγαίνουμε από το ένα άκρο στο άλλο!