Πέμπτη 19 Φεβρουαρίου 2015

"Γιατί μας βρίζετε, κυρία;"

Συχνά συμβαίνει ένας μαθητής  γεμάτος απορία, κοιτάζοντάς με με μάτια ορθάνοιχτα, να με ρωτάει:  "Κυρία, δεν βαριέστε  κάθε χρόνο να λέτε τα ίδια και τα ίδια;". Τέτοιες ερωτήσεις μου τις κάνουν συνήθως οι μαθητές που ολοφάνερα ταλαιπωρούνται από τη μαθητική τους ιδιότητα και δεν βλέπουν την ώρα να τελειώσουν το σχολείο και να απαλλαγούν μια για πάντα από όσα αυτό τους επιβάλλει. Και δεν είναι λίγα αυτού του είδους τα παιδιά, που μόνο  με τέτοια βιώματα και τέτοια συναισθήματα συνδέουν το σχολείο. Δυστυχώς είνα πολλά. Οπότε, όταν εγώ με έναν ασυγκράτητο ενθουσιασμό την ώρα του μαθήματος  λέω: "Για ανοίξτε το βιβλίο  στη σελίδα xx να κάνουμε την άσκηση yy, που είναι μια πολύ πολύ πολύ όμορφη ασκησούλα..." και ξεροκαταπίνω σαν να βλέπω μπροστά μου ένα λαχταριστό κομμάτι black forest,  λογικό είναι οι μαθητές που δεν συμμερίζονται τη χαρά μου να απορούν και να εξίστανται. Πώς είναι δυνατόν εμείς οι καθηγητές να λέμε κάθε χρόνο τα ίδια και τα ίδια και να μη βαριόμαστε; Είναι μάλλον μια αφελής ερώτηση που την κάνει κάποιος που δεν μπορεί να αντιληφθεί τη δυναμική της σχολικής τάξης.  Μια δυναμική τέτοια που δεν αφήνει κανένα μάθημα να είναι ίδιο με κάποιο άλλο. Όσες φορές και να επαναλάβεις μια συγκεκριμένη διαδικασία, όσες ομοιότητες και να εμφανίσει, θα υπάρχουν πάντα κι εκείνες οι πολύ ουσιαστικές διαφορές. Μερικές από τις διαφορές οφείλονται στο διαφορετικό σύνολο των μαθητών που απαρτίζουν το τμήμα, μερικές σε άλλους αστάθμητους παράγοντες, όπως οι καιρικές συνθήκες που επηρεάζουν πολύ κάποια σχολεία,  όπως το ΕΠΑΛ Σταυρού κλπ. Όμως υπάρχουν και εκείνες οι διαφορές που οφείλονται στις εκάστοτε αναζητήσεις, μελέτες και  προβληματισμούς του δασκάλου και γίνονται  ένας χάρτης πάνω στον οποίο εξελίσσεται το μάθημα.
Σήμερα εγώ, για παράδειγμα,  στην Α' Λυκείου έκανα την άσκηση 1 από τις Αποδεικτικές Ασκήσεις στη σελίδα 54. Είμαστε πίσω, και πώς να μην είμαστε, μονόωρο μάθημα η Γεωμετρία στο ΕΠΑΛ και μια βρέχει μια φυσάει, μια χιονίζει, πώς να προχωρήσει κανείς; Τέλος πάντων.
Η συγκεκριμένη άσκηση πάντως είναι μια πολύ πολύ όμορφη ασκησούλα που δίνει τη δυνατότητα στον εκπαιδευτικό  να ελέγχει κάποιες στάνταρ συμπεριφορές των μαθητών του.
Την κάνω κάθε χρόνο στην τάξη θέτοντας το ερώτημα: Κατά πόσο αντιλαμβάνονται οι μαθητές την ελληνική γλώσσα; (Υπάρχει η προσέγγιση αυτή στο δεύτερο μέρος της ανάρτησης εδώ ).
Φέτος την επανέλαβα και φυσικά εμφανίστηκαν τα ίδια λάθη στην κατασκευή του σχήματος και οι ίδιες παρανοήσεις, αλλά δεν έμεινα πολύ σε αυτό το σημείο. Βοήθησα να κατασκευάσουν το σωστό σχήμα και μετά έδωσα χρόνο να συγκρίνουν τα τρίγωνα, για να αποδείξουν τη ζητούμενη ισότητα. 
Οι δύο ικανότεροι στη Γεωμετρία μαθητές μου έδειξαν μετά από λίγο τις λύσεις τους.
Και στις δύο λύσεις εμφανιζόταν η ισότητα ΕΓ=ΔΒ, στα στοιχεία που τεκμηρίωναν την απόδειξη της ισότητας των τριγώνων ΜΕΓ και ΜΔΒ. Αναμενόμενο το λάθος. "Αυτό δεν μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε", τους είπα και φυσικά αντέδρασαν. "Γιατί όχι, αφού είναι ίσα! Δεν είναι; Φαίνονται!", διαμαρτυρήθηκαν, όπως ακριβώς διαμαρτύρονται πάντα οι μαθητές σε ανάλογες περιπτώσεις. Τι να απαντήσεις  στα παιδιά, που εμπιστεύονται τις αισθήσεις τους περισσότερο από την όποια λογική τους;
"Και είναι ίσα και φαίνονται, αλλά δεν μπορείτε να  χρησιμοποιήσετε την ισότητά τους ως στοιχείο, πριν αποδείξετε την ισότητα των τριγώνων ΜΕΓ και ΜΔΒ", τους είπα. 
"Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μόνο τα στοιχεία που σας δίνονται, αυτά που δηλώνονται άμεσα ή έμμεσα στην εκφώνηση της άσκησης", επέμενα. Και τότε επηρεασμένη από τα τελευταία μου διαβάσματα στο Introduction to Critical Thinking, του COURSERA , όπου από την αρχή γίνεται μια σαφής  διάκριση μεταξύ γεγονότων, ισχυρισμών και γνωμών, όπως φαίνεται στην ακόλουθη εικόνα
είπα στους μαθητές μου: "Μόνο τα "γεγονότα" θα χρησιμοποιείτε στις αποδείξεις σας. Μόνο τα γεγονότα. ΦΑΚΤΣ!" Ο ΜΧ με κοίταξε σαστισμένος. "Μας βρίζει;" ψιθύρισε σκύβοντας στο μπροστινό θρανίο. Ο συμμαθητής του χαμογελώντας έγνεψε καταφατικά. "Γιατί μας βρίζετε, κυρία;", είπε γυρνώντας προς εμένα. "Ε; Γιατί μας βρίζετε;".
"Δεν σας βρίζω, φάκτς είπα,  παιδί μου! Facts, τα γεγονότα είπα". Αλλά μάλλον δεν κατάφερα να του αλλάξω γνώμη. Ο ισχυρισμός του ότι για κάποιο λόγο τους έβρισα δεν έγινε αποδεκτός από τους υπόλοιπους που στο μεταξύ γελούσαν με τη δική μας συνομιλία.
Τελικά είναι γεγονός ότι και δεν βαριέται ο εκπαιδευτικός  και απολαμβάνει τη διδασκαλία!
Ειδικά, όταν διδάσκει την Ευκλείδεια Γεωμετρία!

----------------------------------------------------------------------------------------
Η ανάρτηση αφιερώνεται εξαιρετικά στην αγαπητή συνάδελφο που μου έστειλε χαιρετίσματα με την Έλλη από το ΕΠΑΛ του Λαγκαδά!  <3


10 σχόλια:

  1. Απολαμβάνω κάθε φορά που γράφεις, Κατερίνα! Αν και τα blogs έχουν ατονήσει, κάθε φορά που ανεβάζεις κάτι, το ευχαριστιόμαστε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σας ευχαριστώ πολύ για την αφιέρωση.Η διδασκαλία των μαθηματικών στο ΕΠΑΛ είναι ένας δύκολος δρόμος με πολλά δύσβατα μονοπάτια.Όταν όμως περάσεις με επιτυχία έστω και ένα απ'αυτά χαίρεσαι διπλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εγώ σε ευχαριστώ Φανή! Συμφωνώ απόλυτα μαζί σου ως προς τη δυσκολία του δρόμου και ως προς τη διπλή χαρά μετά την επίτευξη του στόχου.
      (Θα συζητήσουμε κάποια στιγμή, επειδή ξέρω ότι είσαι έμπειρη στη διαχείριση της ύλης στο ΕΠΑΛ... :))
      Να είσαι καλά.

      Διαγραφή
  3. ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΑΝ ΘΑ ΣΑΣ ΠΑΡΗΓΟΡΗΣΩ,ΑΛΛΑ ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΙΣ ΙΔΙΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΡΙΕΣ ΕΙΧΑΝ ΚΑΙ ΦΑΝΤΑΖΟΜΑΙ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΓΕΝΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ναι, έτσι είναι. Μέχρι πέρυσι σε ΓΕΛ ήμουν κι εγώ και μπορώ να το επιβεβαιώσω από την εμπειρία μου, που άλλωστε την κατέθετα κατά καιρούς και εδώ, σ' αυτο το blog, όπως για παράδειγμα εδώ: http://mathandliterature.blogspot.gr/2012/12/blog-post_18.html

      Όμως ενώ παρουσιάζονται τέτοιες δυσκολίες κατανόησης και διαχείρισης εννοιών και αδυναμία λογικών συλλογισμών, τελικά όλοι σχεδόν οι μαθητές (αυτοί που είχα μέχρι πέρυσι στο ΓΕΛ) είναι πλέον φοιτητές.

      Καλό βράδυ

      Διαγραφή
  4. Καλησπέρα...Κατερίνα δεν ήξερα ότι είσαι fun του Coursera!!!!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και του FutureLearn fun είμαι επίσης! :)
      Δεν έχεις καταλάβει ότι κατά βάθος είμαι μια πολύ διαβαστερή μαθήτρια; Long Life Learning is my moto.
      Ειδικά όταν γίνεται αποκλειστικά και μόνο από αγάπη για μάθηση και όχι από καταναγκασμό και υπό την απειλή εκφοβιστικής αξιολόγησης!
      Καλό βράδυ Έκτωρα!

      Διαγραφή
  5. πολύ ωραία ανάρτηση πραγματικά Κατερίνα ! Κάθε χρόνο αλλάζουν πολλά, κατ' αρχάς αλλάζουμε εμείς οι ίδιοι, γινόμαστε πιο έμπειροι πιο ώριμοι, μετά αλλάζει η τάξη, τα ίδια πράγματα έχουν διαφορετική απήχηση όταν λέγονται σε διαφορετικές τάξεις, μετά αλλάζει η περιρρέουσα ατμόσφαιρα.Μια καλή ιδέα γι αυτή την άσκηση θα ήταν να φτιάξουμε ένα άσχημο σχήμα και να ζητήσουμε απ' τα παιδιά να αποδείξουν το ζητούμενο μόνο με όσα δίνονται .. Καλή συνέχεια Κατερίνα..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Στράτο, σε ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο!
      Χαίρομαι πολύ που σε "ακούω", μετά από τόοσο καιρό! :)
      Θα δοκιμάσω την πρότασή σου... :) :)
      Καλή συνέχεια σε όλους μας!

      Διαγραφή