"Οικονομική κρίση, πολιτική απαξίωση και ανατροπή, διάρρηξη του κοινωνικού ιστού, συλλογική ψυχολογική κατάρρευση, συνεχής μετανάστευση νέων για αναζήτηση καλύτερης τύχης, σοβαρή απειλή της ψυχικής υγείας αυτών που παρέμειναν, αφού η συντριπτική τους πλειοψηφία είναι χωρίς δουλειά, καθημερινές αυτοκτονίες, ατέλειωτα δράματα. Και κυρίως παντελής απουσία ελπίδας. Δηλαδή γενικευμένη χρεοκοπία."
Αυτό το κλίμα της γενικευμένης χρεοκοπίας που βιώνουμε, είναι το κλίμα μέσα στο οποίο διαδραματίζεται η τελευταία περιπέτεια του ποινικολόγου-ντετέκτιβ Ανδρέα Αναγνώστου, που τον γνωρίσαμε στο Επικηρυγμένο Πρόβλημα και στους Παράξενους Ελκυστές! Ειδικά οι παράξενοι ελκυστές είχαν ασκήσει μεγάλη γοητεία πάνω μου, σε τέτοιο σημείο που έστειλα την Μυρτώ Ιωάννου να γνωρίσει από κοντά τον Α.Π. στο κτήμα του στη Χαλκιδική. Πρόσφορο έδαφος στη φαντασία οι συγκινήσεις και οι επιρροές της εποχής εκείνης. Τώρα όμως όλα είναι αλλιώς.
Οι περιγραφές της πραγματικότητας που βιώνουμε, τείνουν στο βιβλίο να είναι ρεαλιστικές, αλλά ο ρεαλισμός έχει πολλά πρόσωπα και ο καθένας διαμορφώνει μιαν άλλη εκδοχή, ανάλογα με τη θέση του, την κρίση του, την ηλικία του, κυρίως όμως με τα περιουσιακά του στοιχεία. Και ο Ανδρέας Αναγνώστου, παρατηρώντας όλα όσα συμβαίνουν γύρω του, επιχειρεί έναν ειλικρινή σχολιασμό της κατάστασης, παραθέτει μαρτυρίες χρεοκοπημένων και απελπισμένων ανθρώπων, πλην όμως όλη του η προσπάθεια περιορίζεται στο πλαίσιο της μικροαστικής του αντίληψης, που τον θέλει συνένοχο, συνεργό και κατά συνέπεια σύνδικο, όσων οδήγησαν τη χώρα στην καταστροφή! Αγνοεί μια μεγάλη μάζα ανθρώπων που δεν ακούμπησαν την κλίκα της εξουσίας, δεν εκχώρησαν στον εαυτό τους καμιά δικαιολογία σύμπραξης, αποδοχής, διευκόλυνσης και κινήθηκαν στο πλαίσιο της νομιμότητας που καθορίζεται από την Πολιτεία και τις αρμόδιες αρχές, τις οποίες δεν επέλεξαν οι ίδιοι, και δεν ενέκριναν. Αλλά στη Δημοκρατία, ακόμη και στην κατ' επίφασιν Δημοκρατία, το αποτέλεσμα της κάλπης είναι αυτό που πρέπει ο καθένας να αντιμετωπίσει, ακόμη κι αν δεν το αποδέχεται. Μπορεί να εξοργίζεται, αλλά, εν τέλει, συμβιβάζεται με την επιλογή των πολλών.
Ο Ανδρέας Αναγνώστου δεν νιώθει καμία οργή για τις πολιτικές εξελίξεις! Δεν έχει λόγους να νιώσει. Νιώθει μόνο θυμό και θλίψη, κυρίως όμως νιώθει συνενοχή, αυτό το άθλιο συναίσθημα με τις καταστροφικές συνέπειες, που αποδυναμώνει τη λογική και τη μαχητικότητα, για τα πλέον αυτονόητα: ψωμί, παιδεία, υγεία, ελευθερία! Στα στερούν όλα κι εσύ μένεις άπραγος, σαν να τους δικαιώνεις, που σε τιμωρούν για όσα έκανες! Τέτοιος παραλογισμός, τέτοια αποξένωση..
Ο Αναγνώστου, όμως, που εμφανώς διακατέχεται από το σύνδρομο του "Μαζί τα φάγαμε", σκύβει το κεφάλι, αδιαμαρτύρητα. Έτσι αποδυναμωμένος γίνεται άθυρμα στα χέρια των πολιτικών και των πολιτευτών και ακολουθεί τις οδηγίες τους, στο όνομα μιας παλιάς φιλίας, μια παλιάς συνεργασίας, μιας παλιάς γνωριμίας! Και ανάμεσα σε αυτούς που συναναστρέφεται ούτε ένας πραγματικά έντιμος, ούτε ένας ειλικρινής! Όλοι εκμεταλλευτές ανθρώπων και όλοι διπλοπρόσωποι, Ιανοί και 'Ιανίες', στην καλύτερη περίπτωση.
Και ανάμεσά τους, στο κομβικότερο σημείο, η Ελένη Αξαρλή είναι ένα παζλ απατεωνιάς, ανωμαλίας, ανηθικότητας, σχιζοφρένειας, εγκληματικότητας, απανθρωπιάς, ξετσιπωσιάς, κλπκλπ.
Όμορφη, καλλιεργημένη, καθηγήτρια, ιδρύτρια σέκτας, υψηλά ιστάμενο στέλεχος κόμματος της εξουσίας, αδίστακτη, άστατη, ανάλγητη, λάγνα, υπερφίαλη... Είναι το πρόσωπο που ερωτεύεται ο Ανδρέας Αναγνώστου! Αφελώς!; Μήπως την ερωτεύεται σε μια προσπάθεια ταύτισης του είναι του με την αθλιότητα της εποχής; Ή μήπως από μια ανάγκη να δημιουργήσει υπόγειες διαδρομές συνενοχής;
Σε μεταφορικό επίπεδο, θα μπορούσε το μυθιστόρημα να σταθεί ως εκδοχή του: "Αυτό που ποθήσαμε, τριανταεφτά χρόνια πριν, -ακριβώς τόσο είναι, μάλλον όχι τυχαία, η Ελένη Αξαρλή- δεν ήταν παρά μια απάτη, κρυμμένη σε ένα πουκάμισο αδειανό, σε μιαν Ελένη, σε μια πίστα μπουζουκτσίδικου γεμάτη γαρύφαλλα και πράσινα 'παληκάρια' "!
Αυτό με την πίστα και τα παληκάρια δεν προκύπτει άμεσα από τις περιγραφές του Ανδρέα Αναγνώστου! Είναι μια εικόνα που γεννά το δικό μου μυαλό όταν σκέφτομαι την πολιτική κατάσταση, τις υπεξαιρέσεις, τα σκάνδαλα κι όλα τα σχετικά. Προκύπτει μάλλον επειδή απεχθάνομαι τα μπουζούκια, τις πίστες και ... την επιβεβλημένη συνενοχή!
Mου ζητάτε να πληρώσω τα γαρύφαλλα και τα σπασμένα σε μια πίστα, που δεν χόρεψα ποτέ!!!
Πώς να μη νιώθω οργή γι' αυτό; Όχι θυμό! Οργή! Αυτό που δεν νιώθει ουδόλως ο Αναγνώστου δηλαδή. Μόνο θυμό και θλίψη νιώθει και συντηρεί την ελπίδα πως η σωτηρία μας θα έρθει από την καλλιέργειά της γης!Μπορεί να έχει δίκαιο!
Μπορεί η σωτηρία να έρθει από κει, αλλά θα έρθει μόνο γι' αυτόν που έχει γη για να καλλιεργεί...
Μπορεί η σωτηρία να έρθει από κει, αλλά θα έρθει μόνο γι' αυτόν που έχει γη για να καλλιεργεί...
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Αν ο Αργύρης Παυλιώτης θέλησε στο τελευταίο του μυθιστόρημα με τίτλο <Μυστική οργάνωση "Τετρακτύς">, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, να μας ταρακουνήσει, δεν το γνωρίζω. Γνωρίζω πως εμένα με ταρακούνησε. Πολύ!
Ο καλός μου φίλος, Ανδρέας Αναγνώστου, που τόσο είχα θαυμάσει παλιότερα, αυτή τη φορά μου φάνηκε παραδομένος και λιπόψυχος. Ταυτισμένος με όλους τους άλλους που πήραν μέρος στην ιστορία, από τους οποίους δεν υπήρχε ούτε ένας με ξεκάθαρο πρόσωπο. Ούτε ένας με "συνεπή" προσωπικότητα. Όσοι παρέλασαν από το βιβλίο είχαν τουλάχιστον δυο, και μάλιστα αμοιβαίως αποκλειόμενες, πτυχές. Ο Ακριβός, η Ηρώ, ο Μάξιμος, ο Φώτης Αξαρλής, η Βάσω, ο Σταύρος, η Τζίνα, η Λιλίκα, ο Μαυροφρύδης. Όλοι, ασυνεπείς στη ζωή. Αλλά όλοι τους συνεπείς στο ...θάνατο! Και στον θάνατο που προκάλεσαν και σ' αυτόν που περιμένουν, εξοικειωμένοι στην ιδέα του, έτοιμοι να τον γνωρίσουν!
Τέλος, και για να μην κλείσω την ανάρτηση με γεύση από θάνατο, θα ήθελα να πω ότι αξίζει να δοκιμάσει κανείς τη "μακαρονάδα κομπλέ"! Η "μακαρονάδα κομπλέ", ένα αυτόνομο πιπεράτο κεφάλαιο στους Παράξενους Ελκυστές, παίζει και σ' αυτό το μυθιστόρημα πολύ σημαντικό ρόλο. Αποτελεί κι εδώ τίτλο ενός κεφαλαίου, αλλά στη διάρκεια της εξιστόρησης μαγειρεύεται ξανά και ξανά, ώσπου τελικά ο Αργύρης Παυλιώτης, δια στόματος Ανδρέα Αναγνώστου, μας δίνει τη συνταγή αναλυτικά, με όλα της τα υλικά, ( σελίδα 218) , ακριβώς δυο σελίδες μετά από κει που έβαλε μουσική, το CD με τους ηπειρώτικους σκοπούς, το δώρο του Σαράντη, δηλαδή...
Αργύρη, φίλε μας, καλοτάξιδο το βιβλίο σου!
Να είσαι καλά!
Να είσαι καλά!