Κυριακή 19 Δεκεμβρίου 2010

ΔΥΟ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΛΑΘΗ ΚΑΙ ΠΟΛΛΕΣ ΜΩΒ ΑΝΤΑΥΓΕΙΕΣ...

"...το ελληνικό σχολείο εξακολουθεί να έχει τα διαμάντια του, τόσο ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς που το υπηρετούν, όσο και στους μαθητές που γεμίζουν τις τάξεις του, παρά τις όποιες εξαιρέσεις.
Το λάθος της Πολιτείας είναι ότι αγνοεί προκλητικά την ύπαρξη όλων αυτών των λαμπρών ανθρώπων, μέσα στα πλαίσια μιας άθλιας νοοτροπίας εξωραϊσμού της μετριότητας.
Ο Αναστάσιος Ματσόπουλος, επίκουρος καθηγητής σχολικής ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο της Κρήτης, σε κείμενό του με τίτλο "Καλό το "έξυπνο" σχολείο, αλλά τι κάνουμε με τα έξυπνα παιδιά του σχολείου;" που δημοσιεύτηκε από την ιστοσελίδα του Alfavita [...] αναφέρει μιλώντας για τους εξαιρετικούς μαθητές, ότι η Πολιτεία κάνει δύο θεμελιώδη λάθη. Πρώτο λάθος είναι πως αντί να εντοπίζει τα παιδιά με υψηλούς δείκτες νοημοσύνης για να τα βοηθήσει να μάθουν περισσότερα, να αποκτήσουν περισσότερη όρεξη και αγάπη για την μάθηση (και όχι να καταλήξουν να την αποστρέφονται) και εν γένει να εξελιχθούν περαιτέρω, τους κατατάσσει με τον "μέσο" μαθητή σε ένα σχολείο μετριότητας. Και ο κ. Ματσόπουλος συνεχίζει λέγοντας: "Δυστυχώς, χάνουμε την ευκαιρία να εκπαιδεύσουμε τα χαρισματικά και ταλαντούχα παιδιά στο δημόσιο σχολείο. Δεύτερο λάθος, που αποτελεί συνέχεια του πρώτου, είναι ότι δεν κάνουμε κάτι δυναμικό για να κρατήσουμε τα παιδιά αυτά στη χώρα μας, ώστε να προκόψουν εδώ, για να προκόψει και ο τόπος μαζί τους.  Όταν σπουδάσουν σε Ευρώπη και Αμερική, τα ξεχνάμε και δεν τους δίνουμε κανένα κίνητρο (μάλλον δίνουμε πολλά αντικίνητρα) για να επιστρέψουν πίσω στην πατρίδα, την ηλιόλουστη Ελλάδα.[...].
Αυτά τα παιδιά [...] είναι μια από τις καλύτερες στρατηγικές επενδύσεις που θα μπορούσε να κάνει η χώρα μας."

Το άρθρο του Αναστάσιου Ματσόπουλου, μαζί με άλλα σχετικά άρθρα,  παραθέτει ο Βαγγέλης Βαρβαρέσος, στο βιβλίο του
"Οι μωβ ανταύγειες της εκπαίδευσης...", που κυκλοφόρησε αυτές
τις μέρες από τις εκδόσεις ΜΥΓΔΟΝΙΑ, και παρουσιάστηκε σήμερα το πρωί στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης.
Το πολυπληθές κοινό, που κατέκλυσε την αίθουσα και απαρτίζονταν κυρίως από καθηγητές  Μέσης Εκπαίδευσης, μαρτυρά πως η ανάγκη για μια κατά μέτωπο αντιμετώπιση της σχολικής δυσάρεστης πραγματικότητας δεν χωρά πλέον καμιά αναβολή.  
Ο Βαγγέλης Βαρβαρέσος με τόλμη και ειλικρίνεια επιχείρησε να περιγράψει τα μελανά σημεία της Εκπαίδευσης. Τις μωβ ανταύγειες στις πολιτικές, κοινωνικές και διδακτικές πρακτικές που διαιωνίζουν και διογκώνουν τα υπαρκτά προβλήματα. Συνεπικουρούμενος στην προσπάθεια του από κείμενα και άρθρα ειδικών, όπως του Αναστάσιου Ματσόπουλου, 
[διαβάστε όλο το άρθρο εδώ ], που παραθέτει και σχολιάζει στο βιβλίο του, πετυχαίνει να καταμερίσει στην κάθε μια από τις ομάδες που διαδρούν σ' αυτό που ονομάζουμε Εκπαίδευση το ποσοστό ευθύνης και λάθους που της αναλογεί. Δίχως εκπτώσεις και δίχως πρόθεση να γίνει αρεστός και να κερδίσει τις εντυπώσεις κάνει μια κάθετη τομή σε ό,τι επί χρόνια τώρα "ωραιοποιούμε" ή αποφεύγουμε, γονείς, εκπαιδευτικοί και Πολιτεία, αποβλέποντας σε εύκολες λύσεις και κυρίως σε λύσεις συμβατές με τις καταναλωτικές επιταγές της εποχής μας. 

Θα ήμουν ανειλικρινής αν ισχυριζόμουν πως οι πολιτικές και ιδεολογικές μου απόψεις ταυτίζονται κατά γράμμα με αυτές του Βαγγέλη Βαρβαρέσου, τον οποίον γνωρίζω από την εποχή που ήμασταν ακόμη φοιτητές. Όμως θα είμαι εξίσου ανειλικρινής αν δεν παραδεχτώ αφενός τη χρησιμότητα του εγχειρήματός του, αφετέρου την επιτυχία του στόχου του. Και η επιτυχία του έγκειται ακριβώς στο σημείο αυτό, στο ότι καταφέρνει να δημιουργήσει ένα κοινό πλαίσιο για προβληματισμό και συζήτηση σε ανθρώπους προερχόμενους από όλους τους δυνατούς πολιτικούς και κοινωνικούς χώρους, με μόνον κοινό παρονομαστή την εμπειρία τους και την καθημερινή τους τριβή στην ευαίσθητη και καθοριστική ζώνη της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Ο ίδιος ο Βαγγέλης Βαρβαρέσος δεν ισχυρίζεται πως θέτει καινούρια ζητήματα ούτε πως ό,τι λέει είναι κατ' ανάγκην ορθό. Και η μαρτυρία του αυτή είναι που προσδίδει μεγαλύτερο κύρος στην προσπάθειά του και διατρανώνει  τη σιγανή-εσωτερική διαμαρτυρία, την οποία ο καθένας σχεδόν από εμάς που εμπλεκόμαστε στην εκπαιδευτική διαδικασία, λίγο έως πολύ νιώθει μέσα του, αλλά συνήθως την  αποσιωπά για τους διάφορους δικούς του λόγους. "Ευθυγραμμίζεται" σε δοκιμασμένες πρακτικές  είτε επειδή επιλέγει μιαν κατ' επίφαση ευταξία στο σχολικό περιβάλλον  είτε  επειδή δεν θέλει να βρεθεί αντιμέτωπος με τη συνήθη πρακτική των προϊσταμένων που ως επί το πλείστον ακολουθώντας το ρεύμα της εποχής θεωρούν υπαίτιο των προβλημάτων τον ίδιο τον εκπαιδευτικό και την δική του ανεπάρκεια. 
 Έτσι μέσα στην ίδια τάξη και με το ίδιο πρόγραμμα σπουδών τα ιδιαίτερα "έξυπνα" παιδιά, για τα οποία μιλάει ο Αναστάσιος Ματσόπουλος στο άρθρο του, αναγκάζονται να υποβαθμιστούν και να μειώσουν τις απαιτήσεις τους, περιμένοντας τους υπόλοιπους συμμαθητές τους, το επίπεδο των οποίων κατεβάζει τον μέσο όρο..
Θα πρέπει βεβαίως να σκεφτούμε και τη ζημιά που προκαλείται στα άλλα παιδιά. Σ' αυτά που δεν είναι ιδιαίτερα έξυπνα, ώστε να αντιληφθούν αμέσως το έμμεσο αντικείμενο, τη δοτική διαιρετική ή το σημείο καμπής στη γραφική παράσταση μιας συνάρτησης. Αυτά τα παιδιά που έχουν κάποιες άλλες ικανότητες, όπως, ας πούμε, να δημιουργούν από το τίποτε μια κυψέλη και να παράγουν  μέλι ή να  ξεχορταριάζουν με μαεστρία την αυλή του σχολείου και να μαζεύουν τις ελιές από τα δέντρα.. Πόσο καταρρακώνεται άραγε ο ψυχικός τους κόσμος, όταν περιμένουν να χτυπήσει το κουδούνι μετρώντας το χρόνο με τη δική τους ελάχιστη ικανότητα ανταπόκρισης σε μια τυποποιημένη γνώση σε σχέση με κείνη κάποιων συμμαθητών τους; Και πόσο χρόνο άραγε τους παίρνει, αφότου τελειώσουν το σχολείο, για να καταλάβουν πως κάποιος που δεν μπορεί να παραγωγίσει σωστά μια συνάρτηση μπορεί να κάνει πολλά άλλα πράγματα ολόσωστα; 
Αλλά και πόσο είναι σε θέση ένας δάσκαλος μέσα στην τάξη να μανουβράρει σωστά όλο αυτό το "πολύτιμο" μαθητικό υλικό που έχει στα χέρια του, αν δεν μπορεί να συζητά καθημερινά τις αγωνίες τους και τα ποικίλα προβλήματα που αντιμετωπίζει; Πολύ δε περισσότερο στην εποχή μας που, όπως λέει και ο Βαγγέλης Βαρβαρέσος στο κλείσιμο του βιβλίου του:

Η πληροφορία έχει πάρει τη θέση της γνώσης η οποία με τη σειρά της έχει και αυτή αυξηθεί άναρχα.
Γι' αυτό και μπορεί, αν δεν χρησιμοποιηθεί με φρονιμάδα και σύνεση, να φυλακίσει τον άνθρωπο σε ένα αποπροσωποιημένο κοσμοείδωλο ή να τον ξεστρατίσει...[...]
Γι' αυτό και θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι  να επαναλάβουμε τα λόγια που ο σοφιστής Πρωταγόρας στον ομώνυμο πλατωνικό διάλογο είπε για το περιεχόμενο της διδασκαλίας του, απαντώντας σε ερώτημα του Σωκράτη: "Το μάθημα που θα προσφέρουμε στους νέους θα είναι να σκέπτονται και να θέλουν το καλό του εαυτού τους (το ίδιον) και της κοινωνίας όλης (το κοινόν)".

Βαγγέλη, εσύ, εγώ και πολλοί πολλοί άλλοι, εκπαιδευτικοί και μη, θέλουμε να προσφέρουμε στους νέους ό,τι ακριβώς ήθελε να προσφέρει και ο σοφιστής Πρωταγόρας!
Και επειδή έχουμε κοινό στόχο θα πρέπει, όλοι εμείς, από κοινού να σκύψουμε πάνω από
τις μωβ ανταύγειες της εκπαίδευσης, με την ειλικρίνεια και την καθαρότητα που τις περιέγραψες...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου