Κυριακή 21 Φεβρουαρίου 2010

Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ... ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΜΕΝΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ!

Με τον Γκιγέρμο Μαρτίνες με...σύστησε η Ρ, η υπεύθυνη σε ένα από τα  βιβλιοπωλεία που  μου πρόσφερουν φιλοξενία τα σαββατιάτικα πρωινά! Πριν καλά καλά δρασκελίσω την πόρτα η Ρ, που με παίρνει είδηση ακόμη κι όταν βρίσκεται στο πατάρι, τρέχει κρατώντας πάντα στο χέρι της κάποιο βιβλίο που ανήκει στην "κατηγορία αυτών που με ενδιαφέρουν", όπως η ίδια χαρακτηρίζει τα βιβλία που διαβάζω! Πριν από τέσσερα χρόνια, λοιπόν, ένα πρωί Σαββάτου, βρίσκω τη Ρ με ένα βιβλίο του Γκιγέρμο Μαρτίνες στο χέρι. "Το ξέρεις αυτό; Η ακολουθία της Οξφόρδης. Πολύ καλό!". Δεν το ήξερα, αλλά η Ρ  που το είχε ήδη διαβάσει ήταν ενθουσιασμένη και μάλιστα είχε κι απορία με μια ακολουθία συμβόλων που εμφανίζεται στη σελίδα 41, για την οποία επικαλέστηκε τη βοήθειά μου :) Αυτή ήταν η πρώτη μου επαφή, με έναν συγγραφέα που είχα την τύχη να γνωρίσω, όταν δυο χρόνια μετά, το Μάη του 2008, ήρθε για μια και μοναδική παρουσίαση του βιβλίου του, Σχετικά με τον Ροδερέρ, στην Αθήνα, όπου πήγα τρέχοντας, ξεκινώντας μάλιστα από την Κομοτηνή, γιατί εκεί βρισκόμουν τον καιρό εκείνο...
Η εμπειρία που είχα με αποζημίωσε και για τα χιλιόμετρα και για τη δαπάνη!  Ο low profil, μικρόσωμος, με χαμηλή αργόσυρτη φωνή και  με γκρίζο, ντεμοντέ, κουστούμι, που είδα μπροστά μου στο πατάρι του Παπασωτηρίου, καθόλου δεν ανταποκρίθηκε εκ πρώτης στην εικόνα που τον αναπαριστούσε στο κεφάλι μου κι ήταν φτιαγμένη από  φωτογραφίες του, που είχα δει στο διαδίκτυο, και από όσα είχα διαβάσει στο βιβλίο του! Όσο όμως μιλούσε κι απαντούσε στις διάφορες ερωτήσεις που του έκαναν, τόσο εκείνη η πρώτη -όχι καλή- εντύπωση υποχωρούσε και η αίγλη που του είχα προσδώσει πριν τον δω δια ζώσης ανακτούσε το χαμένο της έδαφος! Και, μετά την ανάγνωση του βιβλίου Σχετικά με τον Ροδερέρ, ο Μαρτίνες είχε κατακτήσει πλέον μια από τις υψηλότερες θέσεις στη λίστα των σύγχρονων αγαπημένων μου συγγραφέων.

Χθες το πρωί ανακάλυψα πως ο αργός θάνατος της Λουσιάνα Μπ., το τελευταίο μυθιστόρημά του Μαρτίνες κυκλοφορεί,  και πάλι από τις εκδόσεις Πατάκη όπως και τα δύο προηγούμενα, και φυσικά ενθουσιάστηκα! Και φυσικά το αγόρασα! Και φυσικά... δεν το  διάβασα! Όχι επειδή δε βρήκα ακόμη το χρόνο να το κάνω,  γιατί χρόνος υπάρχει άπλετος, αρκεί να τον ξετρυπώνει κανείς από κει που πάει και κρύβεται, αλλά επειδή φτάνοντας λίγο πριν τη μέση, στη σελίδα 124 για την ακρίβεια, σε σύνολο 272 σελίδων, ένιωσα σα να... βγαίνω ξαφνικά από την ιστορία που διάβαζα. Η τραγική φιγούρα της Λουσιάνα Μπ., που αφηγείται σε έναν συγγραφέα τι πιστεύει για τις δολοφονίες αγαπημένων της προσώπων, είναι σχεδόν καθηλωτική!
Ο Μαρτίνες δημιουργεί περίτεχνα, δηλαδή  μαθηματικότροπα :),  την αίσθηση μιας σχετικής συμμετρίας βάζοντας την Λουσιάνα Μπ., να θεωρεί ύποπτο έναν άλλον συγγραφέα και να ζητάει βοήθεια από τον πρώτον για να αποκαλύψει την ενοχή του δεύτερου. Ο πρώτος λοιπόν, που στο εξής θα αποκαλώ  βσ, βοηθό συγγραφέα, πείθεται, κόντρα στην επιθυμία του(!), να βοηθήσει την Λουσιάνα και να επικοινωνήσει με τον άλλον συγγραφέα, που στο εξής θα αποκαλώ ασ. Ο βσ δεν είχε γνωρίσει τον ασ στο παρελθόν και δεν είχαν ποτέ καμια επικοινωνία, πλην από μια κακή κριτική που έγραψε ο βσ για ένα βιβλίο του ασ, από φθόνο, μάλλον, για τη μεγάλη του επιτυχία... Λίγες μόλις σελίδες πριν από το σημείο στο οποίο αιφνιδίως διέκοψα την ανάγνωση ο βσ, αποφασισμένος  να βοηθήσει,  τηλεφωνεί στον ασ και του λέει πως θέλει να γράψει ένα βιβλίο βασισμένο σε μια αληθινή ιστορία, που του διηγήθηκε μια κοινή γνωστή, και στο οποίο ο ασ παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στους κατά συρροήν φόνους που, μέχρι εδώ,  διαπράχτηκαν...
Μετά την τηλεφωνική συνομιλία των ασ και βσ, ένιωσα πως το βιβλίο με...πέταξε έξω! Δεν είχα νιώσει κάτι παρόμοιο μέχρι τώρα με κανένα άλλο βιβλίο! Ήταν σα να σταμάτησε εκεί μπροστά μου η εξέλιξη της ιστορίας και σα να βρέθηκα ξαφνικά μέσα στο ημερολόγιο του Σίλας Φλάνερυ! Δεν προσαρμόστηκα με τη μια στο καινούριο αυτό περιβάλλον. Κατέβαλα προσπάθεια για να καταλάβω που ακριβώς βρίσκομαι, τι μου θυμίζει αυτό που σκέφτομαι  και από ποιους συνειρμούς οδηγήθηκα σ' έναν τόσο οικείο χώρο που όμως δεν μπορούσα  να προσδιορίσω ούτε ως προς τη φύση  ούτε ως προς τις διαστάσεις. Κατάφερα τελικά να βγω από αυτόν τον νοητικό λαβύρινθο, σα να άναψε ξαφνικά μια φωτεινή ένδειξη πάνω από τη σωστή διαδρομή! Η διαδρομή, υπόγεια, με οδήγησε στο όγδοο κεφάλαιο του βιβλίου"αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης.." του Ίταλο Καλβίνο.
Οι δυο συγγραφείς!  Μέσα στο ημερολόγιο του Σίλας Φλάνερυ. Ο παραγωγικός συγγραφέας, αυτός  που ακολουθεί τις συνταγές της επιτυχίας, γράφοντας τα a priori ευπώλητα κι ο άλλος, ο πνευματικός που τρώει τις σάρκες του και καταθέτει την ψυχή του σε κάθε μια αράδα που συντάσσει.  Και οι δυο τους να φθονούν ο ένας τον άλλον, να θέλουν να γίνουν ο άλλος, ώσπου συναντιούνται...

Πόσο ο Μαρτίνες, συνειδητά ή υποσυνείδητα, ταξιδεύει μια νύχτα του χειμώνα σε...(α)σύμμετρη αφήγηση με τον Ίταλο Καλβίνο; Ή πόσο εγώ, έχοντας διαβάσει  το "αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης..",  βρίσκω τα ίδια αφηγηματικά μονοπάτια, τις ίδιες νοητικές ακροβασίες, τον ίδιο οικείο χώρο σε κάθε άλλο βιβλίο που διαβάζω μετά από αυτό; 
Είναι όπως εκείνον τον πρώτο καιρό που χάνεις την  αγάπη κι έχεις μονίμως την αίσθηση ότι σε κάθε γωνιά που στρίβεις, ο κάθες ίσκιος που συναντάς είναι ο δικός της ίσκιος...Μπορεί. Όμως φαντάζομαι  την εξέλιξη στον αργό θάνατο της Λουσιάνα Μπ. Τη μαντεύω. Κι αυτό με 'βγάζει' από το βιβλίο. Με μεταφέρει σε άλλα βιβλία ή πιο σωστά με μεταφέρει στο βιβλίο των βιβλίων, σ' αυτό που περιέχει μέσα του όλα τα επόμενά μου αναγνώσματα. Κι όλα τα προηγούμενα.
 Μπορεί βέβαια όλο αυτό να μην είναι παρά μια ψευδαίσθηση, [σαν την ψευδαίσθηση που έχουν όσοι πιστεύουν πως τα άσπρα μαλλιά κάνουν μια γυναίκα να φαίνεται...κουλτουριάρα! :)]

Μαντεύω, ωστόσο, πως οι ασ και βσ, θα ανταλλάξουν τους ρόλους τους, κι ύστερα  θα τους αλλάξουν πάλι. Οι κόμποι και  οι δεσμοί, οι γόρδειοι και μη, θα λυθούν όπως λύνονται τα μάγια,
πάνω στις τροχιές που αφήνουν πίσω τα πεφτάστερα...

Θα μάθω, αν μάντεψα σωστά, μόνο αν καταφέρω να διαβάσω μέχρι τέλους το βιβλίο.
Ή αν κάποιος που το διάβασε μου ψιθυρίσει τη συνέχεια.
[ Ποτέ δεν πρέπει να αποκλείεις κανένα ενδεχόμενο, ακόμη και τα αδύνατα...Ειδικά αυτά :)]
Αλλά, για την περίπτωση που δεν τα καταφέρω να διαβάσω το βιβλίο μέχρι τέλους, επειδή θα   εξακολουθεί να με "πετάει" έξω(!) καθώς θα διασταυρώνεται με άλλα βιβλία και, επίσης, για την περίπτωση που δε βρεθεί κάποιος, ο οποίος το έχει διαβάσει, να μου αποκαλύψει την εξέλιξη,
έχω ήδη επινοήσει...ένα τέλος που θα μου άρεσε. 
Έχω σκεφτεί ένα τέλος που θα μου άρεσε, για παν ενδεχόμενο και για πάσα διασταύρωση! ...:) :)

2 σχόλια:

  1. Σε καταλαβαίνω απόλυτα Κατερίνα. Μέσα στα αναγνώσματά μου συναντώ διαρκώς παλιά βιβλία που έχω διαβάσει,αλλά και κάποια άλλα που θέλω να διαβάσω! Όμως το πιο συναρπαστικό είναι όταν το βιβλίο με "πετάει έξω" και μου φαντασιώνει ανείπωτες ιστορίες και παραμύθια που εύχομαι κάποιος να κατορθώσει να διηγηθεί για να μπορεσει ένας αλλός αναγνώστης να εμπνευστεί κάποιες άλλες ιστορίες και που ξέρεις... ίσως (μακάρι) όλη αυή η στορία να μη τελειώνει ποτε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ...τα φαινόμενα αυτό δείχνουν! :)
    Δεν τελειώνει ποτέ...
    ...μέσα σε έναν πύργο ένας συγγραφέας που γράφει για έναν συγγραφέα που μέσα σε έναν πύργο γράφει για έναν συγγραφέα που... :):)

    [Το γοητευτικό δε είναι ακριβώς εκεί,
    πάνω στη (δια)σταύρωση, όταν μένεις με μια στιγμιαία (ψευδ)αίσθηση μετεωρισμού...χχχ!
    Διάβαζα κάτι του Ράσελ αυτές τις μέρες που θα σε ενθουσιάσει, αν δεν το έχεις ήδη διαβάσει]

    cu

    ΑπάντησηΔιαγραφή