ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΘΑΛΗΣ+ΦΙΛΟΙ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ

Στον κύκλο ομιλιών για τα δέκα χρόνια από τη σύσταση της Ομάδας  "Θαλής+Φίλοι",  είχα κι εγώ την τιμητική μου! Ήταν όντως μεγάλη τιμή για μένα να με συμπεριλάβουν στους ομιλητές. Και ήταν μεγάλη η  χαρά μου να βρεθώ στον ιδιαίτερα όμορφο χώρο του Μουσείου Ηρακλειδών, την Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου. Ένιωσα βαθύτατα συγκινημένη, όταν βρέθηκα ανάμεσα σε πολλούς παλιούς και νέους φίλους, μαθηματικούς  και μη, αλλά και ανάμεσα σε πάρα πολλούς εν δυνάμει φίλους, που για πρώτη φορά συναντούσα εκείνο το απόγευμα της Παρασκευής. Μου έδωσε μεγάλη χαρά η παρουσία των μαθητών του σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας, που  μαζί με τον καθηγητή τους  ήρθαν  να ακούσουν την ομιλία μου για το μαθηματικό γραμματισμό. 

Ο μαθηματικός γραμματισμός, ως μια από τις βασικότερες συνιστώσες του πολυγραμματισμού, που απαιτείται σήμερα για  την  ατομική, την κοινωνική και την επαγγελματική μας επιβίωση, είναι ένα θέμα που με ενδιαφέρει πολύ και με το οποίο ασχολούμαι τον τελευταίο περίπου χρόνο. Είναι ένα θέμα πρωτίστως πολιτικό και μετά παιδαγωγικό και εκπαιδευτικό και κατά συνέπεια φέρνει σε αμηχανία πολλούς εξ ημών των εκπαιδευτικών και ειδικά των μαθηματικών που έχουμε την άνεση  και την πολυτέλεια να κινούμαστε στον φαινομενικά ουδέτερο και αποπλαισιωμένο κόσμο των σχολικών μαθηματικών.  Όμως είναι ένα θέμα που θα πρέπει να μπει στο τραπέζι  και να μας εμπλέξει με ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητα και τη ζωή των μαθητών μας μετά το σχολείο, όποιας βαθμίδας κι αν είναι αυτό. Λόγω της πολιτικής του διάστασης, μάλλον, το ζήτημα του μαθηματικού γραμματισμού αντιμετωπίζεται με επιφυλακτικότητα από μεγάλη μερίδα των εκπαιδευτικών. Πιθανόν να θεωρείται και περιορισμένου ενδιαφέροντος. Ή να είναι εντελώς άγνωστο.
Στο προηγούμενο Ετήσιο Συνέδριο της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας η εισήγηση που έστειλα με τίτλο "Με ποιο μοντέλο γραμματισμού μπορεί να επιτευχθεί ο μαθηματικός γραμματισμός;", μου επιστράφη με αρκετά σχόλια από την κριτική επιτροπή, που ούτε λίγο ούτε πολύ την απέρριπτε, θεωρώντας την πολύ θεωρητική για ένα Συνέδριο μαθηματικών. Χρειάστηκε να συμπληρώσω την εισήγηση με παραδείγματα, αλλά και να επιχειρηματολογήσω επικαλούμενη ονόματα έγκριτων συναδέλφων, όπως αυτό του Γιώργου Ρίζου, ο οποίος σε βιβλίο του αναφέρει τον "μαθηματικό εγγραμματισμό". "Μαθηματικός εγγραμματισμός" ήταν η απόδοση του όρου "mathematical literacy", πριν επικρατήσει ως "μαθηματικός γραμματισμός". Αυτή είναι άλλωστε η μοίρα κάθε νεοεισαγόμενου όρου, αποδίδεται με δυο τρεις διαφορετικούς τρόπους, μέχρι να πάρει την τελική του, την επικρατούσα, τιμή... :). Εντέλει, η εισήγησή μου έγινε αποδεκτή στο Συνέδριο και την ημέρα τη παρουσιάσης ο κύριος Ρίζος  ήταν εκεί. Ακολούθησε μια σύντομη, αλλά ενδιαφέρουσα συζήτηση μετά την ομιλία και με δική του παρέμβαση. Όμως ο μαθηματικός γραμματισμός δεν είναι ένα θέμα που μπορεί να εξαντληθεί σε ένα Συνέδριο Μαθηματικών. Είναι ένα θέμα που αφορά την ευρύτερη κοινωνία και γι' αυτό θα πρέπει να συζητηθεί με κάθε δυνατό τρόπο. 

Η ομάδα Θαλής+Φίλοι, εδώ και δέκα χρόνια απευθύνεται στο ευρύ κοινό και, αξιοποιώντας τη "Μαθηματική Λογοτεχνία" ή το "παρα-μαθηματικό βιβλίο" ή όπως αλλιώς μπορεί κανείς να ονομάσει το πλούσιο υλικό που κατακλύζει τα ράφια των βιβλιοπωλείων, προσεγγίζει τα Μαθηματικά μέσα από αφηγηματικές διαδικασίες προκειμένου να αναδείξει την ομορφιά τους, την ιστορική και πολιτισμική τους διάσταση, τη λειτουργία τους και τη στενή τους διασύνδεση με κάθε άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα. Και, κρίνοντας από τους πολλούς πολλούς φίλους που έχει αποκτήσει και συνεχίζει να αποκτά όλα αυτά τα χρόνια η ομάδα, θεωρώ ότι πετυχαίνει πολύ καλά το σκοπό της. 

Εύχομαι, από καρδιάς, να συνεχίσουμε με τον ίδιο ζήλο να συμμετέχουμε και να προσφέρουμε εθελοντικά στην ομάδα που εμπνεύστηκαν ο Απόστολος Δοξιάδης, ο Τεύκρος Μιχαηλίδης και ο Πέτρος Δελλαπόρτας.

Όπως εύχομαι - και προσπαθώ - να ανοίξει μια ευρεία συζήτηση για το θέμα του μαθηματικού γραμματισμού που όλους, μαθηματικούς και μη, μας αγγίζει και μας αφορά, ιδιαίτερα δε σήμερα που τα προβλήματα διαβίωσης - και επιβίωσης - είναι πολλά...
Έτσι,  έχοντας αρκετό άγχος, μεγάλη αγωνία,  αλλά ταυτόχρονα με  μιαν ασίγαστη ελπίδα, επέλεξα για  την ομιλία μου στο πλαίσιο του εορτασμού των δέκα χρόνων από το σχηματισμό της ομάδας Θαλής+Φίλοι το θέμα του γραμματισμού.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Το σχετικό άρθρο για την εκδήλωση στο Μουσείο Ηρακλειδών υπάρχει στην ιστοσελίδα της ομάδας Θαλής+Φίλοι εδώ
[Βλέπετε το video της ομιλίας πατώντας στο "εδώ", που υπάρχει στην τελευταία γραμμή του άρθρου].