Κυριακή 13 Νοεμβρίου 2016

ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ...

  Μια εβδομάδα πριν, τέτοια ώρα, βρισκόμουν στα Χανιά και παρακολουθούσα με πολύ ενδιαφέρον την ομιλία του κυρίου Καραγιαννάκη με θέμα τις μαθησιακές δυσκολίες των μαθητών στα Μαθηματικά. Η εισήγηση στο πρόγραμμα του ετήσιου Συνεδρίου της Ε(λληνικής)Μ(αθηματικής)Ε(ταιρείας) - στο πλαίσιο του οποίου την παρακολουθούσα - ήταν χαρακτηρισμένη ως Εργαστήριο με τίτλο: "Στρατηγικές αντιμετώπισης δυσκολιών στα Μαθηματικά: από τη θεωρία στην πράξη" και ήταν από τις πρώτες ομιλίες που είχα σημειώσει στο πρόγραμμα του Συνεδρίου, πριν ακόμη μπω στο αεροπλάνο από Θεσσαλονίκη με προορισμό τα Χανιά, την προηγούμενη Παρασκευή. 
  Οι μαθησιακές δυσκολίες στα Μαθηματικά είναι ένα θέμα που πάντα με ενδιέφερε, με απασχολούσε και το μελετούσα επισταμένως, αλλά επειδή δίδασκα σε Λύκειο (με εξαίρεση την περυσινή χρονιά που είχα αποσπαστεί σε Γυμνάσιο), εστίαζα κυρίως στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μαθητές της Α' Λυκείου στη μελέτη της Άλγεβρας. (Ένα δείγμα των αναζητήσεών μου υπάρχει εδώ κι εδώ)
 
Φέτος όμως έχω πάρει οργανική σε ένα Γυμνάσιο, στο οποίο κατά πάσα πιθανότητα θα μείνω τα υπόλοιπα χρόνια της θητείας μου, οπότε προσαρμόζομαι σταδιακά στις ανάγκες και τις απαιτήσεις της βαθμίδας αυτής, σε μια προσπάθεια να βοηθήσω με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τους μαθητές μου. Ειδικά τους μικρούς μαθητές της πρώτης τάξης, που σε ένα μεγάλο ποσοστό στο καινούριο μου σχολείο παρουσιάζουν μαθησιακά προβλήματα (και) στα Μαθηματικά. Το τονίζω: ΚΑΙ στα Μαθηματικά, όπως και  σε όλα σχεδόν τα άλλα μαθήματα. Αρχικά νόμιζα πως το υψηλό ποσοστό των μαθητών με μαθησιακά προβλήματα οφείλεται στο ότι το σχολείο μου βρίσκεται στον ... κάτω μαχαλά της περιοχής, τον κατά γενική ομολογία υποβαθμισμένο. Για το λόγο αυτό υπέθετα ότι στο Γυμνάσιο του πάνω μαχαλά, όπου - επίσης κατά κοινή ομολογία - το βιωτικό επίπεδο είναι υψηλότερο, παρόλο που βρίσκεται μόλις ένα χιλιόμετρο πιο πέρα, οι δυνατότητες, άρα και οι επιδόσεις των μαθητών που φοιτούν εκεί θα είναι υψηλότερες.
 Χθες το πρωί συμμετέχοντας εθελοντικά ως οργανωτική επιτροπή στον ετήσιο μαθηματικό διαγωνισμό Θαλής της ΕΜΕ, είχα την ευκαιρία να μιλήσω εκτενώς με την αγαπητή συνάδελφο, που διδάσκει στο ένα από τα δύο Γυμνάσια του επάνω μαχαλά. 
Για πολλή ώρα συζητήσαμε, ξεδιπλώνοντας η μία στην άλλη τις αγωνίες μας και τις ανησυχίες μας για τις δυνατότητες και τις επιδόσεις ενός πολύ μεγάλου ποσοστού των μαθητών μας. Ενός αυξανόμενου ποσοστού μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες, τις οποίες δυσκολίες οι περισσότεροι εξ ημών των εκπαιδευτικών με την τυπική εκπαίδευση και την πολυετή, ενδεχομένως, διδακτική εμπειρία αδυνατούμε να κατανοήσουμε και να υποστηρίξουμε. Στο σχολείο της συναδέλφου λειτουργεί "παράλληλη στήριξη", στο δικό μου όχι. Προβληματίστηκα. Ήρθα στο σπίτι κι έψαξα στο site του Υπουργείου Παιδείας για σχετικές δημοσιεύσεις. 
"03-11-16 Προσλήψεις 163 αναπληρωτών Β/θμιας μειωμένου ωραρίου στην Παράλληλη Στήριξη", "23-09-16 Προσλήψεις 241 αναπληρωτών μειωμένου ωραρίου Ειδικής Β/θμιας για Παράλληλη Στήριξη"
Πιθανόν να μου έχει ξεφύγει κάποιο δελτίο τύπου με θέμα τις προσλήψεις εξειδικευμένων στην Παράλληλη Στήριξη εκπαιδευτικών και τελικά ο αριθμός των προσληφθέντων να είναι μεγαλύτερος από τους 404, που αθροίζουν τα δύο παραπάνω δελτία τύπου. 
Δεν πιστεύω όμως πως η λύση στο πρόβλημα θα δοθεί αν απαντήσουμε στο ερώτημα: 
"Ποιος αριθμός εξειδικευμένων εκπαιδευτικών  απαιτείται για να αντιμετωπιστεί το αυξανόμενο ποσοστό των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες το 2016-2017;"
Το πρωταρχικό ερώτημα που απαιτείται να απαντηθεί και στο οποίο θα πρέπει να εστιάσουν οι ειδικοί, αλλά και όλοι εμείς οι με τον x ή τον y τρόπο εμπλεκόμενοι στη ολοένα και δυσκολότερη διαδικασία της εκπαίδευσης των παιδιών μας, πιστεύω πως είναι αυτό:  
Ποιοι είναι οι παράγοντες που αυξάνουν τα ποσοστά των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες και πώς θα μπορέσουμε να τους αντιμετωπίσουμε πριν επιδράσουν καταλυτικά στην νοητική ανάπτυξη και τις λοιπές δεξιότητες των μαθητών μας;!
Ποιοι είναι αυτοί οι παράγοντες;  Μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε εν τη γενέσει τους;
Τι θα πρέπει να κάνουμε πρώτα ως γονείς (όσοι είναι γονείς μικρών παιδιών) και μετά ως εκπαιδευτικοί, για να περιορίσουμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μικροί - και οι μεγαλύτεροι - μαθητές μας σε μια κοινωνία με συνεχώς αυξανόμενες τις απαιτήσεις, ως προς τις γνώσεις και τις δεξιότητες μας;
Ή, αν αυτό είναι ευκολότερο, ας απαντήσουμε στο τι δεν θα πρέπει να κάνουμε... 
Έχω κάνει κάποιες  σκέψεις γύρω από το θέμα και θα προσπαθήσω να τις αναπτύξω με τον καιρό, αλλά μέχρι τότε και εφόσον το πρόβλημα είναι αναμφιβόλως ευρέως διαδεδομένο και υπαρκτό, κρίνω σκόπιμο να επιμορφωθώ, μελετώντας «Στρατηγικές παρέμβασης για μια ομαλή μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο για μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες στα Μαθηματικά». ( Βλέπετε εδώ).

---------------------------------------------------------------
Κλείνοντας, να πω ότι για το Συνέδριο και ειδικά για την εξαιρετική ομιλία του Κωνσταντίνου Δασκαλάκη,  έχω να γράψω πολλά. 
Ελπίζω να βρω χρόνο και γι' αυτό. 
Μέχρι τότε, στέλνω την αγάπη μου στα Χανιά, στο Ηράκλειο και στην Ελένη... Φιλιότσο, που με συγκίνησε βαθιά! :)


4 σχόλια:

  1. Κυρία Καλφοπούλου,

    οι μαθησιακές δυσκολίες δεν ξεκινούν από τους μαθητές αλλά από το μάθημα δηλαδή από τους εκπαιδευτικούς, κατά συνέπεια από το σύστημα που τους εκπαίδευσε και αναγκαστικά υπηρετούν (παπαγαλισμός).

    Το πρωταρχικό ερώτημα είναι:

    1. τι είναι σύστημα;

    και μετά το

    2. μπορεί κάποιος να βελτιώσει ένα σύστημα που δεν γνωρίζει;

    Σας παραπέμπω στο Forum μαθηματικών του πανεπιστημίου Αθηνών, όπου προσπάθησα να θίξω το πρόβλημα της αποστήθισης, διότι θεωρώ την επίλυσή του θεμελιώδη για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος:

    http://forum.math.uoa.gr/viewtopic.php?f=87&t=18693

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Συμφωνώ πως το πρόβλημα της αποστήθισης είναι από τα σημαντικότερα. Σήμερα όμως, με την εξασθένηση της μνήμης για πολλούς και διάφορους λόγους, ούτε η αποστήθιση είναι εφικτή για ένα μεγάλο μέρος των μαθητών.

      Σας ευχαριστώ για το σχόλιο.
      Και, λόγω της ημέρας, ΧΡΟΝΙΑ ΣΑΣ ΠΟΛΛΑ!

      Διαγραφή
  2. Από την πολύχρονη εμπειρία μου ως μαθηματικός και την ενασχόλησή μου με την εκπαιδευτική διαδικασία (Μεταπτυχιακό στη Βασική και εφαρμοσμένη Γνωσιακή επιστήμη) νομίζω ότι χρειάζεται να ασχοληθούμε με το τρίγωνο: Μαθητής-Ύλη-Δάσκαλος και να παρακάμψουμε το σύστημα, το οποίο ούτως ή άλλως δεν πρόκειται να σχηματοποιεί όσο τα πολιτικά μας κόμματα μαθαίνουν κουρείς στο κεφάλι του κασιδιάρη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα.
      Έχω την εντύπωση ότι το τρίγωνο Μαθητής-Ύλη-Δάσκαλος αποτελεί σήμερα μια υπεραπλούστευση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, επειδή ακριβώς είναι πιο σύνθετα τα πράγματα και οι παρεμβολές που δέχεται αυτό το τρίπτυχο είναι πολλές και αστάθμητες τόσο στην ποσότητα όσο και στην ποιότητα.
      Μέχρι να κάνουμε μια πρώτη σκέψη και έναν αρχικό σχεδιασμό τα αρχικά δεδομένα έχουν αλλάξει...

      Από την άλλη, αν μεγάλη ευθύνη της εκπαιδευτικής μας αποτυχίας βαραίνει τα κόμματα, (που σίγουρα τα βαραίνει), τότε γιατί σε όλες τις ευρωπαϊκές (με ελάχιστε εξαιρέσεις) χώρες και στις ΗΠΑ, οι πάντες γκρινιάζουν για τη χαμηλή επίδοση των μαθητών (και όχι μόνο στα Μαθηματικά, αλλά και στην κατανόηση κειμένου;).

      Μακάρι να είχαμε εύκολες, αλλά κυρίως αποτελεσματικές, απαντήσεις.

      Ευχαριστώ για το σχόλιο.

      Διαγραφή