Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2009

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΦΑΛΑΙΝΑΣ ΤΟ ΑΚΟΥΕΙ...Ο ΓΚΥΡΑΣ

"Οι φάλαινες, παρόλο που είναι δύσκολο να τις μελετήσουμε, μας παρέχουν μια ακόμα ευκαιρία για να ερευνήσουμε τους μεγάλους και πολύπλοκους εγκεφάλους. Οι φάλαινες τραγουδούν μεγάλα σε διάρκεια σύνθετα τραγούδια, που είτε τα επαναλαμβάνουν περιοδικά είτε τα αλλάζουν, κάτι που υποδηλώνει καλή μνήμη. Κάποια τραγούδια υπερβαίνουν σε διάρκεια τη μισή ώρα και περιέχουν από ένα εκατομμύριο έως εκατό εκατομμύρια στοιχεία με πληροφορίες.* Είναι δύσκολο να αγνοήσουμε μια τόσο εντυπωσιακή συμπεριφορά, όταν κάποιος υποστηρίζει ότι οι φάλαινες παραείναι χαζές για να μετρούν.
Το μόνο που μπορούμε να πούμε ως συμπέρασμα είναι ότι, προς το παρόν, δεν έχουμε στοιχεία ότι κάποιο ζώο μετράει, έτσι όπως ορίζουμε αυτόν τον όρο. Ωστόσο, η φύση και το μέγεθος του εγκεφάλου των δελφινιών και των φαλαινών υποδηλώνουν ότι έχουν την ευφυία που είναι απαραίτητη για αρίθμηση."

*Carl Sagan, Mind in the Waters, επιμ. Joan Mclntyre (Nέα Υόρκη, Charles Scribner's Sons, 1974), σ. 88

Το παραπάνω κείμενο είναι οι δύο τελευταίες παράγραφοι από το τρίτο κεφάλαιο με τίτλο "η αρίθμηση σε άλλα είδη", του βιβλίου "Ο Ταξιδευτής τ ων Μαθηματικών. Η εξερεύνηση της εντυπωσιακής ιστορίας των αριθμών", του Calvin C. Clawson, από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ, και το δημοσιεύω με αφορμή τα σχόλια που έγιναν στην ανάρτηση μου "ΕΤΣΙ ΕΙΝΑΙ..." που αναφέρεται στο βιβλίο "ΤΥΧΑΙΑ ΕΙΣΟΔΟΣ" του Β. Δρόλια, από τις εκδόσεις ΤΟΠΟΣ.
Στο βιβλίο του C.C. Clawson θα αναφερθώ πάλι σύντομα, αφού είναι ένα από τα αγαπημένα μου για το οποίο δεν έχω κάνει μέχρι τώρα καμια δημοσίευση. Μέχρι τότε όμως θα κάνω μια δυο ερωτήσεις, κουβέντα να κάνουμε...
Είναι δυνατόν ένα έμβιο ον να τραγουδάει, χωρίς να μετράει με κάποιον τρόπο;
Αν ανατρέξουμε σε απόψεις μαθηματικών και φιλοσόφων θα βρούμε συχνά ρήσεις όπως του Αρχύτα του Ταραντίνου - πυθαγόρειος ήταν - που έλεγε: "Η Αριθμητική είναι οι αριθμοί σε ακινησία, ενώ η Μουσική είναι οι αριθμοί σε κίνηση" ή του Λάιμπνιτς που είπε αυτό το καταπληκτικό -που με κάθε ευκαιρία αναφέρω...-"Μουσική είναι η αρμονία που βιώνει ο ανθρώπινος νους όταν μετρά, χωρίς να συνειδητοποιεί ότι μετρά." Εν ολίγοις πιστεύω πως αφού οι φάλαινες τραγουδάνε, σίγουρα, με κάποιον δικό τους τρόπο, μετράνε. Το ερώτημα είναι: ποιος είναι αυτός ο τρόπος;
Αλλά, όπως λέει κι ένας φίλος μου, "δεν εξηγουνται όλα εύκολα ως γνωστόν!"
Και μερικά δεν είναι καν ανάγκη να εξηγηθούν άλλωστε. Όπως μια μελωδία που μου χαϊδεύει τα αυτιά δεν είναι ανάγκη να μου εξηγηθεί κατά λεπτώς, ως προς τις υφέσεις, τις διέσεις ή όλα αυτά που λένε οι μουσικοί κι εγώ δεν έχω ιδέα.
Αλλά είπα "μου χαϊδεύει τα αυτιά..." και θυμήθηκα πάλι αυτόν τον μυστήριο τύπο, τον Σπύρο Γκύρα, που έκανε μια τυχαία είσοδο, στρέφοντας τη χοάνη του ...αυτιού του σε λάθος (ή μήπως σωστή?) συχνότητα, άκουσε μια ακολουθία αριθμών που μετέφερε ένα μήνυμα ή μπορεί και να άκουσε το τραγούδι μιας φάλαινας... Όπως και να 'χει κατάφερε να γίνει τελικά η αφορμή για να συζητάμε όλα αυτά.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου