Η συνάδελφος Αλεξάνδρα Στυλιανίδου, συμμετείχε στην παρουσίαση του βιβλίου μου στη Βέροια. Η απόψη της έχει βαρύνουσα σημασία, επειδή ανήκει στη νέα γενιά κι έχει μια φρέσκια και δροσερή ματιά. Δημοσιεύω το κείμενό της, και την ευχαριστώ πολύ που μου το έστειλε.
---------------------------------------------------------------------------------
Αρχικά θα ήθελα να ευχαριστήσω την κ.Καλφοπούλου για την τιμή που μου έκανε να μιλήσω για το βιβλίο της. Γνωριζόμαστε τα τελευταία 3 περίπου χρόνια μέσω της μαθηματικής εταιρείας και την έχω γνωρίσει καλύτερα μέσω του ιστολόγιου της το "Μαθηματικά και Λογοτεχνία". Πρόκειται για μια ανήσυχη και δραστήρια εκπαιδευτικό.
Το βιβλίο αυτό το έπιασα στα χέρια μου από την γέννηση του στο συνέδριο της ΕΜΕ στη Λευκάδα τον περασμένο Νοέμβριο και το περίμενα με λαχτάρα, καθώς ήμουν ενημερωμένη για την κυκλοφορία του. Ο τίτλος του είναι κάπως παραπλανητικός γιατί έχεις την εντύπωση ότι αναφέρεται σε κάποιον συγκεκριμένο μαθητή “Γιάννη”. Ο Γιάννης τελικά είναι πολλά πρόσωπα, είναι ο μαθητής που έχουμε, που είχαμε και που θα θέλαμε να έχουμε και αντιπροσωπεύει, θα λέγαμε, το μέσο μαθητή, ο οποίος προβληματίζεται , έχει άποψη και δεν φοβάται να ρωτήσει.
Το βιβλίο αυτό θα το βάζαμε στην κατηγορία της μαθηματικής λογοτεχνίας, ένα είδος λογοτεχνίας εμπνευσμένο από τα μαθηματικά, το οποίο ανθεί τα τελευταία χρόνια. Στο βιβλίο καταγράφονται 36 ιστορίες βγαλμένες μέσα από τη σχολική τάξη ενός δημόσιου σχολείου και δίνεται μια διαφορετική προσέγγιση της διδακτικής μέσα από πραγματικά παραδείγματα.
Τι καλύτερο άλλωστε από τα αυθεντικά παραδείγματα; Θεωρώ πως κανένα ακαδημαïκό βιβλίο δεν μπορεί να σε διδάξει καλύτερα απ’ ότι η καθημερινή εμπειρία μέσα σε μια σχολική αίθουσα. Οι ιστορίες αυτές αποτελούν πηγή έμπνευσης ειδικά για νέους εκπαιδευτικούς , αλλά φυσικά και για παλιότερους όπου μπορούν να δουν έναν άλλον τροπο προσέγγισης της διδασκαλίας. Δίνει τρομερές ιδέες για το πλάνο ενός μαθήματος.Επίσης, διαβάζεται άνετα από γονείς και μαθητές, αλλά και συναδέλφους πέρα από το συγκεκριμένο αντικείμενο. Κάτι αντίστοιχο δεν υπάρχει στην ελληνική βιβλιογραφία.
Προσωπικά , ως νέα μαθηματικό, με γέμισε με αισιοδοξία και ενθουσιασμό για το πόση αγάπη και ικανοποίηση εισπράττει ένας εκπαιδευτικός μέσα από την τάξη. Όπως δηλώνει η ίδια η δουλειά της της δίνει χαρά. Θεωρεί τον εαυτό της τυχερό που εργάζεται σ’ αυτό το χώρο.
Θεωρώ πολύ σημαντικό στη διδασκαλία να μεταφέρεις στους μαθητές την αγάπη σου για τα μαθηματικά κι έτσι μόνο μπορεί ο μαθητής να τα αγαπήσει. Έτσι κ αλλιώς δεν είναι κανείς καλός στα μαθηματικά μέχρι να γίνει. Ο καθηγητής οφείλει να εμπνέει το μαθητή αλλά και ο μαθητής εμπνέει τον καθηγητή.
"Διδάσκω" για την κ.Καλφοπούλου δεν σημαίνει διδάσκω τα μαθηματικά μέσα από μια αλγοριθμική διαδικασία και στείρα απομνημόνευση τύπων και διαδικασιών, η οποία συνήθως οδηγεί σε αρνητικά αποτελέσματα, αλλά διδάσκω το μαθηματικό γραμματισμό και επιμένω στην εννοιολογική κατανόηση των μαθηματικών. Με τον τρόπο της δραστηριοποιεί όλους τους μαθητές της τάξης, ακόμα και τους πλέον αδιάφορους. Το μάθημα, όπως παρουσιάζεται μέσα από τις ιστορίες, παίρνει συχνά απρόσμενες τροπές δίνοντας έτσι αφορμή για συζήτηση. Με τον τρόπο αυτό απαντάσει σε όλους, όσοι πιστεύουν ότι το μάθημα των μαθηματικών δεν προσφέρεται για ενδιαφέρουσες συζητήσεις σε αντίθεση με κάποια άλλα φιλολογικά μαθήματα. Αφήνει τους μαθητές να ανακαλύψουν μόνοι τους την καινούρια έννοια και όχι με τον τρόπο του «αποφασίζουμε και διατάζουμε» . Με τον τρόπο αυτό καταφέρνει τελικά να προβληματίσει το μαθητή, να τον διασκεδάσει αλλά και να τον κάνει να παρομοιάσει κάποιους μαθηματικούς ορισμούς με ιστορίες της καθημερινής ζωής. Όπως για παράδειγμα, όταν διδάσκει στους μαθητές της Β’ Λυκείου στο μάθημα της Γεωμετρίας τη δύναμη σημείου ως προς κύκλο. Αφού έχει δώσει πλήρως τον ορισμό κ έχει εξηγήσει την κατάλληλη θεωρία ρωτάει στους μαθητές «Πότε η δύναμη σημείου ως προς κύκλο είναι μεγαλύτερη;» και οι μαθητές απάντησαν όταν το σημείο είναι εξωτερικό του κύκλου. Χαρούμενη φυσικά η καθηγήτρια αφού κατανόησαν τον ορισμό θέτει την εξής ερώτηση. Φανταστείτε ότι ο κύκλος αντιπροσωπεύει κάποιο πρόβλημα στη ζωή μας κι εμείς είμαστε κάποιο σημείο του επιπέδου. Πότε θα έχουμε μεγαλύτερη δύναμη να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα αυτό; Και η απάντηση είναι όταν βρισκόμαστε έξω από το πρόβλημα. Κι αυτή είναι μόνο μια απο τις ιστορίες που περιγράφονται στο βιβλίο. Επίσης , μιλώντας στους μαθητές για τις σχετικές θέσεις ευθείας και κύκλου, οι μαθητές καταλήγουν να παρομοιάσουν τις σχέσεις αυτές με τις ερωτικές σχέσεις. Φαίνεται τελικά ότι το διασκεδάζουν. Κι εκεί πιστεύω πως βρίσκεται η επιτυχία. Πολύ σημαντικό είναι ότι οι μαθητές δεν φοβούνται να ρωτήσουν, η σκέψη τους δεν οριοθετείεται και η φαντασία τους αφήνεται ελεύθερη.
Αποδεικνύεται τελικά ότι τα μαθηματικά δεν περιορίζονται μόνο σε αριθμούς, πράξεις και διαδικασίες αλλά η συγγραφέας προσπαθεί να ξεδιπλώσει στους μαθητές όλη τη μαγεία πίσω από τη μαθηματική επιστήμη. Βοηθάει τους μαθητές να καταλάβουν ότι τα μαθηματικά δεν είναι ακόμα ένα μάθημα, αλλά είναι η γλώσσα που περιγράφει τον κόσμο. Δηλώνει στους μαθητές της ότι η Ευκλείδεια Γεωμετρία διδάσκει τον ίδιο μας τον εαυτό και μια μαθήτρια αναρωτιέται, όπως ήτν αναμενόμενο αν μαθαίνοντας μαθηματικά μπορεί να σώσει τον κόσμο. Η απάντηση είναι ότι «αν προσπαθήσει λίγο παραπάνω με τα μαθηματικά σίγουρα θα έχεις κάνει μια καλή αρχή στο να βοηθήσεις τον εαυτό σου! ». Μέσα από τα μαθηματικά γνωρίζουν οι μαθητές τον εαυτό τους και τον κόσμο γενικά. Μέσα από αυτή τη διαδικασία θα αναπτύξουν την αυτο-εκτίμησή τους , θα δοκιμάσουν κάποια θεωρητικά μοντέλα τα οποία μπορούν να εφαρμόσουν ενδεχομένως εμπράκτως σε πραγματικές καταστάσεις.
Τελικά, τα καταφέρνει όλα αυτά: να εμπνεύσει , να προβληματίσει , να διασκεδάσει αλλά και να διδάξει την προβλεπόμενη ύλη του Υπουργείου Παιδείας και όλα αυτά μόλις σε 45΄!
Φθανοντας στο τέλος του βιβλίου ένιωσα πως κάτι άλλαξε στη σκέψη μου και ότι κάτι θα είναι διαφορετικό από δω και πέρα. Ωστόσο, μου δημιούργησε και εμένα κάποια ερωτήματα-προβληματισμούς.
Γίνεται άραγε η διδασκαλία των μαθηματικών στα σχολεία μ αυτόν τον τρόπο;
Μεταφέρεται η αγαπή των μαθηματικών απο τους καθηγητες στους μαθητες;
Οι μαθητές καταφέρνουν διασκεδάσουν με τα μαθηματικά;
Ασχολούνται όλοι οι καθηγητές με όλους τους μαθητές ανεξάρτητα από την επίδοσή τους;
Γιατί για αρκετούς μαθητές είναι ένα δύσκολο απαιτητικό και αντιπαθητικό μάθημα;
Διδάσκονται τα μαθηματικά όχι μόνο ως τρόπος σκέψης αλλά και ως ένας τρόπος ζωης;
Αφού μπορεί να γίνει σ’ ενα σχολείο γιατί δεν μπορεί να γίνει και σε όλα;
Πρόκειται για ένα συναρπαστικό βιβλίο, που ακόμα και αν δεν σας αρέσουν τα μαθηματικά, δίνει αφορμή να τα αγαπήσετε!
Τελικά όχι μόνο η Κατερίνα αγάπησε το Γιάννη, αλλά και ο Γιάννης αγάπησε την Κατερίνα.
Εύχομαι να συνεχίσει να εμπνέει με τόσο όμορφο τρόπο νέους εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές.
Αναμένουμε το δεύτερο πόνημα το οποίο απ’ όσο ξέρω δεν θα αργήσει και πολύ!
Αναμένουμε το δεύτερο πόνημα το οποίο απ’ όσο ξέρω δεν θα αργήσει και πολύ!
Αλεξάνδρα Στυλιανίδου
Βέροια, 31-3-2018
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου