Με αφορμή τα γενέθλια του LEONHARD EULER

Στις 15 Απριλίου του 1707, γεννήθηκε στη Βασιλεία, την πατρίδα των Μπερνούλι, ο Λέοναρντ Όιλερ, γιος της Μαργκαρέτα Μπρούκερ Όιλερ και του Πάουλ Όιλερ. Την εποχή εκείνη, ο πατέρας του Λέοναρντ υπηρετούσε ως εφημέριος στην ενορία του Αγίου Ιακώβου, [...]. Αν και η οικογένεια του Πάουλ Όιλερ είχε ελάχιστη μόρφωση, και ακόμη λιγότερα χρήματα, ο Πάουλ Όιλερ είχε σπουδάσει με πάθος μαθηματικά κοντά στον Γιάκομπ Μπερνούλι, και σύντομα έγινε φίλος με τον αδερφό του καθηγητή του, τον Γιόχαν, με τον οποίο ίσως μοιράστηκε ένα δωμάτιο στο σπίτι του Γιάκομπ για κάποιο διάστημα. Όταν ο Πάουλ ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο, χειροτονήθηκε ιερέας της προτεσταντικής εκκλησίας. [...]

Οι Όιλερ απέκτησαν συνολικά τέσσερα παιδιά, από τα οποία το μεγαλύτερο ήταν ο Λέοναρντ, ακολουθούσαν δύο κόρες και στο τέλος ένας ακόμα γιος.

Ο Λέοναρντ Όιλερ ήταν ένα χαρωπό παιδάκι, με μεγάλη περιέργεια για τα πάντα. Οι γονείς του δεν άργησαν να προσέξουν την εντυπωσιακή ευστροφία και το δημιουργικό μυαλό του. Οι παροιμιώδεις μνημονικές του ικανότητες ήταν ένα γνώρισμα το οποίο τον βοήθησε να αντιμετωπίσει επιτυχώς στη ζωή του καταστάσεις που θα είχαν καταβάλει οποιονδήποτε άλλον λιγότερο ικανό στη θέση του. Ακόμα και στις τελευταίες στιγμές της ζωής του, μπορούσε να απαγγέλλει απέξω ολόκληρη την Αινειάδα του Βιργίλιου στα λατινικά. [...]

Μια μέρα, όταν ο Λέοναρντ ήταν περίπου τεσσάρων ετών, η μητέρα του κόντεψε να τρελαθεί διαπιστώνοντας ότι το μικρό αγοράκι της δεν βρισκόταν πουθενά.

..............................................................................................................

Παρόλη την όμορφη αφήγηση της M.B.W. Tent, από το βιβλίο της οποίας αντέγραψα το παραπάνω απόσπασμα, όσοι έστω και λίγο γνωρίζουμε το σημαντικό ρόλο που έπαιξε ο Όιλερ στην εξέλιξη της μαθηματικής σκέψης, καταλαβαίνουμε πως εκείνη τη μέρα η μητέρα του, αν και  κόντεψε να τρελαθεί, κατάφερε  τελικά να τον βρει... Σχεδόν τρακόσια χρόνια πριν.

Πού τον βρήκε όμως, μπορείτε να μαντέψετε; 

Πού είχε κρυφτεί το  έξυπνο, περίεργο και παρατηρητικό τετράχρονο αγόρι, που έμελλε να γίνει ο ένας εκ των τεσσάρων σημαντικότερων μαθηματικών στην ιστορία της ανθρωπότητας; Από πού τον ξετρύπωσε εκείνο το βράδυ η, μισοτρελαμένη από αγωνία,  Μαργκαρέτα Μπρούκερ Όιλερ;

.............................................................................................................

Τελικά, τον ξετρύπωσε στο κοτέτσι τους, καθισμένο χάμω και περιστοιχισμένο από τις κότες. "Λέοναρντ!" ψέλλισε βαριανασαίνοντας, "τι κάνεις εκεί;".

"Προσπαθώ να κάνω ένα κοτόπουλο", εξήγησε ατάραχα ο Λέοναρντ. 
"Τι έκανε, λέει;" απόρησε η μητέρα του.

"Όταν οι κότες κάνουν κοτόπουλα", είπε ο Λέοναρντ, "κάθονται πάνω σε ένα αυγό μέχρι να σπάσει, και τότε βγαίνει το κοτοπουλάκι. Τις είδα πολλές φορές, και αποφάσισα να το κάνω κι εγώ. Να και το αυγό μου. Δεν έσπασε ακόμα, οπότε θα κάτσω κι άλλο πάνω του". 
"Θεέ και Κύριε!" αναφώνησε η μητέρα του. "Λέοναρντ, δεν είσαι κότα!"
"Δεν νομίζω πως χρειάζεται να είσαι κότα", είπε γεμάτος αυτοπεποίθηση ο Λέοναρντ, "φτάνει που κάθομαι πάνω στο αυγό όπως ακριβώς κι εκείνες".

..........................................................................................................

Ο μικρός είχε απόλυτο δίκαιο! Δεν χρειάζεται να είσαι κότα, για να κλωσήσεις το αυγό και να βγάλεις κοτοπουλάκι. Του διέφευγαν ενδεχομένως οι σχετικές προϋποθέσεις περί προηγηθείσας γονιμοποίησης, αλλά ήταν μόλις τεσσάρων ετών. Το θέμα όμως δεν είναι αυτό. Επίσης το θέμα δεν είναι αν συνέβησαν τα πράγματα ακριβώς όπως τα περιγράφει η M.B.W. Tent ή αν αυτά που διαβάσαμε παραπάνω αποτελούν δικές της συμπληρωματικές παραμυθίες, στη μυθιστορηματική βιογραφία της, όπου διαβάζουμε την αλληλεπίδραση των μαθηματικών οικογενειών Όιλερ και Μπερνούλι, τα προβλήματα που επέλυσαν, το ρόλο τους στην Ακαδημία του Βερολίνου και στην Αυλή της Αγίας Πετρούπολης κι άλλα πολλά ενδιαφέροντα και γοητευτικά.

Το θέμα, δηλαδή ο λόγος, που με αφορμή τα 306 γενέθλια του Λέοναρντ Όιλερ (και όχι τα 360 όπως γράφει στο google), επέλεξα το συγκεκριμένο απόσπασμα από ολόκληρο το πολύ όμορφο  ιστορικό μυθιστόρημα της Tent, είναι γιατί μου άρεσε ο τρόπος που η  Μαργκαρέτα Μπρούκερ Όιλερ χειρίστηκε το θέμα. 

Τι λέτε να έκανε  εκείνο το βράδυ η μητέρα του μελλοντικού μέγα μαθηματικού;
Προσπαθείστε να μαντέψετε.

1. Έκατσε στο κοτέτσι μαζί του, για να κλωσήσουν το αυγό

2. Πήρε το αυγό στο σπίτι, για να συνεχίσει ο Λέοναρντ να το κλωσάει

3. Τον πήρε στο σπίτι και, για να μην κλαίει, του υποσχέθηκε να του δωρίσει ένα κοτοπουλάκι, από αυτά που βάφουν  το Πάσχα κόκκινα.

4. Του είπε πως αυτό που επιχειρεί είναι μια βλακεία και μισή

5. Τον άρπαξε από το αυτί και τον έσειρε με κλωτσιές και μπουνιές στο σπίτι

6. Άλλο

Αν είσαστε μητέρα, σκεφτείτε τι θα κάνατε εσείς σε μια τέτοια περίσταση!
Πώς θα αντιμετωπίζατε το βλαστάρι σας αν το είχατε χαμένο όλη μέρα και το βρίσκατε αργά το βράδυ σε ένα κοτέτσι να κλωσάει ένα αυγό, για να κάνει κοτόπουλο ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων..
Τι θα κάνατε; Ίσως ακούγεται χαζό, αλλά διαπιστωμένα η εξέλιξη που θα έχει ένα τετράχρονο παιδί (στα τέσσερα είναι παιδί, αλλά, προσοχή, στα εικοσιτέσσερα, παρόλο που παραμένει το δικό μας παιδί,  δεν είναι πλέον παιδί, πολύ δε περισσότερο στα τριαντατέσσερα και βάλε...) εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την ίδια του τη μητέρα και όχι κατ' ανάγκην από τους καθηγητές του στο Λύκειο κι άλλους τινές που θα συναντήσει πολύ αργότερα στη ζωή του...

Εν πάση περιπτώσει, με αφορμή τα γενέθλια του Leonahard Euler και με κάθε αφορμή, ως μητέρες μικρών (και μεγάλων) παιδιών, οφείλουμε, νομίζω, να γνωρίζουμε ... πώς και πότε σπάει το αυγό... 

Τι άλλο να πω;