Και η βροχή συνεχίζεται...

Σήμερα είναι 27 Ιουνίου ή Ιουν-βρίου ή Ιουν-ουαρίου, όπως - λόγω του χειμωνιάτικου καιρού - γράφουν αστειευόμενοι στα κοινωνικά δίκτυα. Βέβαια, καθόλου αστεία δεν είναι τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Είναι ανησυχητικά. Και η ανησυχία είναι κλιμακούμενη με τον δείκτη προς τα πάνω...

Όλοι σχεδόν οι δρόμοι στη Θεσσαλονίκη, όπως και σε πολλές άλλες πόλεις,  καθημερινά γίνονται ποτάμια! Τα πλείστα όσα ρέματα, που κατά καιρούς έκλεισε η ασυδοσία των εργολάβων και των λοιπών εμπλεκομένων κερδοσκόπων που το επέτρεψαν, φράζουν το δρόμο στο νερό και το κάνουν ορμητικό -δικαίως- εκδικητικό και πολύ επικίνδυνο.

Και η επικινδυνότητα του νερού έρχεται στις μέρες μας δίπλα δίπλα  με έναν άλλο μεγάλο κίνδυνο, που θα έπρεπε να μας ωθεί να ανοίγουμε βιβλία και να διαβάζουμε από διάφορες πηγές όσα θα έπρεπε να ξέρουμε και δεν τα μάθαμε ποτέ. Η γνώση και η επίγνωση της κατάστασης είναι μια κάποια λύση και ίσως η ασφαλέστερη, όταν μιλάμε για κλιματικές αλλαγές όπως ακριβώς είναι και όταν μιλάμε για  χάρτες και εκτάσεις... 

Η αναφορά στους χάρτες και τις εκτάσεις κάθε άλλο παρά τυχαία είναι. Από χθες που ξαναδιάβαζα τον Φραμπέτι -συγγραφέα των βιβλίων "Καταραμένα Μαθηματικά", "Το βιβλίο Κόλαση", "Η μικρή Καλβίνα" και άλλων μικρών θαυμαστών αναγνωσμάτων, όλα από τις εκδόσεις opera- το μυαλό μου έχει κολλήσει στο κείμενο που φέρει τον τίτλο "χάρτες και εκτάσεις". Είναι στο βιβλίο "Η σιωπή της καμηλοπάρδαλης". Έχω γράψει κι άλλες φορές αποσπάσματα από το συγκεκριμένο βιβλίο, ειδικά σε περιόδους, όπως η σημερινή, που δεν πρέπει να σιωπά κανείς! Δέκα χρόνια πριν (δέκα ολόκληρα χρόνια πριν!? Πώς πέρασαν!) είχα γράψει το απόσπασμα με τίτλο "Οι αυτόχειρες τοξότες", όπου περιγράφεται το πώς η αδύνατη διαδικασία αυτοχειρίας με χρήση τόξου γίνεται εντέλει δυνατή! 

Τώρα αντιγράφω αυτό που εδώ και εικοσιτέσσερις ώρες  στριφογυρίζει στη σκέψη μου (σελ. 45)

   Στο "Σύλβια και Μπρούνο" ο Lewis Carrol αναφέρεται σε κάποιους γερμανούς χαρτογράφους, οι οποίοι κατατρυχόμενοι απ' την έμμονη ιδέα να επιτύχουν τη  μέγιστη δυνατή ακρίβεια, αύξαιναν όλο και πιο πολύ το μέγεθος των χαρτών τους, ώσπου συνέλαβαν την ιδιοφυή ιδέα να σχεδιάσουν ένα χάρτη της χώρας με κλίμακα 1:1, δηλαδή σε κάθε χιλιόμετρο πραγματικής έκτασης να αντιστοιχεί ένα χιλιόμετρο χάρτη. Το μοναδικό πρόβλημα είναι ότι, όταν τον ξεδιπλώνουν, ο χάρτης καλύπτει ολοκληρωτικά τη χώρα, κάτι που τον καθιστά αυτόχρημα δύσχρηστο, κυρίως γιατί εμποδίζει τη διέλευση του ηλιακού φωτός. Όμως αυτό το πρόβλημα επιλύεται με μια δεύτερη ιδιοφυή ιδέα: να χρησιμοποιείται η ίδια η χώρα ως χάρτης του εαυτού της. Οι χαρτογράφοι διαβεβαιώνουν ότι η διαφορά είναι σχεδόν ανεπαίσθητη.

Το πρόβλημα της δημιουργίας ενός χάρτη, της αναπαράστασης δηλαδή των τριών διαστάσεων στις δύο με ακρίβεια, είναι μέγα μαθηματικό και ενδιαφέρον πρόβλημα, που απασχόλησε τους ανθρώπους από την αρχαιότητα (Βλέπε Ερατοσθένη, κ.ά.). Σήμερα   λόγω υψηλής τεχνολογίας οι χάρτες ως προς την κατασκευή, δεν αποτελούν πρόβλημα. 

Οι κλίμακες όμως και οι κλιμακώσεις, για τα σύνορα και τα ονόματα των χωρών συνεχίζουν να δημιουργούν προβλήματα...

Στο μεταξύ, έξω βρέχει και οι δρόμοι έχουν γίνει ποτάμια. 

"Οι δρόμοι έχουν γίνει ποτάμια" είναι μια μεταφορά που εκφράζει την κυριολεξία, όπως τη  βλέπω από το παράθυρό μου! Όμως "δεν μπορούμε να συγκρίνουμε ένα ποτάμι με έναν δρόμο, γιατί οι δρόμοι ανήκουν στην ιστορία, ενώ οι ποταμοί στη γεωγραφία", λέει ο  Τζοβαννίνο Γκουαρέσκι στο βιβλίο του, "Ο μικρός κόσμος του Δον Καμίλο". 

Ίσως διαφωνούσε κάποιος με τον Γκουαρέσκι, επειδή στις μέρες μας οι επιστήμες έχουν αλλάξει το μεθοδολογικό τους οπλοστάσιο και πολλές από αυτές, προς αναζήτηση μιας αλήθειας, συνεργάζονται. Όμως αρκεί να διαβάσει λίγες μόνο γραμμές παρακάτω για να διαπιστώσει πως ο συγγραφέας καταρρίπτει ο ίδιος τον ισχυρισμό του με το εξής (περίπου ακλόνητο) επιχείρημα: (σελ. 8)

Οι άνθρωποι δεν φτιάχνουν την ιστορία, την υφίστανται, όπως και τη γεωγραφία. Εξάλλου η ιστορία είναι αλληλένδετη με τη γεωγραφία.

Οι άνθρωποι πασχίζουν να διορθώσουν τη γεωγραφία τρυπώντας τα βουνά κι αλλάζοντας τη ροή των ποταμών και νομίζουν πως έτσι θ' αλλάξουν και τη ροή της ιστορίας. Όλ' αυτά όμως είναι αυταπάτες. Κάνουν μια τρύπα στο νερό. Κάποια μέρα θ' αναποδογυρίσουν τα πάντα, το νερό θα καταπιεί τις γέφυρες, θα σπάσουν τα φράγματα και θα πλημμυρίσουν τα ορυχεία, θα γκρεμιστούν τα παλάτια, τα σπίτια και οι καλύβες. Πάνω στα ερείπια θα φυτρώσει χορτάρι κι όλα θα γίνουν στάχτη. Όσοι επιζήσουν, θ' αρχίσουν πάλι να κυνηγάνε τα ζώα με τις πέτρες κι η ιστορία θα επαναληφθεί.

Η συνηθισμένη ιστορία.

Η αλήθεια είναι πως όταν το πρωί, φεύγοντας για το σχολείο, έβγαλα ξανά το μπουφάν από τη ντουλάπα, σήμερα που είναι 27 Ιουνίου, μου πέρασε κι εμένα από το μυαλό μήπως βρισκόμαστε στην έναρξη ενός καινούριου παγετώνα... 

Οι μετεωρολόγοι λένε πως από μεθαύριο θα επανέλθει ο καιρός στα κανονικά για την εποχή επίπεδα. Μπορεί. Μπορεί και όχι. Η πρόβλεψη του καιρού είναι αποτέλεσμα μελέτης ενός χαοτικού και άρα ευαίσθητου στις αρχικές συνθήκες συστήματος. 

Κατά συνέπεια μια ανεπαίσθητη αλλαγή μπορεί να προκαλέσει πολύ διαφορετικά και σίγουρα καθόλου ανεπαίσθητα αποτελέσματα.

Μια απειροελάχιστη ριπή, μια νυχτοπεταλούδα, μπορεί να προκαλέσει απρόβλεπτα κατακρημνίσματα, ικανά να κάνουν τους δρόμους ποτάμια που θα αλλάξουν τη γεωγραφία και τη ροή της ιστορίας.., 

Και πάλι από την αρχή.

Σήμερα είναι 27 Ιουνίου

Και η βροχή συνεχίζεται

https://www.thessalonikiartsandculture.gr/thessaloniki/thessaloniki-my-home/vroxeri-thessaloniki-i-melagxoliki-goiteia-tis-polis/