Sputnik Caledonia, by Andrew Crumey

Ο Andrew Crumey συγκαταλέγεται, αναμφιβόλως, μεταξύ των αγαπημένων μου συγγραφέων!

Η αρχή του Ντ' Αλαμπέρ, ένα μεταμοντέρνο μυθιστόρημα με φόντο τη ζωή του εγκυκλοπαιδιστή Ντ' Αλαμπέρ, την Εγκυκλοπαίδεια και τα μετανευτώνια μαθηματικά, σε εξαίρετη μετάφραση του Τεύκρου Μιχαηλίδη, με είχε γοητεύσει και έγινε αφορμή να αναζητήσω και τα υπόλοιπα έργα του Crumey που κυκλοφορούσαν στα ελληνικά. Ο κύριος Μι και ο Πφιτς κράτησαν τον Crumey στον κύκλο τον αγαπημένων μου συγγραφέων, χωρίς όμως να τον προωθήσουν σε υψηλότερη θέση από αυτήν που ήδη είχε κερδίσει από την πρώτη μου επαφή μαζί του. Αντιθέτως το Μόμπιους Ντικ, που κυκλοφόρησε το 2006, με ήρωα του τον καθηγητή Ρίνγκερ ή τον Χάρυ ή κανέναν ή και τους δύο έβαλε τον Crumey στο topten των αγαπημένων μου συγγραφέων! Στα παράλληλα σύμπαντα του μυθιστορήματος ο νομπελίστας φυσικός Σρέντιγκερ, ο συγγραφέας του Μαγικού Βουνού, ο Τόμας Μαν,  συνυπήρχαν με τον Μπραμς και με τους ήρωες Ρίνγκερ και Χάρυ, διαμορφώνοντας τα λογοτεχνικά παράλληλα σύμπαντα του Crumey. Όντας ο ίδιος μαθηματικός, θεωρητικός φυσικός και δάσκαλος δημιουργικής γραφής, αποτελεί ένα πολυπρισματικό συμπαντικό φαινόμενο. Ο Crumey γνωρίζει πολύ καλά πώς η κβαντική θεωρία πεδίου μετασχηματίζεται σε λογοτεχνικό κείμενο και πώς οι ήρωες που επινοεί μπορούν να είναι άλλοτε κύματα κι άλλοτε  σωμάτια, ανάλογα με το ποιος και πότε τους παρατηρεί ή ποιος, πότε και πού τους διαβάζει! Θα μπορούσα να γράφω με τις ώρες γι' αυτό το βιβλίο, κάτι που έχω ήδη κάνει (βλέπε εδώ κι εδώ), όπως θα μπορούσα να το έχω και πάλι ως θέμα σε λέσχη ανάγνωσης , κάτι που ήδη έχω κάνει περισσότερες από μία φορές! Ναι, θα μπορούσα, αν στο μεταξύ δεν είχα  διαβάσει το Sputnik Caledonia το τελευταίο βιβλίο του Andrew Crumey που μόλις -σχεδόν- κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ και με έχει κυριολεκτικά καθηλώσει! Όχι εμένα, αφού συνεχίζω να κινούμαι, να ταξιδεύω, να κολυμπώ και -δυστυχώς- να ακούω τα δελτία ειδήσεων κάθε βράδυ.Έχει καθηλώσει τη σκέψη μου ή, μάλλον, την έχει...πολυμερίσει! Ο μικρός Ρόμπι Κόιλ, που μεγαλώνει ουτοπικά  στη δεκαετία του εξήντα, κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του πατέρα Τζο Κόιλ, συνδικαλιστή με το κόμμα των εργατικών - κι όχι των Νέων Εργατικών του Μπλερ.. φοβού το "νέον" ως πρόθεμα, λέει ο Τζο!! - η μυστική Βάση στη Βρετανία, ο ψυχρός πόλεμος, η ουτοπική Σοβιετική Ένωση,  ο Γκαίτε, ο ακαδημαϊκός-λογοτέχνης Γουίλομπι.. Δεν τον έχετε ακουστά;  Δεν πειράζει! Μην θορυβείστε. Μπορεί να  είναι  ακαδημαϊκός και λογοτέχνης, πλην όμως είναι άκρως επινοημένος - από τον Crumey - τόσο αυτός όσο και το βιβλίο του!

"Ο Crumey θεωρείται ένας από τους βασικούς εισηγητές του μεταμοντερνισμού στη βρετανική λογοτεχνία, έχει επηρεασθεί από τον Μπόρχες και τον Ίταλο Καλβίνο, και σύμφωνα με τον Τζόναθαν Κόου αποτελεί ελπίδα για την ανανέωση του βρετανικού μυθιστορήματος."! Αυτό  διαβάζει κανείς στο αυτί κάθε μυθιστορήματός του, αλλά και χωρίς να διαβάσει το παραπάνω κειμενάκι στο αυτί του βιβλίου, έχοντας κάποιος διαβάσει Μπόρχες και Καλβίνο, αντιλαμβάνεται αμέσως την επιρροή τους στον Crumey. Πώς νοείται λοιπόν να μην υπάρχουν αποσπάσματα ή κριτικές φανταστικών βιβλίων στα βιβλία του, προσφιλής συνήθεια του Μπόρχες. Ή πώς είναι δυνατόν η ιστορία να εξελίσσεται γραμμικά και η αφήγηση  να μην διαπλέκει  'πολυμορφικές' ιστορίες που θυμίζουν Καλβίνο ή, στο εικαστικό τους ισοδύναμο, τις ... δεσποινίδες της Αβινιόν!!! Το ίδιο πρόσωπο σε διαφορετικές διαστάσεις, σε διαφορετικές θέσεις και διαθέσεις ταυτόχρονα! Σε διαφορετικές οπτικές και χρονικές γωνίες, όπως οι ιστορίες που αφηγούνται ο Καλβίνο και ο Crumey, ή όπως αυτές που ζούμε εμείς. Αυτές που μοιραζόμαστε με γνωστούς και με άγνωστους, με φίλους που έχουμε και με φίλους που  έχουμε χάσει στο γύρισμα του χρόνου και στην αναδίπλωση της σκέψης μας, σε κείνο το ακαθόριστο τίποτε όπου ο καθένας συλλαμβάνει τη δική του στιγμή και τη δική του ιστορία..

Όμως η ιστορία είναι η ίδια!! Η ιστορία δεν αλλάζει. Αυτό που αλλάζει, φίλε μου, είμαστε εμείς :)

Ίσως τελικά να μην αλλάζουμε ούτε εμείς, να αλλάζει μόνο ο τρόπος που γράφουμε..ή ο τρόπος που θέλουμε να γράψουμε..Όπως λέει και ο Crumey:

...writing is different. It’s the one corner of my life where the usual rules no longer apply – and that’s why I like doing it. Writing, in other words, is a matter of split personality or, as they call it nowadays, ‘second life’. (διάβασε όλο το άρθρο του εδώ)

Ναι, σίγουρα μετά το Sputnik Caledonia, με το οποίο γέλασα, έκλαψα, συμφώνησα, γοητεύτηκα και, για λίγες μέρες χαμένη κυριολεκτικά στις σελίδες του, είχα μια second 'second life', ο Andrew Crumey εδραίωσε τη θέση του στο topten των αγαπημένων μου συγγραφέων..

Ωστόσο,  κάπου εκεί -στην κορυφή της λίστας των αγαπημένων- κρατώ μια κενή θέση  για σένα :)

Υπάρχει  τόπος κι όχι  'ου-τόπος'! :))